|
Voertaal Ingrid Glorie |
Karin Hougaard in mei op tournee door de Lage Landen |
22 mrt 2018 |
|
In mei komt de Zuid-Afrikaanse zangeres Karin Hougaard met pianiste Jaconell Mouton naar de Lage Landen voor een tournee van acht concerten. Ze verheugt zich erop al haar oude vrienden te zien. En nieuwe mensen te ontmoeten. Iemand zei onlangs dat Karin Hougaard tot de “royalty” van het Zuid-Afrikaanse muziekbedrijf behoort. En terecht! Het Zuid-Afrikaanse publiek kent haar al sinds ze in 1980 op 16-jarige leeftijd de talentenjacht Crescendo won. Sindsdien heeft ze 14 cd’s het licht laten zien. Hougaard schrijft en componeert haar liedjes meestal zelf. Haar muziek valt op door de poëtische teksten, een tegelijk intieme, hartstochtelijke en volstrekt integere sfeer en een fabelachtig gebruik van de stem als instrument. In Nederland en Vlaanderen is ze vooral bekend door haar samenwerking met Herman van Veen. Zo was ze te zien in de door Van Veen geproduceerde voorstellingen The First Lady (over Jackie Kennedy) en Mata Hari. Samen met Anne van Veen schreef ze het lied “Bij mij”, dat in 2012 werd aangewezen als een van de tien “nieuwe klassiekers” uit de Nederlandse liedkunst. In 2015 organiseerden Hougaard en Herman van Veen samen een tweedaags festival met Afrikaanstalige poëzie en muziek op De Paltz, Van Veens landgoed in Soest. In 2016 was Hougaard gaskunstenaar tijdens de Week van de Afrikaanse roman. Eerlijk handwerk Karin Hougaard is, naar eigen zeggen, “geboren onder een rondloper-ster”. In 2008 vestigde ze zich in North Carolina in de Verenigde Staten. Ze woont met haar partner op een “acreage”; in het Afrikaans zou je het een “kleinhoewe” noemen. Het grondgebied van 7 acres wordt hoofdzakelijk in beslag genomen door bos en wordt doorkruist door een beekje. “Voor het eerst in mijn leven sta ik in contact met de natuur”, vertelt Hougaard over haar leven in Amerika. “Als kind was ik een stadsjapie. De enige wilde dieren waarmee ik in aanraking kwam, waren hadada’s [een soort ibis, red.] die door het huis heen vlogen.” In North Carolina moest ze eerst de namen van al die bomen rond haar huis leren: geen karee-, stinkhout- en koorsbome meer, maar eiken, populieren en dennen. Hougaards terrein biedt een veilig heenkomen aan witstaartherten, wasbeertjes, opossums en andere dieren die aan de kogels van haar gun crazy Amerikaanse buren proberen te ontsnappen. Als vogelliefhebber kan ze intens genieten van de kolibri’s en bluebirds op haar veranda. Waar ze wel even aan moest wennen is dat je in Amerika, anders dan in Zuid-Afrika, geen goedkope arbeidskrachten hebt die je allerlei taken uit handen kunnen nemen. Inmiddels heeft Hougaard zelf een kettingzaag waarmee ze omgevallen bomen te lijf gaat. En elke herfst hijst ze de bladblazer op haar rug om de strijd aan te binden met de gevallen bladeren. “Ik ben hier vaak heel fysiek bezig”, erkent ze. “Het is enorm bevredigend om het resultaat van je inspanningen onmiddellijk te kunnen zien. Het is geen abstractie. Heel wat anders dan mijn gewone werk!” Het werk in de buitenlucht helpt haar de muizenissen te verjagen. “Ik ben een enorme piekeraar. Een doemprofeet. Iemand die altijd die bobbejaan agter die bult gaan soek. Als ik met mijn kettingzaag of bladblazer in de weer ben, wordt het stil in mijn hoofd. Terwijl dingen op een onbewust niveau misschien toch bezig zijn op de juiste plek te vallen. ”Wondere wereld van de technologie In de kelder van haar huis in North Carolina heeft Hougaard een bescheiden studio ingericht. Ze is gek op technische snufjes. De moderne technologie helpt haar ook contact te houden met haar collega’s in Zuid-Afrika en elders in de wereld. Zo heeft ze de afgelopen maanden via e-mail, Skype en Dropbox samen met Jaconell Mouton de nieuwe song “Daar is ek” geschreven. Langs dezelfde kanalen heeft ze met Chris van der Westhuizen, een Zuid-Afrikaanse musicus die in Macau (China) woont, aan de cd 25 Shakespeare-sonnette gewerkt. “Zonder technologie was de wereld maar een saaie bedoening”, lacht ze. Ze heeft zichzelf er nog nooit toe kunnen zetten om in Amerika een professionele opnamestudio te huren. “Ik vind het prettig om in Zuid-Afrika te werken omdat ik de mensen daar ken. Het geeft me een veilig gevoel als ik Afrikaans kan praten. Daar hoef ik niets uit te leggen.” “Ik weiger de makkelijke weg te kiezen” Op het Woordfees in maart in Stellenbosch verraste Hougaard de mensen die haar werk de afgelopen jaren gevolgd hebben, door met een volstrekt andere voorstelling te komen dan de show die ze in april 2017 in hetzelfde theater had gegeven. Het repertoire was omgegooid en er werd gebruik gemaakt van nieuwe projecties en lichteffecten. “In 2017 hebben Jaconell en ik een concert gegeven”, verduidelijkt Hougaard. “Ik was in Zuid-Afrika voor het Suidoosterfees en we hadden zin om daar nog iets aan vast te knopen. Maar op een festival wil ik met nieuw werk komen en een volledige productie brengen. Anders heb ik het gevoel dat ik niet bijdraag aan de vernieuwing in de kunst. En ik vind het belangrijk om mezelf te blijven uitdagen. Ik weiger de makkelijke weg te kiezen.” Tijdens haar komende tournee door Nederland en Vlaanderen zal de voorstelling waarschijnlijk weer meer het karakter van een concert krijgen. Dan staat Hougaard immers elke avond in een andere zaal en zijn het de omstandigheden ter plaatse die bepalen wat er mogelijk is. “Maar waar het kan, hoop ik een beetje extra te geven! "Ik houd van Nederlandse directheid” Hougaard kijkt al uit naar de tournee. Herman van Veen heeft natuurlijk grote invloed op haar artistieke vorming gehad. Maar ze is ook een bewonderaar van het werk van Nederlandse artiesten als Liesbeth List, Harry Sacksioni, het Rosenberg Trio, en, bij de jongere generatie, Wende Snijders. Een van de hoogtepunten uit haar carričre was een optreden met Van Veen in het Sportpaleis in Antwerpen, voor een schare van 17.000 mensen. Speciaal voor het publiek in Nederland en Vlaanderen heeft ze nu een aantal nummers van Jacques Brel in het programma opgenomen. Toen ze als meisje van 16 in 1980 Crescendo won, was dat met een vertolking van Brels “Mijn vlakke land”. Door Brel nu ook in de Lage Landen te zingen, is er voor haar een cirkel voltooid. Van de twee landen kent ze Nederland het beste. “Een reden waarom ik me zo thuis voel in Nederland, is dat ik een enorme liefde heb voor taal. Ik vind het bijvoorbeeld heerlijk te kijken waar een spreekwoord vandaan komt. Het Nederlands kent prachtige uitdrukkingen. Daarnaast voel ik me thuis bij de mensen. Nee, ik vind Nederlanders niet bot. Ik zie het als directheid, en daar houd ik van. Ik heb in Nederland een klein, maar geweldig loyaal publiek opgebouwd. Sommigen volgen me van optreden naar optreden. Deze mensen zijn niet zomaar fans, het zijn je vrienden geworden.” Nooit meer “Lui lui telefoon” Hougaard heeft zich ten doel gesteld om van de tour te genieten. Geen gemakkelijke opdracht voor een perfectionist die elk optreden even serieus neemt. “Ik doe het niet zomaar even tussendoor. Zo zit ik nu eenmaal in elkaar. Als ik geleidelijk aan begin te ontspannen, als ik kan ademhalen, is de tour voor mij geslaagd.” Toch zal ze altijd trouw blijven aan haar eigen normen. “Muziek maken is voor mij een zelfzuchtige reis. Ik doe het in de eerste plaats voor mezelf. Want als ík niet houd van waarmee ik bezig ben, kan ik het beter niet doen. Als ik iets moet zingen waarbij ik oneerlijk moet zijn, verlies je me. Dan verlies ik mezelf. Authenticiteit is voor mij het allerbelangrijkste. Dat is egoďstisch, want het is niet altijd wat mensen willen horen. Geen oude hits meer, zoals Lui lui telefoon of Swaeltjie. Het zelfzuchtige van mijn kunstenaarschap ligt erin dat ik mezelf ben, en dat ik geloof dat ik niet zó uniek ben: er móet nog iemand zijn die het raakt. Zei ze hoopvol.” Concertagenda Dinsdag 1 mei: Zuid-Afrikahuis, Amsterdam Woensdag 2 mei: Andries eten & drinken, Culemborg Donderdag 3 mei: Nuweland, Oosterzee Zaterdag 5 mei: Herman van Veen Arts Center, Soest Zondag 6 mei: benefietconcert Dreamcatcher Foundation, La Galleria, Scheveningen Dinsdag 8 mei: De Tinnenpot, Gent Donderdag 10 mei: Opus 4 Art & Culture Center, Antwerpen Kijk voor meer informatie en reserveringen op de website van de lokale organisatie. Ingrip Glorie |