Christof RUTTEN
Het Belang van Limburg
"Alles wat ik doe, begint in Vlaanderen" 8 jan 2009

TONGEREN - Herman van Veen komt naar de Velinx met zijn nieuwe voorstelling 'Een dag in september'. Sowieso al leuk, maar het opmerkelijke aan deze passage is dat het stuk nog niet helemaal af is. U krijgt dus de kans om dit 'sprookje voor kinderen van 6 tot 106 jaar' te zien midden in het maakproces.

"Voorstellingen beginnen altijd bij mij thuis," zegt Herman van Veen (64). "In een oude stal in de tuin die we omgebouwd hebben tot een klein theatertje. In Tongeren spelen we met 12 mensen op het podium, maar de bedoeling is dat de uiteindelijke versie met 40 mensen tot stand komt, met mensen afkomstig uit alle windstreken." De Velinx werd als repetitieplek gekozen omwille van de goede connecties tussen het centrum en het management van Van Veen. "Alles wat ik doe, begint in Vlaanderen," zegt hij.
"In 1968 werkte ik samen met mensen als Frans Verleyen, Piet Piryns en Johan Anthierens. En ik ben getrouwd met een Belgische uit Bergen. Ik ken dus beide kanten van België goed.
Ik verwonder me er nog altijd over hoe jullie zo uit mekaar kunnen groeien en hoe slecht de ene kant de andere kent."


Oorlog


'Een dag in september' kwam er op vraag van de Duitse stad Detmold voor een viering. In Detmold bevindt zich een enorm bronzen beeld van Arminius (Herman in het Duits), een Germaanse krijger die de Romeinen terug over de Rijn dreef. "Door de Duitse geschiedenis - de wereldoorlogen in het bijzonder - is dat beeld in een vreemd daglicht komen te staan. Nu, dat beeld heeft niet zo veel met de dapperheid van Duitsers te maken, maar het is wel even precair als pakweg de Berlijnse muur. In 'Een dag in september' geef ik Herman een verstand in de vorm van sneeuwuil Theofilius die in zijn hoofd woont. Het beeld wordt in het sprookje ook het toevluchtsoord van een joodse familie."

Oorlog speelt vaak een rol in het werk van Van Veen die geboren werd in 1945 en wiens vader in het verzet actief was.

"Ik heb 23 jaar thuis gewoond en al die tijd was de oorlog hét onderwerp. Mijn vader en moeder hebben die periode als jonge volwassenen overleefd en het is dus het grootste onderwerp van hun bestaan, zowel in tijden van vreugde als verdriet. Ik ben in dat besef opgegroeid."


Paus


Ook kinderen spelen een belangrijke rol bij Unicefstrijder Van Veen. "Ik kies specifiek voor kinderen omdat het pas goed kan gaan in deze wereld als het met de kinderen goed gaat. Als opvoeders, gezondheidszorg en onderwijs gewaarborgd zijn voor kinderen, betekent dat vanzelf ook dat er eten is en scholen zijn. Alleen is een kind nog altijd geen prioriteit. Ze zijn in het budget de laatste post in onze samenleving. Maar ik merk dat je via onze stichtingen echt iets kan doen. Daar put ik moed uit."
"Op dat vlak zie ik wel een relatie met het christendom. Jezus zei: 'Laat de kinderen tot mij komen'. Daar gaat het in wezen om. Dat zou ik ook aan zo'n paus willen vragen: waar is het besef als je anticonceptie niet toestaat? Op principieel vlak valt dat misschien nog te begrijpen, maar praktisch is het een horror die leidt tot ongekende ellende. Christus zou daar iets aan gedaan hebben."

Is Van Veen een religieus man? "Het heelal heeft er misschien wel miljoenen jaren over gedaan om een paar ogen te maken om zichzelf te kunnen zien. Hoeveel tijd hebben we dan nodig voor God? Het godsbesef is voor mij met andere woorden veel te groot: daar kan ik met mijn verstand niet aan."


Alfred


Herman van Veen heeft ondertussen een scenario klaar voor een filmversie van zijn beroemde eend Alfred Jodocus Kwak. Hoe belangrijk was Kwak voor Van Veen? "Hij ís nog altijd belangrijk, want hij is een soort alter ego. Met hem kan ik verbijsterend duidelijk zijn. Net als een kind vraagt Alfred altijd maar waarom. Hij gaat maar door, hij laat zich niet opzijzetten. Hij is het wandelende vraagteken."

Net als Van Veen zelf? "Men vraagt me wel eens wat me drijft. Wel, dat is dan toch de nieuwsgierigheid."


'Een dag in september', op 10/4 om 19.30 en op 11/4 om 15 en 19.30 uur, De Velinx Tongeren. Tickets: 20 euro.
Meer info: www.develinx.be en 012/39 38 00.

© 2009 Concentra