Tom Ouwehand schreef 22 november 2007 in De Twentsche Courant Tubantia


Edith Leerkes is nu even zelf de kapitein op het schip

De solo-cd 'Etude Feminin' en het theaterprogramma betekenen niet dat gitariste Edith Leerkes heeft gebroken met Herman van Veen. 'Herman is erbij, hij doet het licht.'


door Ton Ouwehand

Het concert morgen in Theater Concordia in Enschede. Edith Leerkes (48) kijkt ernaar uit. Ze mag dan al jaren in Soest wonen, altijd als ze Enschede binnenrijdt heeft ze het gevoel van thuiskomen. Al zijn haar ouders overleden. Al woont haar broer inmiddels in Almelo en haar zuster over de grens. Maar ze is in Enschede geboren. Ze is er opgegroeid. Ze heeft er gitaar gestudeerd aan het Twents Conservatorium. Ze heeft er een gitaarduo ge-had met Ed Westerik en daarvoor met de dit jaar overleden gitarist Joop Koek. Ze liet Enschede pas achter zich toen ze toetrad tot het Amsterdams Gitaar Trio. Twaalf jaar speelde ze bij dit gezelschap. Ze gaven concerten over de hele wereld. Maar ze stapte eruit om zich aan te sluiten bij Herman van Veen. Om vervolgens met hem de wereld over te trekken. Honderd-veertig voorstellingen per jaar. 'dat zijn er al heel veel. Maar als we niet op reis zijn, ben ik er nog mee bezig. Samen leiden we zijn bedrijf Harlekijn. Er zijn wel mensen op kantoor die er de hele dag aan werken, maar de plannen moeten wij maken, de beslissingen moeten wij nemen. Daar kun je hele dagen druk mee zijn. En je moet niet vergeten, Herman zingt nier alleen, hij schildert ook, hij s< ft boeken, acteert, noem nuJiop."

De overstap van het Amsterdams Gitaar Trio naar Herman van Veen maakte ze precies tien jaar geleden, realiseert ze zich in een koffiehuis in Amersfoort achter een cappuccino. "Ik dacht in het begin dat ik er ongeschikt voor zou zijn.
Dat ik zijn adjudant zou moeten zijn, dat ik al die voorstellingen precies hetzelfde zou moeten doen. Maar dat is helemaal niet zo. De voorstellingen zijn voortdurend in beweging. Na afloop doen we de voorstelling dunnetjes over. We evalueren en dan komen we momenten tegen waarvan we vaststellen dat we dat anders gaan doen. Bij het ontbijt in het hotel nemen we ook altijd de krant door en dan kijken we of er iets in staat waar we iets mee moeten en zo ja, hoe dan. Soms maken we zo'n ochtend nog een lied voor diezelfde avond. Altijd zijn we aan het boetseren. Er ontstaan altijd nieuwe dingen. Aan het eind van een tournee is meestal nog maar twintig procent over van wat in de eerste voorstelling zat. In het begin heb ik wel eens de neiging gehad om na zeven voorstellingen de be-zoekers van de eerste weer uit te nodigen. Maar feit is dat die eerste ook goed was. De mensen kunnen zeggen dat ik de gitariste ben van Herman van Veen. Maar dan zeg ik: hij is mijn zanger."

En nu dus een korte theatertour ter ondersteuning van haar pas verschenen cd Etude Feminin, met twaalf eigen composities. Voor zover bekend is het de eerste geluids-drager waaraan een cd met de bladmuziek is toegevoegd. "Ik vond het wel eens heerlijk om te voelen hoe het is om zelf de kapitein op het schip te zijn. Sinds mijn conservatoriumtijd had ik niet meer alleen op een podium gestaan." Maar dit betekent aller-minst dat ze gebroken heeft met de theatermaker. "Herman en ik kunnen niet zonder elkaar. Hij is ook nauw bij deze voorstelling betrokken. Na de eerste try-out kwam hij met vier volgeschreven A-viertjes met op- en aanmerkingen. En er stond ook een 'verdomme' tussen."
Herman van Veen is bij de Etude Feminin ook fysiek aanwezig. "Hij doet het licht."

Haar solo-cd opent met een compositie genaamd Hermano, een titel die inderdaad slaat op Van Veen. In de voorstelling en in de bijsluiter van haar cd verklaart ze hoe het precies zit tussen hem en haar. Daartoe citeert ze de dichteres Vasalis, 'want niemand schreef zo mooi wat Herman en ik zijn met elkaar, voor elkaar': Vriend, metgezel, die meer en minder is dan vader, moeder, minnaar, kind. Hetzelfde als ik, maar anders. Zonder een enkele verplichting loop ik altijd in zijn richting.

Een jaar of vier geleden werd ze na afloop van een optreden met Herman in Carré benaderd door directeur van een platenmaatschappij die zei een cd met haar te willen maken. "Hij vond dat ik mooi speelde. In eerste instantie vond ik het alleen een leuk compliment. Maar dit voorjaar vond ik dat ik zo'n cd dan ook maar moest maken. Ik had al veel stukken liggen die heb voor de voorstellingen van Herman."

Ze is nerveus voor de solo-concerten, maar dat heeft ze ook bij de voorstellingen van Herman. "Als iemand op de kleedkamerdeur klopt met de woorden 'nog een kwartiertje', dan ga ik echt even door de grond. Wat doe ik mezelf toch aan, denk ik dan. Ik had toch ook lekker op de bank kunnen zit-ten, of uit eten? In het verleden was het nog veel erger. Op weg naar een optreden heb ik wel eens stiekem gehoopt dat er misschien wel brand was, of dat de koningin was overleden zodat het niet door hoefde te gaan."

Aan de andere kant kan ze het theater niet missen. "De magie van het theater is heel gezond. Ik snap niet hoe het werkt, maar de concentratie, de energie van een concert doet iets met je. Ik heb het al een paar maal gehad dat ik verkouden was. Ik had een loopneus. Toen ik op moest was het weg en direct na de voorstelling ging het verder."


-- Etude Feminin, Edith Leerkes.
Vrijdag, theater Concordia Enschede.
Aanvang 20.30 uur.

De cd verscheen Gruppo Music/Harmonia Mundi.