AD / UN
Maarten Venderbosch

Vijf tips van de boswachter voor de mooiste herfstwandelingen in de regio Utrecht

3 okt 2020

Waar kom je tot rust in de best geventileerde omgeving denkbaar, ver weg van mondkapjes, drukte en een dreigende coronabesmetting??Dat is voor het Utrechts Landschap geen vraag, maar een weet: in het herfstbos. De blaadjes vallen van de bomen en de paddenstoelen schieten uit de grond. Tijd voor liefhebbers de wandelschoenen aan te trekken en eropuit te gaan.


Veertien procent van de provincie Utrecht bestaat uit bos en open natuurlijk terrein, rekent het Utrechts Landschap voor. ,,Dat is best veel, aangezien dat voor heel Nederland gemiddeld twaalf procent is. Het meeste bos vinden we op de Utrechtse Heuvelrug, waar het prachtig wandelen is.’’ Voor wie een tip kan gebruiken, hebben de boswachters hun toppers op een rijtje gezet.

Hopen herfstblaadjes

Zo komt het, dat we op de vroege zaterdagochtend door het Zeisterbos wandelen. We volgen de rode paaltjes en daarmee een route van zes kilometer lang. Begin- en eindpunt liggen vlakbij Bezoekerscentrum De Boswerf in Zeist, dat op zaterdag gesloten is en op andere dagen beperkt toegankelijk vanwege de coronacrisis.

,,Er staan eeuwenoude grove dennen in het bos,’’ nodigen de boswachters van het Utrechts Landschap uit. ,,De oudste staan er al sinds 1795. Het Zeisterbos werd aangeplant voor de houtproductie, maar is nu een echt recreatiebos: statige lanen, kronkelige paden, bruggetjes en hopen herfstblaadjes.’’

Je hoeft hier maar een paar kilometer te lopen, of je kun je al een beetje alleen op de wereld wanen. Het vroege uur en de regen die de bomen laat ruisen zullen daaraan overigens zeker bijdragen. Maar ook in een nat bos is het heerlijk struinen. De paden zijn bezaaid met eikels en dennenappels, om je heen zie je de paddenstoelen inderdaad uit de grond schieten. ,,De bosbodem is hier rijk begroeid met onder meer salomonszegel, blauwe bosbes, lijsterbes en kamperfoelie’’, geven de boswachters mee. ,,Al wandelend zult u merken dat deze begroeiing een grote aantrekkingskracht heeft op vogels. Met een beetje geluk spot u een gekraagde roodstaart, bosuil, goudhaantje of een glanskop.’’

Dat geluk hebben we niet. Wat we vooral spotten zijn hardlopers, mountainbikers en wandelaars die de hond uitlaten. Arianne uit Zeist, bijvoorbeeld, rent haar vaste rondjes van 9 kilometer door het Zeisterbos. Ongestoord en op sommige stukken zelfs ongezien. ,,Ik loop niet zo hard, dus ik benader wandelaars langzaam van achteren. Daar maak ik ze wel eens mee aan het schrikken.’’ En verderop wandelen Jeroen en Caroline met hun honden Eva en Vidor. ,,Drie keer per dag.?Heerlijk, telkens opnieuw een prachtige boswandeling. Druk is het hier eigenlijk nooit, de meeste mensen zie je op de zondagochtend.’’

Lockdown

In april, op het hoogtepunt van de eerste coronagolf, werden de bossen op de Utrechtse Heuvelrug overlopen door mensen die even aan de intelligente lockdown wilden ontsnappen. Toen was het zσ druk, dat burgemeesters de parkeerterreinen bij de bossen lieten afsluiten en werden mensen opgeroepen de bossen te mijden. Zij moesten die broodnodige frisse neus zoveel mogelijk in de eigen thuisomgeving halen.

Nu, aan het begin van de tweede coronagolf, is dat nog allesbehalve aan de orde. ,,Wandelaars zijn van harte welkom in de gebieden van Utrechts Landschap.’’ Maar omdat de natuur zich voorbereidt op de koude winterperiode, roepen de boswachter bezoekers wel op om zich aan de regels te houden. ,,Veel dieren zijn op zoek naar voedsel voor de wintervoorraad, andere dieren gaan in winterslaap. Als ze worden verstoord, kan dat zoveel energie kosten dat ze de winter niet overleven. Kom daarom alleen tussen zonsopkomst en -ondergang, blijf op de paden en controleer van tevoren of de hond (aangelijnd) mee mag.’’

Zaterdagochtend in het Zeisterbos hebben we overigens geen enkele hond gezien die aangelijnd liep. Daar hebben we ook het laatste rode paaltje gemist, waardoor we op zoek naar de uitgang nog een kwartiertje langer door een prachtig bos konden dwalen dat dieper in de herfst nog verder van kleur zal verschieten.

Vijf top-herfstwandelingen volgens de boswachters van het Utrechts Landschap:

• In het Ridderoordse Bos bij Bilthoven zie je in de herfst veel vliegenzwammen, de rode paddenstoelen met witte stippen. Ze staan vaak aan de voet van een berk, eik of den. Steeds meer naaldbomen maken in dit bos plaats voor loofbomen. Dat maak het bos hier, op de overgang van nat naar droog, zo afwisselend.

• Landgoed De Paltz bij Soest is verrassend mooi, met statige beukenlanen, mooie zichtassen en een bijzondere vallei. Het is hier heerlijk wandelen in de herfst. Je vindt er paddenstoelen in heksenkringen en met wat geluk tref je een vos of ree.

• In het Zeisterbos staan eeuwenoude grove dennen. De oudste staan er al sinds 1795! Het bos werd aangeplant voor de houtproductie, maar is nu een echt recreatiebos: statige lanen, kronkelige paden, bruggetjes en hopen herfstblaadjes.

• Op de top van de Amerongse Berg (69 meter) ligt het hoogste bos van Utrechts Landschap. Hier in de beslotenheid van het oude beukenbos vind je in de herfst elfenbankjes en knisperende beukennootjes onder je voeten. In de verte stroomt de Nederrijn.

• De Laarsenberg bij Rhenen kent veel afwisseling: van open naar gesloten, loof- en naaldbomen. Dood hout vol met paddenstoelen en mossen van allerlei vormen en kleuren. Verderop liggen de uitgestrekte akkers en geniet je van een vergezicht.



Maarten Venderbosch