|
Algemeen Dagblad Jerry Goossens |
Gelukkig, het Utregs bestaat nog |
5 juli 2018 |
|
Op Maarsseveen, aan de speelbadzijde, afgelopen zondag. Het water was groen van de algen. Kinderen zetten krakend de tanden in een Magnum. Anderen liepen rond met een bakje friet. Of wacht, dat is niet het juiste woord. Ze aten ouderwetse patat. Met een klodder mayo. Van de snackbar. In het zand zaten vier senioren op klapstoelen naast elkaar, met de ruggen naar het water om zoveel mogelijk zon op te vangen. Ze zaten genoeglijk met elkaar te beppen. Over 't foebal. En dat het zo wârrum was dat ze de moord stikten. Gewoân, op z'n Utregs. Ik draaide mij om op mijn badlaken en dacht: gelukkig, het bestaat nog. Binnen de singel en daar vlak buiten hoor je het nauwelijks nog. Het Utregs dat heel Nederland dankzij Herman van Veen, Rijk de Gooijer, Tineke Schouten en Herreman Berkien - vrede zij met hem - een beetje na kon doen, is nagenoeg verdwenen uit de binnenstad. Het is vervangen door het soort Engels dat inmiddels in alle West-Europese steden van enige omvang het lingua franca is geworden: veelkleurig door de verschillende accenten waarmee het gesproken wordt, maar zielloos omdat het de taal van de ontworteling is. Steden zijn doorgangshuizen geworden. Rob Vermeulen, net als ik import-Utrechter, maakt zich zorgen om het verdwijnen van het authentieke Utregs. Hij heeft daarom een initiatief gelanceerd om tot de uitverkiezing van 'het ultieme Utregse woord' te komen. Liefhebbers kunnen suggesties doen op de website Utregsewoord.nl. Uit alle inzendingen wordt een top 5 gedestilleerd, waarna in augustus hét Utregse signatuurwoord bekend wordt gemaakt. Nou wil ik niet op de zaken vooruitlopen, maar te vrezen valt dat stemmers die het Utregs alleen van horen zeggen kennen, massaal voor het cabareteske 'dâkhoas' zullen gaan. Dat is door de kleinkunst de wereld in geholpen en zingt daar nog altijd rond. Als de karikatuur van een taal waarin mensen generaties lang lief en leed deelden. De tragiek is dan ook niet het verdwijnen van het Utregs, maar de geleidelijke verbanning van zij die het spreken uit de stad waar het thuishoort. Jerry Goossens |