Karel Jille schreef in de STORY, nr. 51, van 17 december 2002

Herman van Veen gelooft dat het goed komt met de mens en de aarde

"Ik probeer gewoon te zeggen hoe laat het is."



'Heb je het recht te doen wat je doet met het water? Heb je het recht te doen wat je doet met de natuur? Ik ben geen rechter, maar heb wel het recht me te uiten...'
HERMAN VAN VEEN is ervan overtuigd dat het toch nog allemaal goed komt met de aarde. 'Ik blijf het lied zingen dat het allemaal beter worden zal,' zegt hij in een filosofisch gesprek met STORY aan het einde van -wederom -een bewogen jaar.

Kerstmis is voor de christelijke wereld een feest van vrede, van het licht dat de duisternis overwint, van het geloof en vertrouwen dat 't allemaal uiteindelijk toch nog goed komt. Hoe hypocriet is het om in 2002 nog kerst te vieren?
Wat denk je zelf?
We zingen hier van Kyrie Eleison,
Van een kind in een donkere stal
Ieder jaar wordt onze hoop herboren
dat 't hier ooit nog beter worden zal...

En ik blijf dat lied met overtuiging zingen. Maar...wat doen wij op aarde?
Toegegeven, wat wij ervan gemaakt hebben. stemt natuurlijk niet vrolijk. Er zijn prachtige dingen, maar ik vind dat wij met de schepping -als je dat beladen woord wilt gebruiken -zonder respect omgaan. Ik vind dat wij het cadeau dat we hebben gekregen ongelooflijk beroerd uitpakken en het met voeten betreden. De prijs die wij bereid zijn te betalen voor materie die geen enkele uiteindelijke betekenis heeft en waarvan de prijs niet eens door onze beschaving wordt betaald maar door de ontwikkelingslanden, is een forse belediging voor het geschenk Al onze aandacht moet gaan naar mensen die voor mensen zorgen; artsen, verpleegsters en naar de mensen die werken in scholen en instituten.

Hoe zie je jezelf?
Ik ben een vent van 55 die ernstig zijn best doet om er niet omheen te lullen -in alle situaties -en gewoon te zeggen hoe laat het is. Iemand die op het toneel staat en zijn ziel uit zijn donder zingt omdat hij daar geweldig van houdt en er nog voor betaald wordt ook Ik ben geraakt door willen weten en willen kunnen in datgene waarvoor ik gekozen heb.

Kun je je herinneren of je als kind ook al zo was?
lk ben heel nieuwsgierig, ik wil graag onder de dingen kijken en achter de boeken. Ik geloof dat ik op school naar buiten heb leren kijken, heb leren staren, omdat ik in z'n algemeenheid niet het gevoel had dat daar iets gezegd werd. Ik was wél bereid om naar iemand te luisteren van wie ik de indruk had dat die ook de moeite nam mij iets uit te leggen. Maar als het een automatisme was, dat het geleerd moest worden omdat het nu eenmaal geleerd moest worden, dan kon ik daar niet in geïnteresseerd zijn. Papa en mama hebben mij gekoesterd en naar de Montessorischool gestuurd omdat ik daar mezelf kon zijn. Ik geloof dat mijn ouders erg hun best hebben gedaan om ons te laten worden wat erin zat, in de zin van dat je kon worden wie je IS, dit is beroerd Hollands, maar dat bedoel ik precies zo. Mijn grootvader van moederskant kon verschrikkelijk goed biljarten, hij was driebandenspecialist, een kunststoter. Hij zong met twee broers voor de bioscoopvoorstelling in de Rembrandt in Utrecht. Mijn d grootvader van vaderskant sprak in het openbaar en kon heel mooi vertellen, mijn grootmoeder van vaderszijde zong mooi en las uit de bijbel, maar heel bijzonder mooi. Mijn moeder kon geweldig goed VERA LYNN en EDITH PIAFF zingen en mijn vader was graag toneelspeler geworden als de oorlog er niet tussen was gekomen. Nu zat hij bij het amateurtoneel. Het was de tijd van boeken en verhalen. Zo kan ik me nog herinneren dat papa vertelde dat BUSIO het toneel van Carré opliep met een portret van HITLER en op een gegeven ogenblik riep: Waar zullen we hem ophangen? Toen ik die dingen hoorde dacht ik: Wauw, dat is erg indrukwekkend; moedig en geestig. Dus ik heb van huis uit veel legosteentjes meegekregen.

Wanneer en waarom ben je voor het laatst boos geweest?
Op een Franse autoweg toen een gek in een Mercedes ons rechts passeerde over de vluchtstrook waardoor m'n hart in mijn voorhoofd schoot. Razend was ik.

Waarover heb je in je leven het meest verdriet gehad?
Het meest kun je niet zeggen. Wat mij bijzonder heeft aangegrepen en nog doet, is de dood van mijn ouders. Een onwezenlijk verlies. Ik denk niet dat 't ooit overgaat.

Je hebt er natuurlijk geen, maar als je er ernstig over nadenkt, wat is dan je slechtste eigenschap?
Ongeduldig ben ik; het is heel vervelend dat ik mensen vaak niet de ruimte geef om te laten zien hoe zij het ook kunnen. Ik overdonder ze met allerlei oplossingen. Mijn oplossingen..:.

Vind je dat je geheimen mag hebben voor je vrouw, voor haar die je het liefste is?
Eigenlijk niet, maar soms gebeurt het wel. Ik rij iets minder hard dan ik gereden heb en zeg dat ik iets minder heb gedronken dan ik me kan herinneren. Ik keek wat langer in die andere ogen dan nodig was om over te steken. Om je de waarheid te zeggen, eigenlijk vind ik dat alles gezegd en gevraagd moet worden als de ander dat toestaat... Ik geloof dat het hoogste goed oprechtheid is. Ik geloof dat het belangrijk is dat je op elkaar kunt rekenen en dat je als je een bepaalde gedachte of gevoel over iets hebt, het dan gerechtvaardigd is dat jij je erover uit. Ik geloof niet in apathie, ik geloof niet in zwijgen. Ik ben geen rechter, maar heb wel het recht om me te uiten.

Heb je wel eens een belangrijke vriendschap verbroken?
Nee, eigenlijk nooit. Wegen lopen nu eenmaal uiteen, maar de liefde blijft. Dan is het niet nodig elkaar alsmaar weer te zien. De herinnering is nog sterker. Sympathie -de vriendschap is wezenlijk. Als je al teleurgesteld mocht zijn, heeft dat bijna altijd te maken met je eigen verwachting…

Wat was de gelukkigste fase in je leven?
Mijn studietijd herinner ik me als een onbekommerde. Je speelde als het ware op een station dat lag tussen je jeugd en een abstracte toekomst Het was een vrije tijd, als het ware een wandeling door mogelijkheden. Alles lag nog aan jezelf, begrijp je wel?

Wanneer heb je voor het laatst een leugentje 'om bestwil' gebruikt?
Dat weet ik altijd te laat Je had 't moeten zeggen, je kent het wel; je betaalt er altijd voor. Jokken is niet economisch:

Wat zeg jij tegen mensen die God de schuld geven van alle afschuwelijke dingen die op aarde gebeuren? Je kent ze wel... zij die zich afvragen waarom God dit toch allemaal toelaat.
Ja ja, je bedoelt: de zeeman die de golven de schuld geeft van zijn schipbreuk? Het is niet God die doodt, het zijn de mensen. In mijn beleving betekent God eenheid, waar wij met z'n allen deel van uitmaken. God is niet een man of vrouw met een witte baard of schitterende rode krullen. God is een inzicht, een cirkel die wij allen zijn. Mensen, dieren, planten, stenen, water, licht, sterren en hun omkeringen. Er komt geen einde aan…..