Dick Laning schreef op 17 december 2001 in de Zwolsche Courant

Heilige nacht met Herman van Veen



17 december 2001 - MUZIEK
Herman van Veen: Er was eens... Met onder anderen Lori Spee (zang), Edith Leerkes (gitaar), Jannemien Cnossen (viool en zang) en Erik van der Wurff (piano). IJsselhallen Zwolle, zaterdag 15 december.


Het is een week te vroeg, iets meer. Toch hangt er iets van een wonder in de lucht als Herman van Veen verhaalt van de timmerman en het meisje. Zachtkens klinkt zijn liefdeslied, jonge vrouwen als engelen zo mooi knopen van hun helderrode hoofddoek een kuise sluier, 'en papa, zing nog één keer dat liedje dat ik toen zo stom vond, dat van die engeltjes'.

Een half uur eerder. Een valse kroonluchter, twee enorme kerstbomen en de kachel op tien proberen de kilte van de hal te verdrijven. Als een marktkoopman prijst een verkoper zijn waar aan: 'programmaboekjes, lekker meezingen!'. De 'heilige nacht' is nog ver, de zanger nog in trainingspak, de sfeer die van een kerkdienst op de verkeerde plek. Gelukkig is er straks Herman van Veen, die zijn eigen kerstverhaal vertelt als een aards sprookje. 'De mensen geloven niet, ze geloven niet in sprookjes', concludeert hij halverwege.

De IJsselhal in Zwolle is een opvallende plek in het rijtje speelplaatsen van 'Er was eens...'. De andere podia staan in kerken en het slot is zaterdag in de Beurs van Berlage. Het hindert niet, want de zang van Van Veen is hemels genoeg. Hij heeft er iets moois van gemaakt. Hij is deze avond niet de clown die in de theaters al zo lang dezelfde snaren beroert, maar de verteller die een oud verhaal naar zijn hand zet. Het door kinderkoren platgezongen

'Hoe leit dit kindeken' wordt uit zijn mond opeens een zoet wiegeliedje. Maar liefst zeven vrouwen omringen hem op het podium. Stijlvol gekleed zingen, spelen, dansen en musiceren ze. Als ze allemaal aan zijn voeten zitten, lijkt het even of Herman het heil verkondigt of zijn volgelingen toespreekt.

Er is Edith Leerkes die op haar gitaar speelt zoals Van Veen kan zingen, met elke denkbare nuance. En Lori Spee, de zangeres die schittert in 'Avinu Malkeinu'. Of Jannemien Cnossen die op viool duelleert met de maestro maar ook engelachtig kan zingen.

'God is voor mij doodgewoon... een liedje', zingt de bedenker. Zijn stem schalt door de stampvolle hal. En als hij fluisterend in het Frans 'Stille nacht' inzet, ben je bereid even te geloven dat het wonder zal geschieden. Vier van de vrouwen zingen meerstemmig 'In this heart' van Sinead O'Connor, zoals eerder het trio Laïs dat deed. Indrukwekkend, als een statement, zingt Herman zelf het door de Vlaamse bard Willem Vermandere geschreven Kyrie Eleison: 'Voor wie zal ik hier nu zingen / voor diegene die 'k vergeet / er kan niemand zonder wat vrede / rijke boer of arme proleet // En we zingen hier van Kyrie Eleison / en van een kind in een donkere stal / ieder jaar wordt onze hoop herboren / dat 't hier ooit nog beteren zal...'

Het is dat je daarmee valse verwachtingen wekt, anders zou je zeggen dat Herman van Veen met 'Er was eens...' Jezus, of in ieder geval het verhaal, weer op aarde heeft gezongen.