PAROOL
ARNO GELDER

'Het leven was mij altijd goedgezind'

12 SEP 2015

Cabaretier Paul van Vliet viert maandag zijn tachtigste verjaardag in Carré. Hij voelt zich nog topfit, dus hij gaat voorlopig door.


Of hij zich zijn allereerste optreden nog herinnert? "Absoluut," klinkt het zonder nadenken. "Met Dolf de Vries trad ik op in het Christelijk Gymnasium Sorghvliet in Den Haag - nu de school van prinses Amalia. Het waren de jaren vijftig van het ouderwetse schoolcabaret."
Declamerend: '"Als ik in Adams plaats had kunnen staan/ Dan had ik het beslist anders gedaan/ Ik had me zeker tachtigmalen bedacht/ Toen Eva mij die appel had gebracht...' Ik was veertien toen ik dat schreef."

Paul van Viiet is ruim 65 jaar en een lange carrière verder, waarin types als Bram van de Commune, Majoor Kees en Baron Taets van Avezaethe figureren en liedjes als Meisjes van 13 en Papa is blijven hangen aan de six- ties klinken. "Vroeger klonk voortdurend thuis: 'Paul, doe niet zo gek.' Ik ben blij dat ik mijn beroep ervan heb gemaakt." "Mijn programma's gaan altijd over mensen. Veel ouderen luisteren niet meer. Trekken zich terug in hun eigen wereld. Voor een creatieve artiest is dat de dood in de pot. Je moet nieuwsgierig zijn, je altijd verwonderen over je omgeving." Tachtig is hij deze week geworden, maar het is hem niet aan te zien. Van Vliet stamt uit een ijzersterk gezin. Zijn zussen Helmi (87), Margreet (85) en Louk (83) wonen in een serviceflat en zijn 'helder van geest'. Net zoals Paul dus, die nog altijd op de planken staat. Vanaf 18 oktober weer in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag met de voorstelling Alleen op zondag. "Mensen vragen vaak: hoe lang ga je door? Nou, zolang ik fit ben, ik het leuk vind en het publiek komt. Aan die voorwaarden voldoe ik nog steeds."

Van Vliet is zuinig op zijn lichaam. Ongeacht het seizoen wandelt hij geregeld door de Scheveningse duinen om daarna een duik in de(soms ijskoude) zee te nemen. Het leven is hem altijd goedgezind geweest, vindt hij. Natuurlijk, er was in 1992 het inoperabele gezwel op zijn nier - het orgaan moest uiteindelijk worden verwijderd. En de zware longontsteking die hem veertien dagen aan het ziekenhuisbed kluisterde. "Je schrikt, denkt dat het afgelopen is."
Maar hij kwam er bovenop dankzij zijn optimisme en zijn vrouw Lide- wij, met wie hij 'een verbond voor het leven' heeft. Van Vliet: "Humor, elkaar vrij laten... Want je haalt wat in huis hoor met zo'n man als ik."

Hij trouwde met Lidewij in 1983 (Van Vliet was eerder gehuwd met de zangeres Liselore Gerritsen) die 'meteen twee kinderen meebracht'. Inmiddels is hij 'Opa Paul' van twee kleinkinderen en nog eens drie kleinkinderen van zijn petekind. Petekind? "We hebben destijds een meisje dat in de knoei zat - de moe- 'Vroeger klonk het bij ons thuis voortdurend: Paul, doe niet zo gek' der overleden, de vader weg - in huis genomen. 'Hier heb je de sleutel, beschouw dit als je huis,' hebben we gezegd." Heeft hij nooit biologische vader willen worden? "Op een bepaald moment ervoer ik dat als een gemis. Alsof je iets in je leven overslaat. Nu niet meer. Ik houd van de kinderen en de kleinkinderen alsof ze van mij zijn."
Als een éminence grise houdt Paul van Vliet zich de afgelopen jaren ook bezig met de begeleiding van jong ta lent. Hij doceert op de Haagse Paul van Vliet Academie voor cabaret, kleinkunst en entertainment en adviseert jonge collega's. Sara Kroos bijvoorbeeld. En Louise Korthals, Jochem Myjer. "Jochem vroeg of hij niet moest vernieuwen. 'Luister niet naar de mensen die dat zeggen,' zei ik hem. Zoals Wim Kan tegen mij sprak: 'Blijf jezelf trouw.' En zo is het. Op een gegeven moment vind je je vorm. Daarbinnen kun je jezelf en je publiek verrassen."

Wat hij zijn studenten en vakgenoten leert, is: breng humor ernstig - breng ernst licht. "Luister naar Ne me quitte pas van Jacques Brei. Die zingt het niet vol druipend drama, maar bijna verontschuldigend. En probeer op het podium gewoon te staan. Dat blijkt zo moeilijk te zijn. Toon Hermans kon het. Dat was een eik, hij wortelde op de planken." Onuitwisbaar is zijn herinnering aan Audrey Hepburn, die zijn show Over leven (1983) had gezien. "Ik oest haar bellen. Een Hollywood- ster, dat was wat. In haar prachtig ouderwetse Nederlands vroeg ze me ambassadeur te worden van Unicef.' Met collega's Herman van Veen, Youp van 't Hek, Bert Visscher en Jochem Myjer viert hij maandag in Carré zijn tachtigste verjaardag met de eenmalige show Vandaag of morgen. "De zaal wordt gratis ter beschikking gesteld - een fantastisch cadeau. En de opbrengst, die gaat natuurlijk naar Unicef."



Arno Gelder