15 sept 2004 verscheen in ???




'Het theaterpubliek doet zichzelf vaak tekort'


Woensdag 15 september 2004 - Amsterdam - Het Nederlandse theaterpubliek neemt vaak genoegen met minder dan waar het recht op heeft. Het laat artiesten wegkomen met trucs. Dat staat in het boek 'De kunst van het bedriegen' van Ruut Weissman, regisseur en artistiek leider van de toneelschool en de kleinkunstacademie in Amsterdam.



*Driekwart van alle cabaretiers in Nederland doet tot op vandaag 'de truc' van Freek de Jonge na. Ze imiteren zijn timing. Bij De Jonge heeft die timing te maken met inhoud, concentratie en stijl, bij collega's met het (geleende) effect", aldus Weissman. *Bij iedere nieuwe Joop van den Ende-musical wordt een blik nieuwe zangers opengetrokken. Ze onderscheiden zich nauwelijks van de zangers uit vorige producties", klaagt Weissman.

*Ze zijn volstrekt inwisselbaar. Ze doen de truc na van hun voorgangers, en die deden op hun beurt weer de truc van hùn voorgangers na." Zonder aanleg kan een artiest weliswaar helemaal niets beginnen, maar die aanleg moet volgens Weissman *met liefde en geduld gevoed en beschermd" worden. Dat kan bijvoorbeeld op een toneelschool, ook al zullen er genieën blijven *als Piaf die zelfs tot wasdom kunnen komen op een mestvaalt".


Sobere jaren


Altijd zullen er kunstenaars zijn die het vak in de praktijk leren, maar de tijden zijn veranderd, waarschuwt Weissman. *Veel toonaangevende artiesten zonder opleiding zijn groot geworden in de jaren zestig en zeventig. De sobere jaren van de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog waren voorbij en een enorm onontgonnen gebied lag voor hen open. Zij die het talent hadden, hebben hun kans gegrepen. Maar het grote verschil met nu is dat zij de kans kregen zich artistiek te ontwikkelen in een tijd die niet onder druk stond van de commercie."
Cabaretiers als Herman van Veen en Freek de Jonge worden opgevolgd door kunstenaars van allure, zoals Theo Maassen. *Maar met wat zich onder die top heeft genesteld, is het droevig gesteld."
Toch stromen de zalen vol. Weissman kan niet verklaren waarom het publiek soms met zo weinig kwaliteit genoegen neemt. *Het laat zich bedriegen door minder dan waar het recht op heeft, maar wat veel ernstiger is, is dat de cabaretiers, zangers en producenten niet zelden slappe leugens verkopen voor een te hoge prijs."