Soester Courant
Martin Huizenga

Achter de schijnwerpers: drie Harlekijndagen op Landgoed De Paltz

Herman en zijn geestverwanten

27 aug 2014

Zijn handgeschreven teksten vliegen over de toonbank. Zijn blauwe hemd mét zweetvlekken wordt gegund aan een fervente fan

Wat: De Harlekijndagen.
Waar: Landgoed De Paltz, het weekend.

Harlekijn is de ongesubsidieerde thuishaven van alle creatieve ideeën en producties van Herman van Veen en zijn geestverwanten. Vanaf 1966, voorafgaande aan een nieuw theaterseizoen, komen jaarlijks (oud-) medewerkers van het bedrijf en vrienden in een weekend bijeen: De Harlekijndagen. 'Besloten, maar toegankelijk bij opgave vooraf. Niet te veel in de publiciteit, want we hebben maar twee toiletten'.


Op het landgoed De Paltz is Harlekijn twee jaar gevestigd en heeft de beschikking over de villa, het koetshuis en de kapschuur. Herman verwelkomt het publiek en geeft een overzicht van het programma voor jong en oud met talentvolle jeugdige kunstenaars. Een kleine greep: rondleidingen over het landgoed, onderweg een verhaal over kabouter Paltz en de Alvermannen en een lezing.over Mozart. Uiteraard ontbreken de verhalen over Alfred Jodocus Kwak niet.

De tribune waar het publiek zit, bestaat uit het bordes van de villa met zijn statige trap en aansluitend klap- stoelen in het grind. Het podium is transparant beschut, zodat het licht, de wolken en het achterliggende bos een ononderbroken decor vormen. We kijken vrijdagavond naar 'De zeven brieven', een commedia dell' Paltz voorstelling van het Harlekijn muziektheater. De hoofdlijn van Hermans verhaal is 'en detail' ingevuld in een workshop door jonge kunstenaars. 'Een andere groep zou tot een ander resultaat komen'. De postbode: 'Mijn brieventas is weg, zonder brieven geen verhaal.'

Een keuze. Zaterdagmiddag in de kapschuur een theatervertelling van vluchtelingen, 'Ben van mezelf." Nederlandse en Zuid-Afrikaanse spelers laten een aantal vaste woorden van wanhoop terugkomen in de vertelling. Een vluchtende danser zit gevangen tussen de afwerende hand van het immigratieland en de afwerende hand van het emigratieland. De afstand tussen beide handen wordt steeds kleiner. Hij kan niet heen en niet meer terug en komt letterlijk klem te zitten: 'I am tired of being afraid...'.
Edith Leerkes, virtuoos op de gitaar, zingt en speelt nummers van haar nieuwe cd. Over haar alles willende ambitie als kind had haar vader al een mening: 'Je kunt niet blazen én het meel in de mond laten'. De witte stift om de cd te signeren, is spoorloos verdwenen na één handtekening. De zoon van Edith, Marnix, sluit de dag met zijn band, die 'zelfs in Nieuw-Zeeland géén nummer één hit heeft gescoord.' Hij speelt gewoon door met een gesprongen snaar en zingt: 'I try to forget'.

De zondag trekt volk. Allereerst door een kleine veiling van HvV memorabilia. Een foto van Herman die op zijn DDR-viool speelt in het Olympia van Parijs: 'Mijn honorarium in de DDR werd soms in natura betaald'. Een oude affiche van zijn eigen film 'Uit elkaar' samen met Monique van de Ven: 'Zonder het verhaal van Monique en mij erbij'. Zijn handgeschreven teksten vliegen over de toonbank. Zijn blauwe hemd mét zweetvlekken wordt gegund aan een fervente fan.

Het openluchttheater van Herman is die avond propvol. Een try-out voor het nieuwe seizoen? Hij ziet oude vrienden. Het feest der herkenning. De muzikanten en dansers van de dagen ervoor vullen nu het podium naast Herman en zijn rechterhand Edith: Herman & Friends. Op naar zijn vijfhonderdste optreden in Carré op 25 november: 'Mét het ouder worden, bloos ik minder en minder'. 'Amsterdam-Zuid, rivierenbuurt' ontroert wederom. Herman van Veen blijft onveranderd magisch...



Martin Huizenga