NU/Weekend Chris Heil |
Het is winter in het leven van Herman van Veen |
5 sept 2014 |
|
Herman van Veen heeft meer dan 150 cd's uitgebracht. Op zijn nieuwste album Kersvers bezingt hij onder andere hoe het leven er uit zal zien als hij daar zelf geen deel meer van uitmaakt. "De persoon die achterblijft is degene die overlijdt." Herman van Veen reist sinds 1965 de wereld rond met zijn muziektheatervoorstellingen. Daarnaast is hij geestelijk vader van stripeend Alfred Jodocus Kwak, schrijft hij scenario's en zet hij zich als ambassadeur van UNICEF in voor de rechten van het kind. De muziek op Kersvers klinkt niet alsof het gemaakt is door iemand die al bijna vijftig jaar in het vak zit, als daar al een geluid voor bestaat. De teksten doen dat wel. Van Veen zingt over verdwenen levens, euthanasie en spreekt de wens uit een bos prei op zijn graf te krijgen. ("Het ruikt goed, het is mooi, voor mij geen gladiolen.") Tegen het einde van het interview onderbreekt Herman van Veen zijn eigen antwoord, is even stil en zegt dan met zijn karakteristieke stem: "Hoor je dat? Een specht." Het gesprek vindt plaats op Landgoed de Paltz, in een natuurgebied op de Soesterberg. Het herenhuis uit 1867, en enkele kleinere gebouwen eromheen, vormen sinds twee jaar het zenuwcentrum van het Herman van Veen Arts Center. Het logo daarvan staat in monogramvorm op servetten gedrukt. Dit landgoed lijkt op een geslaagde vorm van Neverland, het landgoed van Michael Jackson. "Is dat zo? Ik ben daar nooit geweest. Maar je zou dit wel Everlandkunnen noemen. We hebben een paar jaar met de provincie gepraat om dit te verwerven. We organiseren hier concerten, klassiek, pop, toneel." "We werken samen met conservatoria en toneelscholen. De crème de la crème van die opleidingen komt hier om op te treden voor een geïnteresseerd publiek. Dat publiek kan participeren door het kopen van een pad, wei of een stoel." Is dat niet elitair? "Dat is niet elitair. Dat is (korte pauze) thuis. Als de mensen die een stoel gekocht hebben verhinderd zijn, gaan we langs bejaardentehuizen en nodigen we die mensen uit om de voorstelling te bezoeken." Je hebt meer dan 150 albums gemaakt. Dit album draagt de naam Kersvers. Waarom? "Het is nog nat. Het komt direct uit de bakkerij, kersvers. Het album is gemaakt door drie mensen: Edith (Leerkes, gitarist red.), Marnix (Dorrestein, drummer red.) en ik." "Marnix is 24 jaar oud. Het is een heel begaafde, bijzondere jongen. Van de week heeft hij hier een concert gegeven met zijn band IX. Adembenemend mooi vond ik dat. Ik ben door hem gefascineerd. Je zou hem moeten ontmoeten. Hij is zo jong, maar weet al zoveel. Hij krijgt op elke verjaardag een originele Beatles-lp van mij. Dat vindt hij ongelofelijk leuk." In het nummer Uitgerekend zing je over het schenden van privacy door politiek en het bedrijfsleven. Houdt zoiets je bezig? "Ik vind het interessant om mezelf af te vragen waar en op welke manier je privacy wordt geschonden. Een satelliet van Google Maps kan ons hier vinden. Maar stel je voor dat wij niet gezien willen worden, omdat wij een geheime relatie hebben." Dit soort privacyschendingen ervaar jij niet uit de hoek van de roddelpers? "Toen ik jonger was wel. Maar ik ben natuurlijk meer en meer uit Nederland weggegaan en minder interessant geworden voor dat soort verhalen. Ik vind het heerlijk dat die aandacht er niet is. Ik heb mijn hele leven geprobeerd daarvan weg te blijven." "Zo'n gesprek als dit vind ik fijn, maar dat is niet iets waar ik op uit ben. Als ze willen weten wat ik te melden heb, moeten ze naar mijn voorstelling komen. Maar om daar promotie voor te maken vind ik heel lastig." Zit je daarom zo weinig in programma's als DWDD of RTL Late Night? "Als het even niet hoeft, er geen directe aanleiding is, doe ik het niet. Je moet binnen een bepaald format passen, ook in je antwoorden. Je kunt iets niet binnen twee minuten vertellen, dat gaat niet. Dat kan ik niet." "Daarom vind ik Zomergasten interessant. Je krijgt inzicht in een denkwereld die wat minder fragmentarisch is." Je laatste album klinkt als een afscheidsbrief. Met het nummerIemand zeg je dat we allemaal worden vervangen als we uit deze wereld vertrekken. "Het is een besef. Ik ben 69. Realistisch gezien heb ik misschien nog twintig jaar, daar moet ik aan wennen. Ik heb een kleindochter van één jaar, die ga ik niet zien trouwen. Als ik in een bepaalde concertzaal sta denk ik: kom ik hier terug? Tot nu toe ontspring ik de dans, maar die dans komt er wel aan." "Het is werkelijk winter in mijn leven. Het knettert om me heen. Die, die en die verlies ik. Die gaat dood. En het gaat maar door. Dat is tegelijkertijd een heel grote troost. Gelukkig ook maar, anders zou het onhandelbaar worden." Maar iedereen wil toch eigenlijk dat de wereld even stopt als hij of zij doodgaat? "Het verdriet zit bij degene die achterblijft. Hij die weggaat, daar weten we niks van. De persoon die achterblijft is degene die overlijdt, in zekere zin." In Voor ik het vergeet schrijf je over euthanasie en je wens om niet uit te doven. "Ik vind dat dat een mensenrecht is, dat punt van uitstappen te mogen kiezen." Ga jij dat recht claimen als het zover is? "Dat kan ik niet overzien. Ik zeg in dat lied, dat een soort poëtisch codicil is, 'Lieverd, wil je ervoor zorgen dat we bij bewustzijn een afspraak hebben?'" Voer je dat soort gesprekken met je vrouw? "Ik heb het voor haar gezongen." Hoe reageerde ze? "Met haar boventanden op haar onderlip. Daarna zei ze: 'Jij gaat nooit dood.' En ik zei, dat dat ook echt niet de bedoeling is (lacht)." Herman van Veen kijkt tevreden om zich heen. Naar de stoeltjes die 120 euro (1200 euro, webmaster kosten, maar die hij voor "een prijsje" heeft gekregen. En naar de rododendronstruiken die volgens hem binnenkort gesnoeid worden, "zodat ze volgend jaar nog meer in bloei zullen staan". Ben je bang dit ooit kwijt te raken? "Geluk kun je niet bewaren. Geluk is net als sneeuw. Het is pathetisch om dat te willen bewaren. Dat heeft geen nut, daar komt alleen maar narigheid van." Chris Heil |