AD
Albert Kok

Alfred J. Kwak is niet aan tijd gebonden

3 mei 2011

De wereldberoemde eend Alfred Jodocus Kwak gaat het theater in. Vanaf morgen draait hij warm met een nieuw muziektheateravontuur dat half juni in DeLaMar in Amsterdam in premičre gaat. Doelgroep: jonge kinderen. 'Het zou mooi zijn als zij, net als ik vroeger, worden geraakt door de betover" zegt geestelijke vader Herman van Veen.


'Waterland is voor de waterlanders!' Jonge acteurs gooien er op dreigende toon een rap tegenaan tijdens een voorproefje op een musical over Alfred Jodocus Kwak en zijn kornuiten. Daarmee is in zekere zin de cirkel rond voor de vermaarde eend met in zijn kielzog zijn vrouw Winnie, Dolf de Kraai, professor Paljas van Pinguďn, Krab de Kat en Roekoe Postduif. In 1976 was het immers ook allemaal begonnen met een musical.

Eigen vogels eerst!' Herman van Veen deint als aandachtig toeschouwer mee op het ritme in de foyer van het DeLaMar Theater in Amsterdam.
Hij was het die 35 jaar geleden Alfred Jodocus Kwak - Alfred J. voor intimi - had bedacht. Min of meer uit schuldbesef, nadat hij in de polder een woerd had overreden en de volgende dag een moedereend met zeven kuikens door de tuin had zien waggelen.

„Ik bedacht een verhaal voor mijn kinderen," haalt Van Veen na afloop van de eerste, speelse impressie herinneringen op. „In de vorm van een eenvoudig prentenboek. Nou ja, van het een kwam het ander."

Concreet: het prentenboek groeide uit tot een tekenfilmserie die zo ongeveer de hele planeet is overgegaan. Tot in Japan aan toe, onder de welluidende titel Chii- sanaAhiru no OkinaAi noMono- gatari: Ahiru no Kwak. „Het is een klassieker in de wereld van de animatie geworden," weet Van Veen. „Net weer is het gekocht door Kindernet, dat het sinds een paar weken weer (voor de duur van drie jaar, red.) op televisie brengt. Waarom ook niet? Deze personages en hun lotgevallen zijn niet aan tijd of plaats gebonden. Mijn kleinkinderen reageren nu met hetzelfde enthousiasme op Alfred als lang geleden mijn kinderen."

In de nieuwe theaterproductie, is Dolf de Kraai in het trotse bezit van restaurant MakDolf. Daar veert hij voor zijn deftige klanten de ooievaars vers uit het nest kuikens en eieren. Als Dolf hoort dat Winnie, de vrouw van Alfred, zwanger is, is hij er als de kraaien bij om een kraamvisite te regelen.


FANTASIE


Tot zover had dit het vertrekpunt van om het even welke kinder- theaterproductie kunnen zijn. Verschil is dat de kinderlijke fantasie in het universum van Kwak ook wordt geprikkeld met maatschappelijke en politieke problemen van min of meer volwassen aard. Macht en machtsmisbruik, ontwikkelingssamenwerking - alles komt voorbij. Zoals dus ook xenofobie.
Van Veen: „Veel inwoners van de polder vinden dat het maar eens afgelopen moet zijn met de trekvogels. Ik vond dat ik daaraan niet voorbij kon gaan. Trekvogels zijn nu eenmaal een item in hedendaags Nederland. Alfred heeft het er maar moeilijk mee. Want waarom mag hij als watervogel zwemmen waar hij wil, terwijl aan trekvogels beperkingen worden opgelegd?"

Natuurlijk neemt hij zijn eigen referentiekader mee in zijn verhalen. Dus ook nu. „Ik ben geboren in 1945 en opgegroeid in de euforie van de vrede. Nooit meer oorlog, dat was het mantra van mij en mijn generatiegenoten. Mensen die nu jong zijn in Nederland, hebben een ander raamwerk: the sky is the limit, alles is mogelijk. Maar toch: heden en verleden grijpen in elkaar. Altijd. Overal."


VEEL GELUK


Niet alleen probeert hij met een voorstelling over Alfred J. Kwak spelenderwijs grote mensenproble- men bij kinderen te introduceren, ook hoopt de 66-jarige theatermaker dat jonge bezoekers al doende de weg naar het theater leren vinden. „Als ik op mijn elfde bij een voorstelling van Scapinoballet verzeild was geraakt zou ik in mijn latere leven van veel geluk verstoken zijn gebleven. Op dat moment wist ik: van die tovering wil ik deel uitmaken.'

Zijn ogen volgen een paar spelende kinderen in de lobby van DeLaMar. „Het zou mooi zijn als twee daar straks, net als ik vrolijk worden geraakt door de betover."


COMPLEET MET NIEUWE LIEDJES

De titelheld in Alfred Jodocus Kwak: Alfred J. Kwak - Vader wordt vertolkt door kleinkunstenaar Max Douw en zijn vrouw Winnie Wana wordt gespeeld door de jonge Marokkaanse Nederlandse Senna Gourdou. De Franse zanger Fernand Huard draaft op als professor Paljas van Pinguďn; de jonge danser Milan Sekeris en Klokhuisacteur Mark Haayema spelen zowel de ratten als de eierdieven Link en Michiel. De Belgische danseres en actrice Gaëtane Bouchez is Krab de Kat en Faizah Grootens speelt Roekoe Postduif. De vertrouwde Alfred Jodocus Kwakliedjes worden aangevuld met nieuwe liedjes van Marnix Dorrestein en Eva Schuurman.