Peter Vantyghem schreef 4 april 2003 in De Standaard (B)
Met de wijsheid van een kind
Herman Van Veen een maand in Antwerpen
Niets is zonder betekenis in wat Herman Van Veen doet, en toch wandel je na een
ontmoeting met hem heerlijk ,,leeg'' buiten. Alsof de overvloed aan licht, poëzie en emoties
die van zijn concerten afstraalt de balans weer in evenwicht brengt.
JE vindt er niet meteen woorden voor. ,,Ben je content'', vraagt hij na het concert.
Maar is ,,content'' het juiste woord om een avond met Van Veen te beschrijven? ,,Ik heb genoten'',
is al wat ik kan antwoorden. Maar ik had willen zeggen: ,,Meneer Van Veen, ik heb herkend, heel
veel gelachen, ik ben ontroerd geweest, u hebt me doen nadenken. Een ontmoeting met u is als een
deugddoende avond met oude vrienden en familieleden, thuis.''
Hij zong en vertelde in zijn bekende,
onnavolgbare stijl. Alsof het hem allemaal op het moment zelf te binnen schoot. Maar al die
anekdotes en liedjes, die grapjes als clown en danser, die gedachten van de volksfilosoof die
Van Veen is, dienden ook enkele grote verhalen. Dat hij oud wordt en de wereld vreemder vindt,
bijvoorbeeld. Dat hij met de jaren meer nadenkt over het kind dat hij was. De oorlog.
Verloren liefdes, gewonnen liefde. Niet voor niets begon hij de avond in Vlaanderen,
maar eindigde hij in België.
Het grote woord dat je op de hele avond plakt, is onschuld.
Zoals hij als kind aan zijn moeder meldde dat hij naar China wilde
(,,voor het eten terugzijn'', antwoordde ze), zo wil hij nog steeds ontdekken.
Vandaar het permanente gevoel van verwondering dat hij uitdrukt, en daarnaast
meteen de wijsheid die zijn 58 jaren hem gegeven hebben. Naar Van Veen luisteren
is als praten met een wijs kind, of een kinderlijke grijsaard.
OMDAT het zijn eerste
van zestien avonden in de Arenbergschouwburg was, liep hij er wat gespannen bij. Het was dertien jaar
geleden dat hij in die zaal geweest was, en de vele herinneringen kwamen ongeordend terug. Hij maakte
het ook spannend, bijvoorbeeld door vijf minuten voor het concert te beslissen dat hij Jacques Brels
,,Ne me quitte pas'' in het Jiddisch zou zingen. ,,Ich los der nicht gehen'' werd dat.
Samen met hem
stonden vier uitstekende muzikanten op het podium. Zijn oude vriend Erik Van der Wurff op piano, de
veelzijdig kleurende gitariste Edith Leerkes, de blonde Jann op sensuele viool, en de zuiderse
Wieke Garcia op percussie. Ze zijn meer dan begeleiders, ze zijn een verlengstuk van hemzelf.
Vreemd: soms denk je dat ze hun eigen gang gaan en Van Veen wat laten reciteren, maar ze komen
altijd samen ergens uit.Misschien werd het in het tweede deel wat té leuk. Voor de pauze volgde
Van Veen een duidelijke rode draad en was de sfeer, door de toespelingen op seksuele frustratie,
soms beklemmend. Na de pauze was hij vaak hilarisch in zijn zelfrelativering. Maar dan kwam
,,Broederland'', een nieuw lied dat door het totaal omgewerkte slot helemaal van toon veranderde
(lees de liedjestekst op pagina 14). Het concert eindigde in gejuich.
Bissen. Eerst
,,Voor Marie-Louise'', van Willem Vermandere, sereen en warm gebracht. Dan een ode aan de oude
vriend Ramses Shaffy. Staande ovatie, bloemen, en gedaan. Maar nee. Een paar rijen bleven
roepen, en hij kwam terug, speelde nog wat liedjes alleen voor hen, en nog.
,,Ik heb dat tedere gevoel, voor ieder die zich luidkeels uit'', zong hij.
En: ,,Alles wat ik heb is voor jou''.
Dat laatste moest hij echt niet zingen,
dat had iedereen gevoeld.·
Herman Van Veen en groep. Antwerpen, Arenbergschouwburg,
2 april. Nog tot en met 26 april in de Arenbergschouwburg (070-222.192).Voor de
verdere Vlaamse tournee zijn er enkel nog tickets voor Knokke