Agnes Grond schreef in Happinez van dec 2005



Geloof, hoop & liefde



Herman van Veen (60) is muzikant, zanger, clown, schrijver, dichter, regisseur en vooral verteller van verhalen. En al een leven lang zet hij zich in voor de rechten van kinderen. "Zolang ik leef, vergaat de wereld niet, omdat ik dat niet wil."


Waar geloof je in?

"Ik geloof niet, ik weet. Ik weet dat er een samenhang is waarvoor ik de allergrootste bewondering heb. Noem het god, maar ik kan die god niet beschrijven, want mijn god is anders dan die van jou. Ik noem god 'het' en spreek het ook aan. Niet met mijn handen gevouwen, maar wetend dat ik alleen maar de vraag hoef te stellen en er dan een antwoord is. Ik moet wel verdomd goed luisteren. Als mijn vraag is 'Hoe moet ik dit verstaan?' hoef ik mijn ogen maar te openen en ik zie het helder. Dat begrijp ik alsmaar beter, en ik weet nu ook dat elke val, elk verlies betekenis heeft. Ik ben niet meer zo bang als toen ik alles wilde vasthouden en beheersen. Dat heb ik losgelaten, maar om dat te durven moet je wel veel ervaring hebben in het vallen. Ik ben erg teleurgesteld geweest in mijn verwachtingen tot ik begreep dat dat mijn verwachtingen niet waren maar die van anderen. Ik wilde voor mijn zanglerares een geweldige leerling zijn, zodat ze van mij hield en prachtig vond wat ik zong. Nu zing ik over wat er voor mij toe doet. Als het publiek dat niet mooi vindt, is dat pech, maar ik zal niet wat anders doen. Dat de ogen van mijn vrouw net zo mooi waren als de ogen van mijn pasgeboren dochter, hoort tot mijn mooiste herinneringen. Over zulke dingen wil ik zingen, mensen deelgenoot maken van mijn verwondering."


Is er iets heilig voor je?

"Dat ik zonder terughouding geniet van alles om me heen. 'Toen ben ik dood gegaan', zei ik gisteren. Dat is geen abstractie, ik ben door zo'n nauwe gang gegaan dat ik weet wat het betekent dat ik nu leef. Ik ervaar nu een boom en de lucht. Dat is niet naïef of melancholiek, dat is aartsrealistisch.Ja.ik ben deel van de natuur, net zo belangrijk en onbelangrijk als alles daarin. Bomen en dieren zijn voor mij meer dan een ding. Een libel is een killer maar ook ongelooflijk indrukwekkend. Daarmee vergeleken is een helikopter een belachelijke imitatie. Vleermuizen hebben allemaal hun eigen stukje hemel en zitten elkaar niet in de weg. De functionaliteit in de natuur is fenomenaal. Niets is zomaar. En als je je dat realiseert, gooi je niets meer weg. Dan stijgt je kwetsbaarheid en weetje steeds minder."


Waar hoop je op?

"Dat deze wereld ooit begrijpt datje alle problemen oplost als je goed voor de kinderen zorgt.Als wij alle plichten zouden vervullen die voortkomen uit de rechten van het kind - het zijn er een dikke vijftig - dan is er geen oorlog meer en geen honger. Zo simpel is het. Een kind heeft recht op een dak, op onderwijs, gezondheidszorg, begeleiders, op scholing en als je al die rechten mondiaal behoedt, los je de wereldproblemenop. Ik ben realistisch over de toekomst, alles is mogelijk. Het hangt af van onze collectieve keuzes. Maar daar kan een individu enorme invloed op hebben.
Zolang ik leef, vergaat de wereld niet omdat ik dat niet wil. Dat is geen zelfoverschatting. Het is verzet tegen apathie. Je moet praten, zingen, schrijven, schilderen,je moetje angst articuleren, proberen het allemaal te zeggen. Dan is het gezegd, als een paardebloem die zijn zaad verstuift. Waar het terechtkomt weetje niet, maar bloemen groeien ook op beton. Wat je zegt gaat nooit meer verloren. Als ik dat bedenk, word ik heel rustig."


Waar liggen jouw ankers?

"Ik ben wie ik ben door mijn ouders, mijn school, de oorlog en de bevrijding. Zonder de Polen, Canadezen, Engelsen en Amerikanen was ik er niet geweest. Mijn vader was een verzetsman, mijn moeder was een volkse vrouw met een hart zo groot als haar schouders. Haar geluk za t in het oplossen van de kleine probleempjes van de buren. Ze had altijd nog een pleister, altijd wel iets dat iemand anders niet had, een schoenendoos met garen, knopen of maandverband.
En het was mijn vader die zei: het zou wel mooi zijn jongen als je iets deed, collecteren voor het kankerfonds of wat dan ook. Via een krantenartikel kwam ik op mijn zeventiende bij Unicef, opgericht voor kinderen die slachtoffer waren van oorlogsgeweld. Ik ben ooit een jaar ziek geweest en heb ondervonden wat het is om afhankelijk te zijn van medische hulp. Dus dat vond ik zinnig."


Wat is liefde voor jou?

"Liefde is een werkwoord, liefde doe je. En je krijgt het soms in een heel klein gebaar. Toen jij daar net stond, zag ik jouw blijheid. Dat gaf je mij, die blik van herkenning en vreugde. Jij hebt, toen jij mij zag, laten zien dat het betekenis voor je had. Dus ik besta. Dat is liefde doen."


Volg je je hart of je hoofd?

"Vooral mijn intuïtie en die klopt niet altijd. Ik kan me geweldig vergissen. Ik volg dus meer mijn hart en mijn hoofd is het stuur in de handen van de kapitein. Intuïtief schrijf ik iets op. Maar ik weet niet wat het wordt. Een boekje, een liedje, een brief, een e-mail? Er komt dan een moment dat ik er iets mee doe. Of niet. Toen ik 23 was heb ik al die kladjes weggegooid. Omdat ik mijzelf niet meer wilde.
Soms heb ik daar spijt van, soms niet. Ik heb het ook niet voor niets gedaan. Uit intuïtie: weg ermee, weg."