Monique Kalman schreef in februari 1983 in WEEKEND
Het enige ware verhaal van Herman van Veen op Broadway
"Ik blijf mezelf, ook in Amerika"
New York hangt vol met grote affiches.
Daarop afgebeeld: de benen van niemand
minder dan Herman van Veen. Met de passende tekst: 'U krijgt nu eindelijk de
gelegenheid die zanger/violist/mimespeler/com-ponist/poëet/acteur/ auteur/clown
te leren
kennen. Mist u deze unieke kans vooral niet en gaat u zijn show 'All of him'
bekijken in het Ambassador Theatre op Broadway'. Nog nooit eerder is een
Nederlandse
artiest met zoveel open armen ontvangen op Broadway. Sterker nog: niemand van
de Nederlandse sterren heeft daar ooit gestaan. Herman van
Veen is de eerste die deze grote stap heeft gewaagd. En uiteraard
was Weekend op Broadway om alles
voor u vast te leggen.
Het Ambassador Theatre is êên van de mooiste theaters op Broadway. Minder
chique echter dan je in eerste instantie zou verwachten. Waar wij ons in galakostuum
hullen, zo niet de Newyorkers. Gewoon in de dagelijkse plunje, jassen op schoot in
elkaar gefrommeld, want garderobes kent men er niet.
Tijdens de première van 'All of him', de eerste Broadwayshow van Herman van Veen,
zitten er bijna 1200 mensen in het theater. Nagenoeg uitverkocht dus. Iedereen
heeft de 'Playbill' in de handen, het programmaboekje dat in alle theaters wordt
verstrekt. Op de voorpagina staan een
paar benen, behorende aan Herman van Veen, afgebeeld. Het publiek kijkt afwachtend.
Welk hoofd hoort er bij die benen? lijkt men zich af te vragen. En hoe ziet hij
eruit? Wat is het voor een man? Er klinkt een spontaan applaus wanneer iemand het
toneel oploopt. Het is een technicus die de microfoon controleert.
Achter de coulissen lacht Herman van Veen in zijn vuistje:
'Gefopt, dat was ik lekker niet.' Even later duikt hij achter in de zaal op en
loopt door het gangpad naar het toneel. Het publiek begint te lachen. 'Oh, dât
is hem,' wordt er gefluisterd. Het applaus komt niettemin moeizaam op gang.
De mensen zijn even later verbijsterd wat 'die rare Hollander' allemaal staat
te doen op het toneel. Hij strooit steeds met rijst en draagt een golfbal in een
hand, waarvan hij beweert dat het de wereld is. Hij klimt als een aap in de
geluidsboxen, klautert over een meters hoog hek heen, kruipt over de (bezette)
stoelen op de voorste rijen en... pikt een dameshandtas! Je hoort en ziet hen als
het ware denken: wat is dat voor een vreemde snoeshaas? Maar naarmate het programma
vordert, wordt het publiek enthousiaster. Want Herman van Veen toont duidelijk
over een pakhuis vol muzikaal en komisch talent te beschikken.
Bewondering
Zijn stem en zijn prachtige vioolspel dwingen zondermeer respect en bewondering
af. En hoewel de onderwerpen voor de pauze somber zijn, waar in principe weinig
om te lachen valt, schateren velen het uit. Maar na de pauze gooit
Herman van Veen werkelijk alle remmen los, met een parodie op een pôpzanger. De
aanwezigen raken door het dolle heen. Zo'n nummer was het laatste dat men had
verwacht. Iedereen brengt de handen op elkaar, men laat Herman van Veen duidelijk
merken dat hij gewaardeerd en geaccepteerd wordt. De voorstelling verloopt perfect.
De
ovatie na afloop is verrassend en hartverwarmend. Een toegift is vanzelfsprekend. Maar
wat doet Herman? Hij komt het toneel af en loopt naar de uitgang, gebarend naar het publiek
dat men hem moet volgen.
De jassen gaan gehoorzaam aan en net op het moment dat iedereen zich naar de uitgang
begeeft, blijkt Herman alweer via de kleedkamers naar het podium te zijn gegaan. Hij
kruipt onder het doek door en hervat zijn programma
Het enthousiasme van de mensen, de lange rij, die zich vormde voor Hermans kleedkamer
en de theaterdirecteur, die riep:
'Jammer, dat je hier niet drie maanden blijft', bewijzen het succes van de eerste avond.
Herman voelde zich volkomen opgelucht, het was voor hem goed verlopen. Hij had een
goede show gebracht. Hij had letterlijk 'All of him" gegeven. De enige domper was,
dat zijn
vrouw Marlous Fluitsrna niet kon delen in de feestvreugde. Zij had een zware
voorhoofdsholte ontsteking en met hoge koorts moest zij het bed houden.
De nacht werd ingeluid met een geweldig feest, aangeboden door de producer van
de Broadway-show Michael Frazier die Her-man anderhalf jaar geleden in Duitsland
heeft ontdekt.
Het werd een daverend Hollands feest op de ijsbaan bij Rockefeller Centre, waar
kraampjes waren opgebouwd met typisch Hollandse hapjes en drankjes als Heikenen
bier, chocolade-melk, boerenkool, drop, speculaas, enzovoort. In het midden was
een grote molen opgebouwd, waar iedereen omheen schaatste. Alleen Herman waagde
zich niet op de ijzers, omdat hij uiteraard niet het risico durfde te nemen
een blessure op te lopen. Dolgelukkig en in een opperbeste stemming verliet
Herman diep in de nacht het feest, nog niet wetende wat er inmiddels ter perse was gegaan...
Wraakzuchtig
De volgende ochtend brak de donderwolk: het regen-de slechte kritieken. De
drie grote Newyorkse kranten kraakten Herman bij het leven,
er bleef geen spaan van hem heel.
Opvallend was, dat de kleinere kranten wel positief schreven. Die berichten sijpelden
echter niet tot Nederland door. De reactie van de drie grote kranten was echter totaal
in tegenstelling tot de reacties van het aanwezige publiek. Weekend verrichtte enig
speurwerk om erachter te komen wat er aan de hand was. Zo had de criticus van de New
York Times al na zo'n twintig minuten zijn conclusies getrokken en de zaal verlaten.
Met een eenzijdig beeld van Herman voor ogen ging hij aan de slag. Zoals bleek uit de
gesprekken, was de Amerikaanse pers kwaad over de manier, waarop Hermans
publiciteitsman Michael Lafaille de zaken had geregeld. Zij hadden daar maar
êên kort-bondige uitdrukking voor: 'On-professioneel.'
Wraakzuchtig schreven zij dan ook, dat de regie niet goed was, want Michael Lafaille
is toevallig ook regisseur van het geheel. Zij vonden, dat hetgeen Herman bracht,
nooit als Broadway-show had mogen worden verkocht. Op Broadway verwacht men een
wervelend programma met glitter en glamour, met showmeisjes, vrolijke muziek en
spectaculaire dansen. Want daar betaalt het verwende Amerikaanse publiek ten slotte
het dure entreegeld voor. Dat Hermans show heel anders van opzet was, was lang niet
iedereen van te voren duidelijk. Doordat de perszaken in Nederland zo slecht waren
geregeld en aan talloze journalisten interviews werden geweigerd, was de Nederlandse
pers Herman ook niet goed gezind. Men nam de slechte kritieken uit de drie grote
Amerikaanse kranten klakkeloos over bij gebrek aan meer informatie.
Mijlpaal
Het spreekt vanzelf dat de hele groep van medewerkers, bij elkaar zo'n twaalf
man, teleurgesteld en ontmoedigd was.
Doch, de eerste die zich herstelde, was Herman zelf. Het was ontroerend om mee te maken
hoe hij zijn ploeg troostte en
moed in sprak. En dat, terwijl hij degene was, die de hardste klappen moest incasseren.
'Jullie hadden toch niet verwacht, dat we Broadway in êen avond kunnen veroveren? Dat
zou toch al te ijdel zijn. Het feit, dat we het hier zo ver hebben geschopt, is al een
hele mijlpaal,' aldus Herman.
Er werd een vergadering belegd om te bepalen of men zich iets van de kritiek zou moeten
aantrekken.
Moesten Herman en zijn musici, zoals in de Amerikaanse pers werd geopperd, meer in de
geijkte Broadwaystijl werken, en in een smoking het podium betreden? Moest Herman
zijn dolle fratsen achterwege laten en zich beperken tot zingen en vioolspelen?
Herman koos voor de moeilijkste weg.
'Het publiek was enthousiast,' redeneerde hij. 'Ik had juist het omgekeerde verwacht.
Ik had gerekend op een positieve pers en op een matige reactie van het publiek. Maar
eerlijk gezegd, heb ik het liever zo. Ik speel voor het publiek en niet voor de kranten.
Daarom verander ik niets aan mijn programma. Ik weet dat ik een goede show breng en die
blijft zoals die is. De mensen moeten me accepteren, zoals ik ben. Ik doe geen water bij
de wijn.'
Het was ook zijn vrouw Marlous Fluitsma, die Herman sterkte in zijn overtuiging. Ondanks
haar ziekte was zij hem tot steun. Met haar typisch vrouwelijke en fijnzinnige intuïtie,
raakte zij de kern van de zaak.
Eén ding veranderde er echter wel. Herman schreef er spontaan een nieuw nummer bij. Het
gaat over een Fransman, die nogal flink tekeer gaat. In die scène wordt ook de New York
Times niet gespaard.
Advertenties
Herman van Veen liet zich niet door de kritieken beinvloeden en ging dus door
op zijn manier. Weliswaar met acht in plaats van zestien shows. Acht keer had hij
een enthousiaste zaal, aan het eind van de voorstellingen bleef men roepen om een
toegift.
Herman: 'De zaal was steeds goed vol, maar de producer durfde een tweede week niet
aan. In Amerika is het zo, in tegenstelling tot in ons land, dat het publiek de
kritieken ter harte neemt. Wordt een stuk slecht
gewaardeerd in de dagbladen, dan blijven de bezoekers weg. De advertentiecampagnes
worden stopgezet uit angst met verlies te draaien. Wanneer er niet meer wordt
geadverteerd, krijg je op geen enkele manier de zaal vol. Dat is typisch
Amerikaans.' Een van de velen, die enthousiast over Herman waren, was
Shirley MeLaine die onder meer beroemd is geworden door haar hoofdrol
in de fllmklassieker
'Irma la Douce'. Zij bleef na afloop van de show lange tijd in Hermans
kleedkamer die vol
bloemen stond.
Aan Weekend gaf zij haar reactie op de show: 'Hij brengt zonder meer
een goed programma. Persoonlijk vind ik het gedeelte na de pauze veel
sterker dan ervoor. Omdat hij daarin nogmaals laat zien, over welk
talent hij beschikt. Hij zweept de mensen helemaal op naar een climax,
zodat ze ten slotte
aan zijn voeten liggen. Daar heb ik maar êên woord voor:
vakmanschap!'
Als dank kregen Herman en zijn medewerkers een groot afscheids-diner
aangeboden. Het werd
voor Herman en Marlous een avond om nooit meer te vergeten. Zeer toepasselijk
had Michael Frazier hier een Nederlands restaurant uitgekozen.
'Ik hen echt intens gelukkig,' vertelde Herman.
Aanbiedingen
Broadway was voor mij een groot succes. Ik ben gevraagd om volgend jaar
met mijn nieuwe programma drie weken op Broadway terug te komen. Michael Frazier
wil absoluut met mij doorgaan, want hij gelooft in mijn formule. Tevens wordt er
van deze show 'All of him' een live-LP uitgebracht in Amerika, Duitsland en
Nederland. Ik ben gevraagd voor een tournee van drie maanden door Amerika in
steden als Chicago, Detroit, enzovoort.
Bovendien wil men mij op diverse universiteiten laten optreden. Daar hen ik
ontzettend blij mee. De hele show wordt hier opgenomen en uitgezonden op de
kabeltelevisie. En buiten dat alles kreeg ik nog diverse rollen in musicals
aangeboden. Wat kan ik me nog meer wensen? Die kritieken, ach, die heb ik
naast me neergelegd. Nu ik de eerste stap op Broadway heb gezet, ga ik door.
Als gewoon Herman van Veen, zoals ik dat zelf wîl.'
Monique Kalmann
terug naar de index