Rotterdams Nieuwsblad
Frans Happel

Iets van een bittere clown



31 oktober 1981
Herman van Veen is er in de loop der jaren bepaald niet vrolijker op geworden. Van harlekijn werd hij clown. Met eerst weliswaar nog wel een montere rode neus zo lang het om kinderen en bejaarden ging. Maar daarna vooral met een een krijtwit gezicht, vanwege steeds meer onverhulde woede over de daden van zij die de dienst willen uitmaken.


De titel van Van Veens nieuwste elpee, 'Iets van een clown', is dan ook onvolledig. 'Iets van een bittere clown' is juister. Zelfs de muziek heeft niet de opgewekte noten meer, die er voorheen voor zorgden dat we de toen al versomberende mededelingen op een toch soepele manier ingeprent kregen.

Sterker nog: wie deze plaat beluistert kan zich afvragen hoe lang Van Veen zijn publiek nog als zanger zal benaderen. De teksten (van Rob Chrispijn, Willem Wilmink en maar één van eigen hand) klinken namelijk vrijwel autonoom, de muziek — hoe knap gedoseerd ook — heeft in feite niet meer functie dan een onderlegger.

Geweld, oorlog, dictatuur: dat zijn kernwoorden van deze elpee. Die dan wel geplaatst zijn in het kader van de vage hoop dat er altijd weer een zuiverende gerechtigheid is, maar de sfeer van onmacht die Van Veen weegt wegens zoveel dommiteiten rondom wordt er niet minder grijs door.

Een hoogtepunt van deze elpee is Chrispijns 'Limousine', dat vertelt over een man die er van droomt ooit te worden toegejuicht, staande in een open wagen, in een prachtig uniform. Het begint met „Geboren in een achterbuurt van Blaricum/klom hij op tot directeur van een adviesbureau/met onder zich zo'n honderddertig man/men zag maar weinig mildheid in zijn ogen ".

Maar ook Willem Wilminks 'Kraanvogels' („Soms denk ik, soms denk ik wel dat de soldaten/die in de oorlogen gevallen zijn/niet onder witte kruisen zijn begraven /maar dat ze kraanvogels geworden zijn") en 'Als het net even anders was gegaan' (als Hitler toch de oorlog had gewonnen) zijn om doodstil van te worden. De liedjes over jij en ik en zeker het ware kleinood 'Als een hele grote kus' (over ouders die eens ook doodgaan) maken Van Veens droefheid over de wereld anno nu zowel warmer als nog triester.


Herman van Veen: 'Iets van een clown' — Teksten: Rob Chrispijn, Willem Wilmink en Herman van Veen. Muziek: Neil Sedaka, Vincenzo Bellini, Paul McCartney, Herman van Veen, HarrySacksioni en Erik van derWurff — Harlekijn — 2925 556.



FRANS HAPPEL