|
de Stentor Hans Visser |
Van Veen vertolkt op verzoek |
|
|
Wie zijn verjaardag viert, nodigt oude vrienden uit. Zo heeft het Koninklijk Theater Carré vanaf vandaag Herman van Veen op bezoek. Zijn verjaarscadeau: het programma 'Kunt u niet nog eens'. Van Veen brengt op verzoek van het 125-jarige Carré liedjes die het publiek graag nog eens van het hoort. Welke? Een verrassing, het cadeau is nog dicht. Hij stond daar voor het eerst op 5 mei 1971 en speelde er sindsdien zo'n vijfhonderd keer. De eerste avond is hij nooit vergeten. "Van alle voorstellingen die ik speelde, staan er misschien tien mij nog helder voor de geest, maar die eerste in Carré staat nu nóg op mijn netvlies. Die eerste in die toen al fameuze zaal was spannender dan ik dacht Het publiek bestond voornamelijk uit familie, mensen uit onze straat, de pers, een onwillige Carré-directeur en een superenthousiaste bedrijfsleider: meneer Dekker. Zonder hem had ik daar toen nooit gestaan. Hij is me dierbaar, heb veel van hem geleerd." Het publiek mocht verzoekjes indienen. Waren dat er veel en werkte dat lastig? "Ik heb er altijd voor gewaakt ouder materiaal te zingen, i Onze dramaturgie is als van een 'dagboek'. Je zingt en zegt, wat er | nü toe doet. Of ik veel verzoekjes I kreeg? Wat is veel? Alles bij elkaar een paar duizend, via Facebook, Twitter, mails, brieven, faxen. De keuze van het publiek wijkt niet veel af van wat ik zelf zou hebben gekozen. Zie dat als een gelukkige ontwikkeling." Er waren ook wat 'minder gelukkige' verzoekjes. " Zoals 'Zo verdomd alleen'. "Dat schreef ik voor Danny de Munck, maar heb dat zelf nooit gezongen. Ga dat dus ook nu niet doen. Of een lied van Schubert. Zou dat graag zingen, maar dat past niet echt in dit kader. Net als kersdiedjes." Of er een liedje ontbreekt, dat er toch bij had moeten zijn? "Iemand vertelde mij dat ik meer dan drieduizend liedjes heb geschreven. Het meeste zal dus ontbreken." "In wezen kleeft aan elk liedje, een herinnering. Het zijn als het ware miniatuurtjes. Ramen die je opendoet, die een blik bieden in de kijkdoos van je leven." In al die jaren zijn volgens Van Veen de uitgangspunten hetzelfde gebleven, maar wel eenvoudiger geworden. "Wat we nu spelen, ligt dicht bij kamer- en volksmuziek. In alles voel je de Europese traditie. Dit komt wellicht vooral ook doordat we wereldwijd spelen en meer en meer laten horen wie we zijn en van waar wij komen. Qua tekst en inhoud is het zeker minder moraliserend geworden. Ik had vroeger soms de neiging belerend te zijn, ik was per slot van rekening onderwijzer. Tikje ook van de tijd." Waarin onderscheidt Carré zit van andere theaters met een groot verleden? "Carré behoort tot de circussen. Ze zijn rond. De mensen kunnen elkaar zien zitten. De reacties zijn niet anders dan bij een tornado. Het wervelt. Komt het op gang dan is het fantastisch. Maar o wee, als het windstil blijft. Olym- pia in Parijs is een music hall. Ook prachtig. Carnegie Hall kun je vergelijken met het Concertgebouw. Sublieme akoestiek. Het karakter van Carré is in de afgelopen jaren nauwelijks veranderd, maar de zaal is beter uitgerust: theatertechniek, comfortabeler stoelen, meer beenruimte, facilitair erg opgeknapt" Van Veen zegt voor het bespelen van Wim Kan en Toon Hermans? "Wim Kan leerde mij de woorden afmaken, want ik had vooral de neiging, ze in te slikken. Thuis heb ik een ordner vol brieven van hem, elk met een tip, of tipje. Van Toon Hermans leerde ik vooral veel over licht. Hij wist als geen ander, hoe dat te gebruiken. Wat een schaduw op je gezicht, een kleur, kan betekenen. Hoe dat licht, al dan niet bedoeld, je prestatie kan vervormen. Hij was daar constant mee bezig. 'Humor', zei hij, 'verdient wit licht. Humor komt van boven. De verbazing is de blik naar beneden. De verstandhouding met het publiek'." En nu geeft hij het stokje door. "Ik praat graag over mijn vak. Heel opvallend is de interesse van rappers. We mogen ons sowieso verheugen in een groeiend publiek, omdat meer en meer jongeren komen. Als het zaallicht aangaat is de helft van de mensen jonger dan mijn kinderen. Ik mompel regelmatig: volgens mij ben ik vanavond de oudste in de zaal." Herman van Veen: 'Kunt u niet nog eens'. Te zien: Amsterdam, Kon. Theater Carré, t/m 8 dec. Info: www.carre.nl Hans Visser |