AMERSFOORTSE COURANT
Mike Belafante

Nico Knapper zingt de zigeunerblues

29 mrt 1999

Nico Knapper heeft alles wat hij zich wensen kan. Twee gezonde kinderen. Een leuke vrouw. Een paleisje van een grachtenpand. De regisseur van televisiesuccessen als 'Zes 'ns Aaa', 'Ha die pa' en 'Oppassen' staat te boek als de ongekroonde koning van de comedy en wordt door de vele artiesten, als Herman van Veen, Liesbeth List en Lenny Kuhr die hij gedurende vele jaren begeleidde, op handen gedragen.


Wie zijn levensverhaal aanhoort komt evenwel tot de ontdekking dat Nico Knapper dan wel zeer tevreden is met zijn loopbaan die zelfs nu nog, op zijn 64ste, op volle tocren draait. Een gesprek met hem maakt ook duidelijk dat hij nog altijd met weemoed terugdenkt aan de jaren dat hij 'vrij van lichaam en geest' de wereld omarmde.
Knapper, halverwege de jaren dertig geburen als keurige zoon van een chirurg in Amsterdam-zuid, zingt zijn leven langdezigeuner- blues. Hij is een geboren avonturier. Een ontdekkingsreiziger, wiens nieuwsgierigheid zelfs op pensiocngerechtigde leeftijd nog niet is bevredigd. "Ik kun me geen leven zonder passie, zonder vuur, voorstellen", zegt de man die in zijn jeugd al zo'n vrijbuiter was dat hij een leven als artiest verkoos boven het gymnasiumdiploma.

De troubadour, voormalig antiquair, wereldreiziger en levenskunstenaar, die in 1960 als jongste regisseur bij de VARA werd aangenomen en nu als oudste vakgenoot te boek staat, heeft sinds enkele jaren het echte zigeunerbestaan weer opgepakt. Nico Knapper is en blijft in de eerste plaats dè regisseur, maar daarnaast is hij de man achter het Fiesta Flamenca, de groep Spaanse zigeuners die elk jaar een maand lang Nederland in de ban brengt van hun gepassioneerde zang en dans.

"Ik was vijftien toen de flamenco mij 'overviel", zegt Knapper die Spaans is gaan studeren om nog beter de zigeneurblues te kunnen begrijpen. ,,De sfeer, de muziek, de vurige choreografie: ik vond het buitenaards. Ik had het nadeel dat ik geen woord Spaans sprak en wel Frans. Niet voor niets ben ik later met mijn vriendin als troubadour de wereld over getrokken. Maar toen ik in aanraking kwam met die Spaanse zigeuncrmuzick, was ik verkocht. Die gitaarmuziek. Die vurige bewegingen. En dan natuurlijk die levensstijl van de zigeuners, die ondanks dat ze altijd zijn onderdrukt, overal zijn weggejaagd, hun identitict en hun drang naar vrijheid niet hebben verloren. De rillingen lopen over mijn rug als ik ze zie er hoor. Het is toch een gave dat ze al hun ellende, hun pijn, verdriet én hun blijdschap hebben samengebald in flamencomuziek. "

Nico Knapper had niet meteen het idee om iets met Spaanse muziek te gaan doen Het vrije bestaan trok hem wel erg aan. Toen zijn schoolcarrière was gestrand. Knapper het even als antiquair had geprobeerd en deel had uitgemaakt van het cabaret van Toon Hermans en later ook Wim Sonneveld, kwam hij in aanraking met een Frans meisje. Knapper stond meteen in vuur en vlam en samen met haar besloot hij Franse chansons te gaan vertolken. "Een troubadour was immers bijna een zigeuner. Wc hadden snel succes in Amsterdam. Later konden we dat voortzetten in Parijs We bleven dan wel zo arm als kerkratten, maar waanden ons grote artiesten. Vier jaar daarna hebben we dat leven in Amerika voortgezet. Na twee seizoenen kwamen daaraan een einde toen we kinderen wilden. Het was een hele overgang toen ik ineens een solide betrekking kreeg met dito levensstijl. Tot mijn geluk kon ik in 1960 bij de VARA als regisseur beginnen; een beroep waarin ik ook al mijn artistieke talenten kwijt kon."
Knapper verloochende zijn zigeunersbestaan niet, buiten zijn 'gewone' baan bleef hij buitengewoon ondernemend. "Toen ik in contact kwam met Hagenaar Herbert da Silva, bloeide de passie voor zigeunermuziek weer bij me op. jarenlang heb ik met hem het Fiesta Gitana op de televisie gebracht".

Het vuur doofde toen Da Silva in 1986 overleed. "Vier jaar geleden werd ik gevraagd het Spaanse spektakel voort te zetten. Samen met Sami Pelta heb ik me in een nieuw avontuur gestort, dat nu is uitgegroeid tot het Fiesta Flamenca met Bodo Gitana."