|
ELSEVIER Eltje Bos |
Hollands lied |
28 juni 2003 |
|
ZUID-AFRIKA Zijn cd's vliegen de winkel uit en al zijn concerten zijn uitverkocht. Stef Bos, die een slechts bescheiden status heeft in Nederland, is sinds middenjaren negentig een hit in Zuid-Afrika. Bos combineert populaire Afrikaner volksliedjes als Suikerbossie ek wil jou hè met composities waarin Xhosa- en Mbira-klanken met het Nederlandse luisterlied zijn verweven. Bos zingt in het Nederlands en in het Afrikaans, en die resonans van een gezamenlijk verleden is voor veel Afrikaners een aantrekkelijk geluid. In het nieuwe Zuid-Afrika werkt hij met zwarte en blanke musici, met de gitarist Louis Mlanga en met rijpere rebellen van de Afrikaner popmuziek als Koos Kombuis. Tot vorig jaar deed ook Johannes Kerkorrel (Ralph Rabie) mee, tot hij zich, getergd door een zwaar gereformeerd verleden, van het leven beroofde. De fusiemuziek valt in de smaak bij een deel van het publiek. De luisterliedjes in Bos' repertoire spreken een ander pu- bliekssegment aan, hetzelfde dat ook de liedjes van Herman van Veen, 'die wêreldbekende kaba- retier', in het hart heeft gesloten. Het gaat vooral om de hogeropgeleide Afrikaners, die de afgelopen twintig jaar steeds vaker het vaste land van Europa bezochten en daar de troubadour- en chansontraditie hebben opgepikt. Net als Bos zingt Herman van Veen in het Nederlands en het Afrikaans en ook hij werkt met Zuid-Afrikaanse partners. Zelfs de veel grotere groep liefhebbers van populaire Afrikaner liedjes - de 'Lekker Boeremusiek' die te beluisteren is via radio Jacaranda en het tv-programma Geraas - is dol op de klanken van Bos en Van Veen. Binnen dat genre bevinden de twee zich aan de subtiele kant met nummers als Ik geloof in jou, Alleen voor jou, Donker en licht en De onderstroom. Een tikje zoetig? Obligaat? Misschien wel voor de Nederlandse smaak, niet voor de Zuid-Afrikaanse, die door de culturele boycot lange tijd van veel verstoken bleef. Bos' en Van Veens teksten over leven, dood en ontheemd-zijn sluiten bovendien naadloos aan bij het weemoedige levensgevoel van een bevolkingsgroep die zichzelf opnieuw moet definiëren in het radicaal veranderende Zuid-Afrika. De liedjes zijn als balsem voor de Afrikaner harten. Eltje Bos in Johanneshurg |