|
Dagb vh Noorden Jacques J. d'Ancona |
Herman van Veen via Friesland naar de stad |
27 feb 2004 |
|
Hoe oud moet je zijn om je nog te herinneren hoe Herman van Veen ook nog maar weer begon in deze regio...? Absoluut niemand had ooit van hem gehoord, maar misschien weten enkele stad Groningers nog dat Henk Borgman, directeur van restaurant De Bolderij, in de zuidelijke wijk Helpman het Coendersborg Theater ging exploiteren in een rustiek boerderijpand. Daar bracht Borgman een prille Seth Gaaikema en ontving hij koninklijke gezelschappen in een passende entourage. De woordspelerige humorist Fons Jansen mocht er optreden, John Lanting stond er als cabaretier én als solo acteur met De Aap van Kafka en het gezelschap LURELEI met Jasperina de Jong en Eric Herfst speelde er een (voor die dagen) spraakmakend, confronterend cabaretprogramma. En uit Utrecht kwam een zekere Herman van Veen met zijn collega muzikanten Erik van der Wurff, Laurens van Rooyen en Harry Sacksioni. Het publiek stroomde niet toe. Waarom zou het? Wat wist men van Herman van Veen, 35 jaar geleden... Dat hij een volstrekt nieuwe vorm van entertainment bracht met grappen, typeringen, clownerieën, liedjes en een grote mate van muzikaliteit op de viool en andere instrumenten. In dat genre was hij uniek. Dat deed niemand anders in het vak. Bij Herman van Veen zaten op zo'n avondje in de Coendersborg beslist niet meer dan een man of twintig van de 150 die er in konden. Maar die hadden een gouden avond. Ze behoorden bij de progressieve voorhoede. Henk Borgman, later de eerste directeur van de Martinihal - die bij het openingsgala durfde stunten met de legendarische Josefine Baker had het goed gezien. Herman van Veen werd een artiest van wereldformaat, de meest internationale entertainer die ons land heeft voortgebracht. Aan dat feit valt niet te tornen, al werd zijn eerste grote tournee naar de Verenigde Staten in 1983 geen commercieel succes. Hij streek met zijn formidabele kunstenaarschap en een portie naïviteit neer in New York, het internationale theater mekka Broadway. Dat werd een verhaal apart. In Nederland werd gezegd dat Herman afging. Niet waar. Artistiek werd zijn show enorm gewaardeerd, maar de critici en het grote publiek konden niet overweg met de vervreemding, zijn veelzijdigheid en zijn politiek getinte observaties. De bom valt nooit... zong hij en ze dachten: 'het zal wel, wat moeten we er mee op ons avondje uit.' Mede daardoor kon zijn firma de hoge kosten niet opbrengen en binnen tien dagen was het over en uit. Terug naar Nederland, een ervaring rijker. Het heeft Herman van Veen nooit een dag geremd in de exploitatie van zijn talent. Hij is onstuitbaar verder gegaan, trad op in Japan, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Engeland en België en sloopte muren in het vroegere Oostblok van Europa, waar de mensen hem op handen droegen om de dingen die hij zei en zong. Tientallen platen en cd's, tientallen tv en theaterprogramma's, films en jeugdseries zijn er in drie decennia van Herman van Veen verschenen. Een fascinerende theatermaker, die nog steeds niet klaar is. Het duurt altijd twee of drie jaren voordat hij in ons land is te zien met zijn show. Nu is hij opnieuw op tournee en Assen ligt reeds achter hem als we het over het Noorden hebben. Voordat hij Groningen aandoet op 18, 19 en 20 maart in Martiniplaza Theater, bereist hij Friesland. Niets is te gek. Bij de Leeuwarder Courant bedachten ze een Herman van Veen Elfstedentocht, te beginnen in dorpshuizen en kleinere theatertjes. En zo staat Herman van Veen dus vanaf 2 maart in Bolsward, Worlcum, Dolckum, Gorredijk, Sneek, Franeker en Heerenveen, voordat Drachten en Leeuwarden hem binnenhalen. jacques J. d'Ancona |