ZWOLSE COURANT
Henrique te Kiefte

Vakantie vieren in Colombinehuis bij Biddinghuizen

Zieke kinderen op wereldreis

24 dec 1999

Herman Van Veen richtte in 1977 de Stichting Colombine op, een organisatie voor hulp aan mensen waar ook ter wereld. Negen jaar geleden opende de zanger en cabaretier in de dr. Daniël den Hoedkliniek in Rotterdam bacterie-arme kamers voor kinderen. Toen zei het meisje Patricia, dat een niertransplantatie had ondergaan, tegen Van Veen dat ze nooit met haar ouders op vakantie kon omdat ze ziek was. Van Veen kwam op het idee een soort herberg voor zieke kinderen op te richten. De polder bleek de aangewezen plek. Het Colombinehuis is géén ziekenhuis. Wel is er een dialyseruimte zodat nierpatiënten ook met vakantie kunnen. Door sponsoring van de Nederlandse apothekers wordt het verblijf aangeboden voor vijfendertig gulden per persoon per dag.


Kinderen met astma, reuma, leukemie of gedragsproblemen. Ze vieren allemaal vakantie in het Colombinehuis in Biddinghuizen. En wie denkt dat het daar één trieste ziekenboeg is, heeft het mis: er wordt heel wat af gelachen, gezongen en gespeeld in de gezellige verbouwde polder-boerderij. Waar drie jaar geleden aartsvader van het Colombinehuis Herman van Veen het openingslint doorknipte, maakten in 1999 meer dan tweeënhalfduizend zieke en gehandicapte kinderen samen met hun ouders, broertjes en zusjes een onvergetelijke 'wereldreis'.

'Marijn naar vakantiehuisje. Marijn naar vakantiehuisje. Marijn naar vakantiehuisje.' Een jaar lang heeft Marijn van Andel (9) hardnekkig volgehouden dat hij weer met zijn twee jongere zusjes, vader en moeder naar het Colombinehuis wil. Marijn is autistisch. Eigenlijk is het 'lastig' - vindt zijn moeder Jacintha - om met hem op vakantie te gaan want hij gedraagt zich soms erg raar. In het Colombinehuis is dat gelukkig geen probleem. 'Als Marijn daar een patatje van iemands bord pikt, vind ik dat niet vervelend. We lachen er zelfs met z'n allen om', zegt Jacintha.

'Iedereen heeft wel wat in het Colombinehuis. Ouders en kinderen hebben daar tenminste nog begrip voor elkaar en voor iemands gedrag. Heerlijk vind ik dat. Want hoe vaak stuit ik niet op onbegrip vanuit mijn omgeving? Altijd moet ik uit leggen dat Marijn autistisch is, dat is aan zijn uiterlijk namelijk niet te zien. Veel mensen denken dat het autisme de schuld van de ouders is. Wij zouden Marijn niet goed opvoeden!'

Indonesië

Vorig jaar logeerde de familie Van Andel uit Vleuten in Indonesië. Dat wil zeggen dat ze sliepen in één van de acht appartementen die in Indonesische stijl is ingericht. Afgelopen herfstvakantie logeerden ze in Brazilië. Waar een grote kokosnootboom in de hoek van de woonkamer staat en waar de tropenhelmen aan het plafond hangen. Andere gasten slapen bijvoorbeeld in Australië, Duitsland of Kenia. Het restaurant doet een beetje Japans aan en het theater, dat omgetoverd kan worden in disco of bioscoop, is traditioneel Grieks. 'Kinderen die nooit zullen reizen omdat ze bijvoorbeeld ernstig ziek zijn, maken hier een wereldreis', zegt Willem Flantua, directeur van het Colombinehuis. 'Ze eten in Japan, slapen in Duitsland en gaan bij vriendjes op visite in Kenia. Geweldig vinden ze dat. Volgend jaar verkopen we ansichtkaarten met de tekst 'Groeten uit Brasil'. Dat maakt de wereldreis helemaal compleet.' 'Marijn had het wel door dat we in een ander huisje zaten. De sfeer en de kleuren waren anders. Dat hoorde volgens hem niet. Dat is dan wel even moeilijk voor Marijn, want hij had verwacht dat alles hetzelfde zou zijn. Zijn zusjes vonden het daarentegen geweldig dat ze nu weer in Brazilië 'woonden', zegt Jacintha. Ook de parketvloer is in elk appartement anders van kleur of dikte. Zo kunnen blinde kinderen aan de grond horen op welk wereld deel ze zich begeven.

Wondertjes

Als Flantua vertelt wie de afgelopen jaren allemaal bij hem en zijn vrouw Mary van Veen hebben gelogeerd, lijkt het alsof hij een lijstje uit de medische encyclopedie opsomt. Elk gedragsgestoord of ernstig ziek kind - of het nu seropositief of meervoudig gehandicapt is - kan met zijn ouders, broertje, zusje, maatschappelijk werker of begeleider vakantie vieren in het Colombinehuis.

Spastisch

Veel gasten zijn nog nooit weg geweest omdat ze het geld er niet voor hadden of omdat ze het niet aandurfden met hun zieke kind. Maar als ze eenmaal van de rust en gezelligheid van het Colombinehuis hebben geproefd, lijkt het soms alsof er wondertjes gebeuren.
Incestslachtoffertjes die thuis niet meer op straat durven spelen, kunnen ineens uren door de uitgestrekte polder fietsen. 'Soms zie ik een zwaar spastische jongen de hele dag in de rolstoel zitten. Dan denk ik; 'wat heeft hij nu aan deze vakantie?'. Maar dan hoor ik van zijn ouders dat hij het zó fijn heeft gehad. Hij had die week namelijk drie keer zijn wenkbrauwen bewogen. Dat had hij jaren niet meer gedaan', vertelt Flantua.
'Je maakt ook mee dat hyperactieve ADHD kinderen in de gezamenlijke woonkamer even rustig Sjors en Sjimmie stripboeken lezen. Ze krijgen hier alle vrijheid. Ze mogen een cd opzetten, tafeltennissen, tafelvoetballen en rennen tegelijk. Nergens worden ze in beperkt. Daardoor willen hyperactieve kinderen wel eens tot rust komen.'

Ruimtevrees

Ook verhaalt Flantua over een jongen in een rolstoel. 'Hij kon niet lopen omdat hij onder meer ruimtevrees had. Tijdens een bonte avond speelde hij voor goochelaar. Hij stond even op uit zijn stoel en liep naar voren. Zijn familie zat met tranen in de ogen achter in de zaal'.
'Als de koffers weer worden gepakt voor de terugreis, vervalt iedere gast weer in zijn of haar oude patroon. Maar voor even is er verlichting geweest, zowel voor de kinderen als voor de ouders. Vaders en moeders worden weer verliefd. Ze doen dingen, bijvoorbeeld wandelen in de bossen, die ze jaren niet hebben gedaan omdat ze bij hun kind wilden blijven. Nu past een vrijwilliger op en dat gaat goed.'

Tranen

Het is niet alleen rozengeur en maneschijn. Af en toe knalt het ook weleens. 'Natuurlijk vloeien hier tranen. Wat denk je dat er gebeurt als er acht gescheiden vrouwen op een druilige avond met een glaasje bij de openhaard zitten terwijl hun kinderen in bed liggen? Dat hoort er nu eenmaal bij. Soms kom ik even binnen, draai het houtblok om en breng ze even op andere gedachten.'
En ook hier maken kinderen ruzie. 'Er is wel eens een kind in de vijver gegooid. Of geprobeerd een kikker bij een ander kind in de mond te duwen. Ouders raken dan helemaal in paniek. Hun kind mag natuurlijk niets overkomen. Al pratend is het conflictje altijd op te lossen. Er is nog nooit iemand eerder naar huis gegaan.'



Na een uitgebreide kennismaking op dinsdagavond - gasten komen altijd in het midden van de week - voelen de gasten zich snel vertrouwd met de anderen. 'Elke dag wordt er voor ons gekookt. Dat vind ik alleen al heerliik', zegt Jacintha. 'Maar het eten duurt altijd wat langer dan normaal omdat sommige lichamelijk gehandicapten niet zo snel kunnen eten. Kinderen mogen tussen de gerechten door spelen en ouders beginnen dan met elkaar te kletsen. Je krijgt het dan al snel over je kind. Maar het is niet verplicht te vertellen wat er met jouw zoon of dochter aan de hand is. Eigenlijk ben je met z'n allen even één groep, maar iedereen heeft ook de vrijheid om dingen zelf te doen.' 'We eten alleen de laatste dag patat, hoor', zegt Flantua.

'De andere dagen is het eten hier altijd anders dan thuis. Tijdens de Griekse dag eten we natuurlijk Griekse macaroni. Ouders zeggen vaak dat hun kind dat niet lust, maar negen van de tien keer hebben de bezorgde vader en moeder het mis. Het kind vindt het hartstikke lekker. Als we Thais eten, zie je de kinderen drie dagen later nog met stokjes op de rolstoel slaan.'

Tandem

Marijn gaat het liefst altijd zijn eigen gang. Hij is dol op fietsen en wandelen. Bij het Colombinehuis staan fietsen in allerlei soorten en maten die elke gast mag gebruiken. Marijn zit achter op de tandem. Hij kan wel fietsen, maar raakt in paniek als er iets onverwachts in het verkeer gebeurt. Heerlijk vindt hij het om met zijn ouders door de polder te fietsen. Ook heeft hij erg genoten van de boottocht bij Elburg, die georganiseerd werd door het Colombinehuis.

Het gemaskerd bal in het theater op de laatste avond vond hij niets. Zijn moeder heeft hem vastgehouden zodat hij even kon dansen, maar daarna wilde hij naar zijn Brazilië-huisje. Hij wilde doorgaan met zijn avondprogramma en dat betekende douchen en naar bed. 'Lichamelijk en geestelijk gehandicapten vinden vaak dezelfde dingen als andere mensen leuk. Dat geldt niet voor autisten. Ze houden bijvoorbeeld niet van dansen of muziek. Dat is geen punt. In dit geval ben ik met Marijn naar huis gegaan en mijn man is op het gemaskerde bal gebleven met de meiden. Dat gebeurt geregeld. Je moet je als gezin zo vaak opsplitsen.'

De zusjes Merel (7) en Calien (4) Van Andel vonden het feest helemaal het einde. In de professionele kleedkamer met verlichte spiegels, make-up, maskers en rekken vol met de vreemdste verkleedspullen, konden de zusjes de allermooiste outfit kiezen. Ook het speel- hok is voor hen een speelparadijs. Tientallen puzzels, hobbelpaarden, stoepkrijt, computers, gitaren, 3200 cd's, honderden videobanden, alles wat een kind zich maar wensen kan, ligt voorhanden.
Stichting Colombine heeft al het speelgoed maar ook de spullen voor de appartementen of het grote huis gekregen of gekocht van geld van sponsors. Flantua wijst naar de dozen met knuffels. 'Die zijn bij popconcerten op de bühne gegooid. Wij hebben ze weer gekregen van concertbureau Mojo.' De twintig cowboyhoeden zijn de allernieuwste aanwinst. 'Gekregen van een broer van een gast. We doen hier tegenwoordig ook aan line-dansen.'



Henrique te Kiefte