Apeldoornse Courant
PETER DE KNEGT

Jos Brink: "Niet handen vouwen, maar handen wapperen"

24 sep 1994

Bijna niemand die de Bond Zonder Naam nog kent, maar Jos Brink (52) voelt zich vereerd. Als nieuwe voorzitter van de BZN is hij vastberaden het ledental van 60.000 binnen eenjaar op te schroeven naar 100.000. "Ik ben gewend aan volle zalen, met minder neem ik geen genoegen."

'Leven is tekenen zonder gum'. 'Driekwart van de wereld heeft ons broodnodig'. 'Raak geen wonden aan, tenzij je ze kunt helen'. Hedendaagse spreuken van de verschrompelde Bond Zonder Naam: Uit de maandelijkse 'krant zonder naam' kunnen lezers tegeltjes bestellen, borduurpaketten en theelepeltjes.


De BZN predikt niet alleen naastenliefde, maar voegt de daad ook bij het woord. De bond organiseert vakanties voor bejaarden en minder-vali- den, verleent hulp aan slachtoffers en daders van misdrijven, stuurt kalenders met spreuken naar gevangenen en springt met geld bij als mensen buiten hun schuld in financiële moeilijkheden zijn geraakt.
De Bond Zonder Naam is een oude vrouw. Waar vroeger honderdduizenden katholieken luisterden naar de radiopraatjes van pater Henri de Greeve op zaterdagavond, roept de BZN nu slechts herinneringen op aan een band uit Volendam. Jos Brink is gevraagd de bond weer nieuw leven in te blazen en dat doet hij met graagte. Omdat hij iets heeft met naastenliefde, maar ook omdat hij vindt dat 'bekende Nederlanders' de morele verplichting hebben "iets goeds te doen."

Aangezien mensen je kennen, heb je natuurlijk een voorbeeldfunctie. Heel veel collega's doen veel voor goede doelen. Per slot van rekening wast de ene hand de andere. Als het publiek wat terugvraagt, dan moetje dat doen. Ook al kostje dat een vrije avond. Ik zit niet op werk te wachten, maar vind het ook niet zo slecht de voetsporen van de bevlogen De Greeve te drukken."

Crisis

Zestig j aar geleden trok half Nederland de stoel dichterbij de radio als op zaterdagavond kwart over acht pater De Greeve het woord kreeg in het radioprogramma 'Lichtbaken'. Met zijn opbeurende radiopraatjes was hij letterlijk een lichtbaken in de donkere crisisjaren. Tijdens een van zijn uitzendingen, april 1938, riep hij op tot oprichting van een bond.
Een beweging van mensen die zich ongeacht ras, geslacht, geloof of politieke overtuiging, inzetten voor een betere wereld. Wie mee wilde doen kreeg elke maand als hulpmiddel een spreuk om op te hangen en er wat mee te doen. De eerste spreuk is nog altijd de bekendste: Verbeter de we- ' reld, begin met jezelf.

De Bond Zonder Naam sloeg aan. Paters verspreidden de beweging verder naar Azië, Zuid- Amerika, Duitsland en België. In de jaren '50 telde de BZN alleen in Nederland al meer dan tweehonderdduizend leden.

Met het geld van de leden werden allerlei acties gefinancierd: de anti-roddel-campagne, de allereerste anti-honger- campagne, de actie Ruitentroef voor herstel van gesneuvelde ruiten door gelost, oorlogsgeweld.

Nood

Mat het stijgen van de welvaart nam de belangstelling voor de E ZN" af. De bond telt nu nog 'siechts' zestigduizend grijze leden, terwijl er bergen werk te verzetten zijn. De sociale wetgeving in Nederland heeft weliswaar veel materiële nood opgelost, maar de groep mensen die buiten de boot valt, groeit: vereenzaamde ouderen, minder-validen, gescheiden moeders. thuislozen, slachtoffers van criminaliteit.

Brink: "Juist nu zijn er heel veel mensen die aandacht nodig hebben. Dat zie je bij de Stichting Korrelatie die wordt overspoeld met vragen en problemen. Zelf krijg ik ook veel post van mensen die in de put zitten. Nu kan ik een aantal zaken onderbrengen bij de bond."
"Als we de bond afstoffen, zullen de goede werken die ze tot nu toe in volstrekte stilte deed, ook bekender worden bij een breder publiek. De bond mag wel geen naam hebben, maar we willen hem wel een gezicht geven." Jos Brink staat aan de vooravond van zijn eerste vergadering bij de bond. De bekende Nederlander is zich terdege bewust van het feit dat het niet meevalt donateurs te werven. Nederlanders lijken beter in naastenliefde als het ver weg is. "De hulp aan Bosnië en Ruanda is belangrijk. We moeten over de grenzen van ons land blijven heenkijken, maar ook oog hebben voor de buurvrouw die hulp nodig heeft."

Frisse aanpak

Met 'een frisse aanpak' hoopt Jos Brink de vegeterende club weer tot le.ven te brengen. Zoals André van Duin het Wereldnatuurfonds aan een record aantal leden geholpen heeft met zijn aapjes-act, zo moet Brink de BZN een imago gaan geven dat mensen aantrekt. "De mensen moeten niet denken dat het een club van paters is. Ik ben zelf ook niet katholiek, maar ken wel de Roomse blijheid. Bovendien: wat zijn nu nog Nederlandse katholieken? De paus weet het niet eens meer."

Brink wil absoluut geen televisiedominee worden, "maar ik wil wel de radiostilte doorbreken. Het gaat erom dat we niet de handen alleen maar vouwen, maar eerst laten wapperen



PETER DE KNEGT