Leidsch Dagblad
Ariejan Korteweg

Herman van Veen fel in nieuwe show



23 februari 1981
LEIDEN - Herman van Veen weet precies hoe hij zijn publiek moet bespelen. Misschien ligt daarin zelfs zijn grootste talent. In de zonnige jaren zestig zong hij dromerige liefdesliedjes. Toen iedereen daarna met zichzelf in de knoop raakte en het IK-tijdperk aanbrak pakte hij het thema van de relatieproblemen aan. Nu de economische teruggang als een dreigende schaduw boven ons hoofd hangt, kiest hij in zijn nieuwste programma voor een wat hardere aanpak van zijn publiek.

In de meer dan vijftien jaar dat Herman van Veen nu al onder de spotlampen verkeert is er haast geen onderdeel van de amusementssector, waarmee hij zich niet heeft beziggehouden. En net als bij Koning Midas van Kreta lijkt alles door zijn aanraking in goud te veranderen. Of het nu gaat om een speelfilm, een kerstplaat, kindershows op tv, een toneelstuk, gedichtenbundels, Duitse schlagerprogrnmma's of het opzetten van een eigen artiestenfirma, de naam Herman "Harlekijn" van Veen maakt succes verzekord. Hij legt zijn vinger op de pols van de tijd en peilt feilloos de verlangens van zijn publiek.



Zijn nieuwste theaterprogramma is daarom, toch wel even een schok. Weliswaar paait hij de zaal ook nu weer met romantische soms sentimentele liedjes, maar in de praatgedeelten krijgt do toeschouwer er ongenadig van langs. Vele verwijten worden de nietsvermoedende theaterbezoekcr toegeslingerd en als je het er niet mee eens bent kun je de zaal verlaten of anders op het podium komen om even te worden bijgeschaafd.

Dat is onverwachte taal uit de mond van een ambassadeur bij Unicef. Die frontale charges op het publiek zijn verspreid door de voorstelling, maar bereiken hun hoogtepunt in de sketch over een jongen, die bij zijn ouders is weggegaan omdat hij "een gigantische partij nerveus" van hen werd. Het begin van deze persiflage op de hedendaagse dropout, op zoek naar zichzelf is erg grappig. Herman van Veen weet een prima type neer te zetten, gelardeerd met veel populair-Engelse tussenvoegsels on plastische beschrijvingen van het doen en laten van de vader en moeder.

Volkomen onverwacht mondt de sketch echter uit in een aanval op het luchtkasteel van de katholieke kerk, die Don Quichotto niet zou hebben misstaan. "Jezus is OK" roept hij uit, "maar de paus en de kerk zijn hypokriete instellingen. Jullie weten wel hoe oneerlijk de wereld in elkaar zit, maar jullie doen er niks aan".

Zo'n aanval, waarbij het zelfs lijkt alsof Van Veen zich echt opwindt, laat natuurlijk niet na indruk te maken op de zaal. Daarvoor staat zijn vakmanschap wel garant. Toch lijkt het verdacht veel op dat Herman van Veen hiermee bezig is spanning te creëren om de spanning. Er zijn wel schokkender doelen om aan te vallen dan de paus of de Roomse kerk, die het gebruik van de pil verbiedt. Het is twijfelachtig om verwijten te maken aan een godsdienst, en daarbij de aanbedene buiten schot te laten. Hierdoor krijgt het engagement van Herman van Veen, mede gezien de hoge prijzen van de voorstelling. een wat twijfelachtig karakter.

Datzelfde geldt voor de manier waarop hij soms met het publiek omspringt. De zaal wordt steeds aangemoedigd te reageren. Als zo'n uitgelokte reactie hem dan niet zint, wijst hij de zaal erop dat zij het toch maar gemakkelijk hebben. Ze zitten in het donker, terwijl hij in de schijnwerpers staat. Dat is een dubieuze aantijging voor iemand die die plaats in het centrum van de belangstelling zelf heeft gekozen.
Toch is de felle Herman van Veen te verkiezen boven de over-sentirnentelc clown, die hij in het verleden nog wel eens speelde. Door zijn grote toneelervaring weet hij met elastische bewegingen of naïef-kmderlijke tussenstukjes de opgeroepen spanning steeds op te lossen en de zaal opnieuw aan zich te verplichten.

De muzikale begeleiding tijdens dit programma is als bijna altijd, in handen van Erik van der Wurff op toetsen en Harry Sacksioni op gitaar. Zij zorgen voor een vlekkeloos, maar soms wat al te wollig klanktapijt, waarop Van Veen z'n grillige kunsten kan vertonen.

Herman van Veen komt met deze voorstelling op uitnodiging van K & O vrijdag- en zaterdagavond a.s. naar de Leidse Studsgchoorzaal.
Op zaterdagmiddag geeft hij bovendien voor de kinderen een voorstelling van zijn "Onder Water"-show, waaraan ook het Harlekijn Danstheater o.l.v. Cees Brandt meewerkt.



ARIEJAN KORTEWEG