HET PAROOL
Jeroen de Valk

Denken aan Herman van Veen

22 mei 1997

Lori Spee, vertaalster en vocal coach van Herman van Veen, treedt nu zelf in de schijnwerpers met Promises: een cd vol Engelstalige versies van Van Veensuccessen. Zelf staat Spee al vele jaren op de podia, al heeft niet iedereen dat in de gaten. "Ik hoef niet zo nodig mee te doen aan de rat race."


HERMAN VAN VEEN zong in het liedje Rozengeur:

Vandaag is het de elfde
en die is precies hetzelfde
als de twaalfde en de tiende
ik kreeg wat ik verdiende.

Lori Spee moest deze regels vertalen in het Engels. En wel op zo'n manier dat het ritme, de inhoud en de zingbare klanken niet verloren gingen. Het moest een perfecte vertaling zijn, niet een waar je het Nederlands doorheen zag schemeren.
Het resultaat werd, onder de nieuwe titel Promises:

Today is just a sequel
of days created equal
it's a geometrie curve
we get what we deserve.

Het kostte haar een maand voordat deze versie op papier stond. "Ik zat natuurlijk niet die hele maand op dat gedicht te broeden. Maar ik dacht er elke dag wel even aan." Er stond veel op het spel; Herman van Veen zou langs de grote theaters trekken van steden als Boston, Toronto en New York. Het Amerikaanse publiek is kritisch en neemt geen genoegen met halfbakken Engels. Lori Spee had het complete programma vertaald en reisde mee als vocal coach. "Ik leerde hem de juiste uitspraak en frasering. We werkten er hard aan."

"Bij het eerste optreden in de VS was ik bloednerveus, meer nog dan bij mijn eigen concerten. Ik zat met het zweet in mijn handen tussen de coulissen. Herman is zo kwetsbaar, hij wekt sympathie op. Je wilt heel erg graag dat het goed met hem gaat." Na de eerste lach verdween de spanning. Hurmun ven Vien sloeg in als een bom in de Verenigde Staten. Geen concert ging voorbij zonder staande ovaties en toegiften. Wat is het geheim achter dat succes. Alle artiesten in Amerika zijn glossy , showbizz. Gladde jongens met een voorgekauwde show en een smile van plastic. Herman probeert juist niet de Amerikaanse entertainer uit te hangen en dat is zijn charme. Hij blijft heel dicht bij zichzelf. Hij is trots op zijn roots, begint elk concert met een Nederlands liedje."

De zanger, komiek, danser, componist en dichter Herman van Veen is volgens Lori Spee 'in de eerste plaats een dichter'. "Hij beziet het leven met de ogen van een dichter en dat beïnvloedt alles wat hij onderneemt. Er ligt een poëtische laag over heel zijn werk. Zijn teksten zitten vol mooie beeldspraak, het zijn net kleine filmpjes. En ik probeer er net zulke filmpjes van te maken in het Engels." Spees enthousiasme voor het werk van haar vriend en werkgever leidde tot een eigen, Engelstalige cd met Van Veen-songs; Promises. Er staat één eigen compositie op: dat wordt de titelsong van Van Veens speelfilm Nachtvlinder die in december zal uitkomen. De zangeres vertolkt het nummer onder de titel Butterfly.

De geboortedatum van Lori Spee mag niet in de krant. Ze is zeer gevleid als je haar op 35 schat, meer zullen we niet verklappen. Haar volledige naam is de naam van haar Nederlandse echtgenoot blijven ook in nevelen gehuld.Wel mogen we verklappeng verklappen. Haar volledige voornaam en complete achternaam - 'Spee' is de naam van haar Neder landse echtgenoot - blijven eveneens in nevelen gehuld. Wel mogen we weten dat ze in Oklahoma het levenslicht zag en daar vanaf haar tienerjaren in bandjes zong. Ze ontmoette haar wederhelft in de Verenigde Staten, waar hij werkzaam was in de supermarkt van zijn ouders. Samen trokken ze naar Nederland, ergens in de jaren zeventig, en sindsdien is ze hier 'blijven plakken'. Na een jaar of vijf ging ze ook in Nederland op de podia staan; eerst met de groep van de Nederlandse zanger Gé Titulaer - die zich Jefïfey Garth noemt - en later met haar eigen bands. Ze zingt gewoonlijk eigen werk. Vriendelijke, intieme liedjes met invloeden van de muziek van haar jeugd: jazz, pop, country & western en nog het een en ander. In oktober gaat ze op tournee met haar Herman van Veen-programma. Ze woont nu in Geleen, een vriendelijk stadje waar echter niet zo bijster veel gebeurt. Voor de nieuwe Woody Allen moet ze naar het nabijgelegen Lanaken in België.

HOEWEL haar curriculum vitae een Edison en een gouden plaat vermeldt, zijn haar ambities bescheiden. "Begin jaren tachtig had ik een grote hit met How many times. Daarna moest natuurlijk een opvolger komen, vond de platenmaatschappij. Maar ik had geen zin in die rat race. Ik wil in alle rust kunnen werken aan mijn artistieke ontwikkeling en ik hoef niet zo nodig steenrijk te worden. Daarom trok ik een tijdlang niet de aandacht van de pers en kwam ik maar zelden op radio en tv. Van 1986 tot 1993 nam ik geen platen op. Veel mensen dachten dat ik was gestopt of geëmigreerd of overleden. Maar in werkelijkheid ging ik gewoon door met wat ik altijd deed: componeren en optreden."

Terug naar Amerika wil ze niet meer. "Daar zijn de artiesten zo opgefokt, zo onecht. Als je er over straat loopt, merk je dat iedereen alleen maar op je geld uit is. Poëzie bestaat er niet, alles is merchandise. Zelfs het huwelijk. In Las Vegas heb je een kerk waar je kan trouwen zonder datje je auto uit hoeft. Drive through marriage heet dat. Verschrikkelijk."



JEROEN DE VALK