STADSBLAD 'S-HERTOGENBOSCH
Emiel van Mook

Herman van Veen gastdocent Koning Willem I College

'Wanneer er duizend man in zitten, maak je duizend voorstellingen'

22 mrt 2000

's HERTOGENBOSCH - Het podium van het Theater aan de Parade vormde afgelopen vrijdag een fraai decor voor een fraai optreden. Zonder publiek, maar met twaalf leerlingen van het Bossche Koning Willem I College en niemand minder dan Herman van Veen. De ervaren rot in het vak gaf een gastcollege. "Een rumoerig publiek, dat ben jij. Het is een spiegel van jezelf."


Anderhalf uur lang in een kringetje. Anderhalf uur geboeid. Als een soort schoolmeester beantwoordt Herman van Veen de vragen van de aanwezige aanstaande kleinkunstenaars. Hij straalt een brok rust uit. Tegelijkertijd probeert hij zijn soms onrustige gedachtegangen over te brengen. "Snap je wat ik bedoel?", is een veelgebruikte toevoeging aan zijn antwoorden, die in zijn enthousiasme al gauw een kwartier in beslag nemen. Maar, zo herinnert Van Veen zich, Wim Kan schreef ooit al aan het eind van een lange brief de zin: "Sorry, ik had geen tijd om het kort te schrijven." Hij voegt eraan toe dat dit grappig lijkt, maar het niet is. "Snap je wat ik bedoel?" Voorzichtig knikken de aandachtige toehoorders. Zij vormen de eerste lichting van de theateropleiding van het Koning Willem 1 College, dat sinds een half jaar, in deeltijd, de kunst van de kleinkunst bijbrengt.

Gevoelsmens

Artistiek en zakelijk leider Frank Verhallen van de 'Koningstheater Academie', en tevens docent, organiseerde samen met zijn collega Anita Uitde Haag deze bijzondere ontmoeting. "Ik ken Herman al zo'n twintig jaar en derhalve was het mogelijk dit gastcollege te regelen. De leerlingen van onze academie krijgen les in de onderdelen stem, repertoire, acteur-en compositie. Ze moeten eigen voorstellingen maken, voornamelijk in ons eigen Koningstheater, en moeten hiervoor ook veel zien. Ik ben zeer trots op dit anderhalf uur dat stof geeft voor maanden", aldus een gepassioneerde Verhallen.
Herman van Veen is een gevoelsmens. Nuchter en genuanceerd. Maar vooral een liefhebber. Zittend, dan weer staand om met veel mimiek een voorbeeld te verduidelijken, legt hij de aanwezigen de geheimen van het vak uit. "Oe-enige -vrede -in deze wereld is cultuur. In dit beroep is echter nog nooit iets gemakkelijk geweest. Achter elke horizon liggen namelijk nieuwe vragen die je je kunt stellen." Volgens Van Veen is geen avond op de planken hetzelfde. De vraag komt naar voren welke rol het publiek heeft. Van Veen: "Het publiek bestaat niet. Wanneer er duizend man in de zaal zitten, maak je 'duizend voorstellingen. Maar een rumoerig publiek, dat ben jij. Het is een spiegel van jezelf. Het mirakel van het theater is dat je houding -alles vertelt. Het is de kunst hier op de juiste manier mee te spelen. Je moet een plan maken en je verhaal durven te vertellen. Je moet je helemaal geven. Na afloop van de voorstelling wil Ik dat de mensen voor eeuwig met mij gelukkig verder willen leven. En andersom."

Cadeautje

Een stilte volgt. Niemand die het wil onderbreken. Dan doet de nestor het zelf maar. "Geef ik antwoord?" Hij vervolgt zelf zijn verhaal. "Het is verdomd hard werken. Je moet je scheef lezen om op de hoogte te blijven. Je moet je ontzettend bewust zijn van wat je doet. En dan nog ben je afhankelijk van zaken als vochtigheidsgehalte van de lucht.. Zoiets kan van invloed zijn op je stem en op de toestand van de vloer waarop je je beweegt."

Deze laatste waarschuwing zal het aanstormend talent, dat naast de deeltijdopleiding vaak ander onderwijs geniet zoals conservatorium, niet tegenhouden zijn dromen te verwezenlijken. Nadat Van Veen de zitting besloten heeft met een 'het was goed jullie in de ogen gezien te hebben', reageert leerlinge Renée van Bavel (19) op wat ze gehoord heeft.
"Het was veel maar heel mooi. Iedereen was erg onder de indruk. Hij weet precies hoe hij bij je 'binnen' moet komen. Ik zie deze les echt als een cadeautje", zegt Van Bavel.

Van Veen, zich opmakend voor zijn optreden later die avond in het Theater aan de Parade, blikt tevreden terug op de sessie. "Ik vond het enig. Deze generatie leerlingen is ongelooflijk open en schoon. Ze zien je echt. De wisselwerking is optimaal.
Ik voel me een gelukkig man."



Emiel van Mook