TROUW Fred Lammers |
'Blauwe plekken': een nieuw soort televisie |
21 mrt 1990 |
| "Ai die pogingen van mij. Soms lukt het één minuut, soms lukt het tien minuten. Al die programma's hebben een zekere abstractie. De mensen vinden het vaak vreemd. Dit nieuwe programma is er een in drie dimensies, naar mijn gevoel het eerste dat het echt haalt. Het is een programma dat de achterkant van de spiegel laat zien." Herman van Veen aan het woord over zijn televisieprogramma 'Blauwe Plekken', dat de Vara morgen-avond (Ned 1, 20.46 uur) uitzendt. In aanwezigheid van Herman van Veen werd het deze week voorvertoond. Conclusie: prachtig camerawerk, mooie kleuren, mystieke effecten, een boeiend optreden van het Harlekijn Danstheater en vooral door Herman gezongen liedjes, die zoals altijd inhoud hebben. Het zijn geen vrolijke onderwerpen waar hij het over heeft. De vissen die naar lucht happen; de zee die is vergiftigd zodat je er niet meer in kunt zwemmen en dat alles tegen een achtergrond die je niet verlangend doet uitroepen daar met va-kantie heen te willen. Van Veen bevestigt die indruk. "Over de toestand waarin de mensheid als geheel zich bevindt kun je niet erg optimistisch zijn. Ik ervaar de aarde als een zinkende Titanic. Het wordt tijd dat we wakker worden voor de werkelijkheid. Dit is het ''tijdperk van de achteloosheid, want zestig procent van de wereldbevolking is op sterven na dood. Maar er zijn ook lichtpuntjes. Je kunt op de aarde nog wel van alles doen, bijvoorbeeld van iemand houden, met alle dramatische consequenties vandien." Verminkingen Blauwe Plekken staat voor de kleine (geestelijke) verminkingen die Her-man van Veen, de clown, tijdens zijn leven heeft opgelopen. Die ervaringen zijn symbolisch in beeld gebracht. Om mee te gaan in het verhaal en in de diepere achtergronden van het geheel vereist enig inlevingsvermogen. De Herman die met een prachtig wit paard langs een grauwe muur loopt zal niemand schokken, maar als hij op een motorfiets met plexiglazen zijspan een overleden man bij de hemelpoort aflevert terwijl de mooie weduwe van de dode bij hem achterop de motor zit, zijn geen televisiebeelden die ons dagelijks worden voorgeschoteld, temeer omdat je meteen proeft dat ze niet zijn gemaakt om te kwetsen. Donald Jones, in donkerblauw voetbaltenue, neemt de dode in de hemel, waar een eeuwig feest aan de gang is, in ontvangst. Herman en de weduwe hebben daar nog geen toegang. Zij moeten eerst hun aardse leven verder ondergaan en de blauwe plekken incasseren die daarbij horen. Van Veen geeft meteen toe dat het programma alles heeft te maken met zijn eigen bezig zijn met dood en hiernamaals. "Het is het programma van iemand die 45 jaar onderweg is, een man die zoals veel mensen zijn vragen heeft waarop geen antwoorden komen. Dit soort programma's te maken is mijn manier om overeind te blijven, om te overleven." Blauwe Plekken is in januari op locties in Brussel, Charleroi en Oostende opgenomen onder regie van Ruud van Gessel die ook het scenario schreef. Meesterwerk Vara-voorzitter Marcel van Dam typeert het programma als 'een meesterwerk, waarvoor kosten noch moeite zijn gespaard'. De gezamenlijke omroepen zijn het er bij voorbaat over eens dat Blauwe Plekken de Nederlandse inzending zal worden voor het jaarlijke tv-festival in Montreux. De Tros heeft er het plan een aflevering van Ivo Niehe talkshow mee te laten dingen, voor laten varen. Marcel van Dam: "Ik ben ontzettend trots op dit pro-gramma, of we er in nu Montreux een prijs mee winnen of niet. Het is een nieuw soort televisie. Iedereen kan en zal er bij denken wat hij wil. Dat is het mooie van dit programma." Alfred J. Kwak Herman van Veen noemt Blauwe Plekken zelf 'een programma naar zijn hart', zoals hij ook staat achter zijn Alfred J. Kwak. Daarvoor bestaan plannen voor een vervolgserie van opnieuw 52 afleveringen. De teksten ervoor zijn al geschreven. Daarnaast zijn er, vertelde hij, gevorderde plannen voor het maken van een speelfilm van 90 minuten, die in 1992 onder de titel 'Zomp' in première zal gaan. Er wordt ook een driedelige tv-serie van gemaakt. De opnamen beginnen volgend voorjaar bij het Drielandenpunt. Herman: "Die film heeft veel raakvlakken met Blauwe Plekken. Zomp wordt een film over een boven- en een onderwereld, die de een hemel noemt en de ander hel." Een druk televisiejaar omdat Her-man ook de hoofdpersoon wordt in Kinderen voor Kinderen nummer elf, dat in november wordt uitgezonden. Voor Blauwe Plekken bestaat ook internationaal grote belangstelling. Bij voorbaat zijn er naast de Neder-landse versie een Engelse, Duitse en Franse televisieversie van opgenomen. De Duitse, Oostenrijkse, Franse, Spaanse en Finse televisie hebben inmiddels besloten het programma uit te zenden. Fred Lammers |