| Meppeler Courant Ton Henzen |
Herman van Veen, de warme bakker van de Nederlandse Cultuur |
19 oktober 2012 |
|
Herman van Veen heeft net twaalf voorstellingen van zijn Duitse tournee achter de rug. Hij heeft er nog 120 te gaan tot en met de herfst van volgend jaar met een onderbreking van tien dagen in Koninklijk Theater Carré. Herman van Veen zingt in december in zijn huistheater liedjes tijdens een verzoekprogramma. Komende zondag presenteert hij rijn nieuwe boek 'Rode wangen' in Schouwburg Ogterop. 'Ja, in Meppel, de stad van mijn vader. Daar is hij geboren. Meppel is de stad van mijn jeugd. Toen waren twee dingen belangrijk. In mijn jeugd had ik voetballen in Utrecht en zomervakantie in Meppel. Ik heb zoveel herinneringen aan die tijd. Al die beelden staan haarscherp op mijn netvlies. Oom Jan Bralten had een sportwinkel en opa Bralten was fietsenmaker, achterin de winkel. In de periode vanaf mijn achtste tot en met mijn zestiende was ik alle zomers in Meppel. Op die leeftijd sla je ongelofelijk veel beelden op. Tante Femmie was een geweldige vrouw. Ome Henk de kapper, broer van mijn vader, werd na de dood van zijn vrouw Klaasje door haar verzorgd. En ene Herman werd als een zoon beschouwd. Verwend? Ik was daar wèl zeer welkom. Rode wangen Zijn nieuwste boek 'Rode wangen' is een voorleesboek, een bloemlezing van verhalen die hij de afgelopen veertig jaar heeft gemaakt. 'Ik heb verhalen geschreven over Alfred Jodocus Kwak en voor een tv-serie in de jaren tachtig: 'De wonderlijke avonturen van Herman van Veen". Verder staat er een verhaal in dat boek over een bruine beer die verliefd wordt op een ijsbeer, een beetje politieke impact. Bij het nieuwe boek zit een cd 'Voor een kus' met de allermooiste kinderliedjes die ik opnieuw heb ingezongen met begeleiding van een jonge, talentvolle begeleidings- band onder leiding van Mamix Dor- restein, de zoon van gitarist Edith Leerkes. Heerlijke liedjes als Opzij, Zo vrolijk en Anne. De band treedt als het Alfred Jodocus Kwak Collectief op tijdens de voorstelling zondagmiddag. Na afloop overhandig ik boeken aan alle mensen die eraan hebben meegewerkt en ik zing wat in die prachtige zaal van Ogterop. Ik heb ook nog een paar verrassingen in petto.' Trekvogels In de voorstelling 'Vader' leest Alfred Jodocus in de krant dat Dolf de Kraai grote politieke invloed heeft in Groot Waterland. Trekvogels zijn er niet meer welkom. Alfred is getrouwd met een trekvogel. Hij maakt zich grote zorgen. Daarbij komt dal zijn vrouw zwanger is en stress niet goed voor haar. 'Vader' is nu op tournee. Ik heb het geschreven en geregisseerd en een paar keer tijdens de voorstelling in de zaal gezeten. Het is fantastisch hoe kinderen reageren. Naar aanleiding van de musical wordt een film in 3D gemaakt die voor Pasen 2014 verschijnt. In november 2013 beginnen de opnames met de nieuwste animatie-techniek. Zo gaan die dingen. Het begon met de verhalen over een eendje die ik aan mijn kinderen vertelde als ik ze naar bed bracht. Die verhalen werden een boek en daarna kwam de tv-serie. Alfred Jodocus Kwak is in 42 landen uitgezonden. Ik kan wel aardig vertellen, hoor. Ik heb Sneeuwwitje zo dramatisch voorgelezen dat mijn zoon nooit meer een appel heeft gegeten.' Levensgevaarlijk Herman van Veen is 67. Hij barst van de energie. Een artiest kent geen pensioen. Dat zou, zegt hij, levensgevaarlijk zijn. 'Dit werk doe ik nu al bijna vijftig jaar. Ik denk niet dat daaraan een einde komt of ik moet het fysiek niet meer kunnen opbrengen. Dit is mijn leven. Ik hoop dat ik ooit te oud zal zijn om dood te gaan. Een leven zonder zingen is ondenkbaar.' En als hij zou moeten kiezen tussen viool spelen en zingen? 'Dan kies ik ervoor geen keuze te maken,' lacht hij. Hij is trots op zijn groep vrienden met wie hij van theater naar theater reist 'Afgelopen zaterdag stonden we in Maagdenburg, in het vroegere Oost-Duitsland. Ik zat in de lobby met Edith te kletsen en toen kwam die hele gemeenschap van mij binnen. Vijfden mensen variërend van 21 jaar tot ongeveer mijn leeftijd. Een hele groep oogappels. Ja, dan ben ik fier. Met Erik van der Wurff speel ik al vijftig jaar. Dat is echte vriendschap. We delen een leven. Er kwamen in de loop der jaren verschuivingen in de begeleidingsgroep. Sommigen konden het fysiek niet meer opbrengen of kwamen te overlijden. Het is door de jaren heen altijd een heel hechte club gebleven. Ons bedrijf Harlekijn bestaat al sinds 1968. We zijn de warme bakker van de Nederlandse Cultuur' Kannibalisme Hij ergert zich aan de bezuinigingen op kunst en cultuur. 'Dat is helemaal niet economisch. Mensen vergeten vaak de waarde van cultuur. Er is geen radio-uitzending zonder muziek, geen tv-programma zonder muziek, geen film en geen maatschappelijke gebeurtenis zonder muziek. Niets in ons bestaan van enige evidentie gaat voorbij zonder muziek. Begrafenissen, crematies, bruiloften, verjaardagen. Muziek is wat ons onderscheidt van kannibalisme. Cultuur verdient support en respect Als je kijkt naar cultuur dan ontdek je dat deze sector een wezenlijk onderdeel is van de mondiale entertainmentindustrie. Dat is de vierde of vijfde industrie ter wereld. Op hogescholen wil de overheid het theateronderwijs schrappen. Je ontneemt vesteren. Je moet jonge mensen met beurzen ondersteunen zodat ze kunnen studeren. Dat is beschaving.' Schoonheid Hij volgt de politiek op de voet 'Ik zoek er in mijn voorstellingen een vorm voor. Niet expliciet Ik laat Al- fred Jodocus Kwak bepaalde maatschappelijke aspecten belichten en geef er een mooie esthetiek aan. Onze reactie moet er één zijn in schoonheid.' Om de drie jaar reist hij met een nieuwe voorstelling langs de Nederlandse theaters. In de tussenliggende jaren speelt hij in het Engels, Frans en Duits. Onlangs in Londen, zes weken in Parijs, een tournee door de Verenigde Staten. Komend jaar in Duitsland. 'Ik heb overal mijn publiek. Dat is fantastisch. Geen stadions vol, zoals Anouk, maar als je het publiek van de 120 voorstellingen in Duitsland bij elkaar optelt, gaat het wel om 120.000 mensen. Maar vergeleken met nationale coryfeeën ga ik tamelijk geruisloos door het leven.' Oudere cabaretiers trekken geleidelijk aan minder publiek. Herman van Veen is niet bang voor dat verschijnsel. 'Ik kan niet in de toekomst kijken, maar nu is daar geen sprake van. Vroeger was er één tv-zender. Als je dan bij Mies Bouwman was, . wist iedereen wat je ging doen. Er zijn nu veel meer zenders, er is veel meer media. Je moet de mensen laten weten dat je ergens bent. Dat is een aanzienlijk complex verhaal. De laatste keer in Carré moest ik vier extra- voorstellingen inlassen. Geweldig.' Twintigers Herman van Veen vertelt dat er tijdens de vorige tour meer mensen dan ooit naar zijn voorstellingen kwamen. 'Er is nog steeds groei. We mogen ons gelukkig prijzen dat het altijd goed is gegaan. Ik merk dat als het zaallicht aangaat er niet veel mensen van mijn generatie in de zaal zitten. Dat is niet onbegrijpelijk. Toen ik op mijn 21e begon, zaten er mensen van in de vijftig in de zaal. Die lichting is inmiddels overleden. Er zit nu een nieuwe generatie. In Duitsland is de gemiddelde leeftijd van de bezoekers dertig jaar. Van de honderd mensen in de Nederlandse theaters zijn er misschien tien van mijn generatie. Er is een enorme aanwas van twintigers. Zij zijn opgegroeid met onze muziek, die kregen ze van hun ouders te horen. Dat is een heel natuurlijk proces.' Om de drie jaar een Nederlands theatertour houdt de fans hongerig. En zelden op tv. Wel onlangs tijdens en mooie uitzending van Max en tijdens de DWDD-recordings waar hij Laat me van Ramses Shaffy zonder versterking zong. Hij zong Ramses bijna tot leven. 'Op You Tube hebben we tussen de zestig en zeventig miljoen views. Dat is enorm en creëert een nieuw internationaal publiek. Dat moet natuurlijk niet zo evident worden dat ze zeggen: we gaan niet meer naar het theater, we zien hem wel op You Tube. Het vereist een zorgvuldig beleid om op de achtergrond te blijven en ervoor te zorgen dat het theater de unieke ontmoetingsplek met het publiek blijft. Daar hebben we tot op heden niet over te klagen,' glimlacht hij tevreden. Herman van Veen is zondag even terug in zijn vaderstad. Ton Henzen |