APELDOORNSE COURANT
RUUD BUURMAN

Cabaretier zoekt het ook na 32 jaar nog altijd in de eenvoud

Herman van Veen blijft konijnen toveren

19 okt 2000

UTRECHT - De weg van zijn woonplaats Soest naar de Utrechtse Stadsschouwburg is er een om langzaam af te leggen. De stad die in de verte opdoemt is van hem, zit vol met zijn herinneringen en zijn verhalen en die krijgen in de auto alle ruimte.


Hij ziet zijn krantenwijkjes die hij als jochie liep, rijdt langs de gevangenis en de plek waar de gasfabriek stond en dan verder langs het water naar de schouwburg. Waar hij op een zaterdag, als zestienjarige Toon Hermans tegen het lijf liep, met wie hij naar zijn gevoel de hele middag heeft staan praten over het artiestenvak.

Van Veen (aan de vooravond van een lang reeks voorstellingen in cabarettempel Carré) woonde 23 jaar in Utrecht, voor hij wereldartiest werd. "Ik kom hier eigenlijk alleen nog om te spelen," zegt Herman dit weekeinde na afloop van de laatste van vier sublieme optredens aan het Lucas Bolwerk. Het doet niets af aan zijn gevoel voor de stad. En andersom.
Van Veen had moeiteloos tien keer in een volle schouwburg kunnen staan. In het voorjaar vielen kort na elkaar zijn twee dierbaarste bindingen met zijn geboortestad weg, met het overlijden van zijn vader en moeder. Ren weeskind van 55. "Dat verplettert je. Het weerzien met deze stad is daardoor de afgelopen dagen ook heftig geweest."
Donderdag moest hij zijn voorstelling even onderbreken. "Het aantal beelden dat ik ineens binnenkreeg, was te overweldigend. Als je zingt, dan 'projecteer' je. Dan zie je de dingen die jé staat te zingen. Maar op deze plek die mijn hele leven zo'n

belangrijke rol heeft gespeeld, werd die informatie even teveel, ik kon even niet meer verder. Natuurlijk heeft dat met mijn ouders te maken." Nu kan hij zonder schroom op het podium het verhaal vertellen van zijn ome Frans, die met medeweten van de kleine Herman de rest van de familie wijsmaakt de toto te hebben gewonnen. Op de verjaardagsvisite waarop Ome Frans het 'winnende' formulier (nadat de wedstrijden waren gespeeld, ingevuld door Herman) laat zien, rollen de ooms en tantes kijvend over elkaar heen als ze op kosten van de nieuwe suikeroom een cadeau mogen uitzoeken.
"Je hangt de vuile was van de familie niet buiten als je ouders nog leven, want echt verheffend was het niet. Maar ik hoef niemand meer in bescherming te nemen nu."

In Utrecht lijkt zo'n verhaal extra sappig uit zijn mond te rollen. Toch is spelen in deze stad voor hem altijd moeilijker dan in Parijs, Berlijn of Amsterdam, waar hij deze Nederlandse toer afsluit met maar liefst 32 optredens in Carré, vanaf 20 oktober. "Ik ben hier niet vreemd. Alles wat ik doe, is hier bekend. Mijn timbre, mijn zang, mijn zienswijzen, analyses, mijn accent. Eigenaardig Utrechts is het."

Tournee

Eén keer in de vijfjaar een toer door Nederland, Van Veen denkt er over om het schema maar eens aan te passen. "Je laat de mensen te lang wachten. Niet alleen hier, maar overal. Want in Duitsland, Oostenrijk en Frankrijk kom ik ook eens in de vier of vijf jaar. Dan spelen we honderd voorstellingen en dan weer een tijd niks. Dat kan ook anders. Als we kortere toers maken, zijn we sneller terug."
Dat moet. Want Herman van Veen is anno 2000 nog altijd de grote artiest die moeiteloos een zaal in de ban brengt met prachtige eenvoud, die met een enkel gebaar de wereld om ons heen kan laten zien en met een enkele regel in een lied duizend verschillende gevoelens in even zovele harten in een zaal kan losmaken. Als hij vertelt over het badhuis, zijn ome Frans, zijn doldwaze interpretatie van een opera geeft en zijn publiek als afscheid de goede raad meegeeft door de berm naar huis te rijden omdat op de weg de meeste ongelukken gebeuren, is hij onweerstaanbaar geestig.
Al 32 jaar tovert Herman van Veen nu konijnen uit een hoge hoed. "Ze zeggen dat de mensen dat ouderwetse niet meer willen. Ze zeggen dat de mensen tegenwoordig reality-rabbits willen," mijmert hij voordat hij met een flink aantal toegiften de allerlaatste buiging maakt. Zolang er een Van Veen door Europa trekt, zijn de reality-rabbits volkomen kansloos. Wie zich daar zelf van wil overtuigen kan dus nog naar Amsterdam.

Herman van Veen speelt van 20/10 t/m 2/12 2000 in Theater Carré in Amsterdam.



Ruud Buurman