de Telegraaf MARCELLA VAN DER WIEL |
HERMAN VAN VEEN OP BROADWAY |
19 apr 1994 |
| NEW YORK, dinsdag Herman van Veen in New York is een wandelend anachronisme. Hij hoort hier niet. De clowneske muzikant met zijn grote ronde kinderogen, die een eeuwige verbazing lijken uit te stralen, maakt een kwetsbare indruk in deze stad waar alles draait om geld en macht, waar ruzies worden beslecht met vuurwapens en waar het materialisme hoogtij viert. ,,Ga naar huis", zou je hem toe willen roepen. "Laat je niet lokken door de Lorelei van Broadway want je zult op de klippen lopen." Maar Herman van Veen laat zich wel lokken en weet waar hij aan begint. Hij is niet zo naïef als zijn blauwe kijkers doen vermoeden. "Hier neemt niemand een blad voor de mond en daar hou ik van. Die harde zakelijkheid van New York deert me niet", zegt hij, rustig theedrinkend in de la- waaiige lobby van het reusach- tige Marriott hotel op Times Square waar hij samen met zoon Valentijn zijn intrek heeft genomen om de twee Broadway-voorstellingen van 'Herman van Veen in Concert', op 27 en 28 mei, voor te bereiden. Eerlijk .Het is voor het eerst in tien jaar dat de Hollandse harlekijn zich weer op Broadway vertoont. Hij zegt geleerd té hebben van de fouten uit het verleden en niet bang te zijn voor de kritieken, die hier meedogenloos kunnen zijn. "Ze zijn gevoeliger, intensiever en confronterend. Maar daarmee ook heel eerlijk. 'Wat moet jij hier', vind ik een legitieme vraag. Negatieve kritieken maken mij niet verdrietig. Als ze zeggen dat ze mij vreemd vonden en mijn show een wonderlijk geheel noemen, dan vind ik dat een compliment. Mijn vreemdheid is mijn eigenheid. Ik ben geen danser maar ik dans wel. Ik gebruik mijn lichaam om iets uit te drukken - een eigen-wijze dans. En als ze dat wonderlijk noemen, dan is er iets van de magie overgekomen. Positieve kritieken kunnen negatief zijn als eruit blijkt dat ik niet begrepen ben." En Herman is een wonderlijk mens, zeker voor Amerikanen die alleen gewend zijn aan 'one man shows' van keiharde komieken met een radde en meestal schokkend vuige tong. 'Piranha's', noemt Van Veen ze lachend. Het idee dat hij daar op Broadway als een verloren goudvis tussen zal zwemmen, vervult hem meer van voorpret dan van angst. "Een groot deel van het Amerikaanse publiek heeft inderdaad geen idee wie of wat ik ben. Maar ze zijn altijd enthousiast, euforisch zelfs. Na afloop van een show is het niet ongewoon dat er 90 mensen bij je kleedkamer staan. Ze zijn veel extraverter dan wij en soms net grote kinderen. En daar komt bij: ze hebben ervoor betaald dus ze willen het ook positief ervaren. Alleen moeten ze even wennen. Amerikanen zingen altijd liedjes over you and me. Ik zing over miniatuurtjes, van achter een kopje koffie. Dat verander ik niet", aldus Van Veen. Hij heeft wel moeten leren dat Amerikanen veel directer zijn en niet zo bedachtzaam als Europeanen. Dat liedjes 'fortissimo' moeten eindigen met een pakkende tekst ("Of een diepe stilte", voegt Van Veen daar eigenwijs aan toe). En hij is in de wolken met de vertaling die de Nederlands/Amerikaanse Lori Spee voor hem heeft verzorgd want hij heeft een hekel aan het woord 'boodschap' maar wil wel dat er naar hem geluisterd wordt Hij begint zijn overzeese avontuur op 20 en 21 mei met een bezoek aan Toronto (zijn eerste optreden in Canada) en staat vervolgens twee dagen in Boston (24 en 25 mei) voor hij zich voor de leeuwen werpt in New York. Het is een korte rondreis waarmee hij een voorproefje geeft van het grotere aantal voorstellingen dat hij in juni volgend jaar in Amerika wil geven met zijn Engelstalige show, die hij zelf omschrijft als ,,een dramaturgische opbouw van een dagboek-situatie, werkend vanuit een realistisch (oorlogs)verleden naar een hypothetische toekomst". Van Veen: "Ik werk sterk met vormen. Als de vorm goed is, is de boodschap die je brengt nooit vermanend. Maar het is minutieus werk om daar helderheid in te krijgen en toegankelijk te maken voor een Amerikaans publiek. In Duitsland of Frankrijk is dat een stuk gemakkelijker. Daar zien ze aan m'n kop, met die grote neus en dit gekke clownshaar, direct wat vóór type ik ben. Hier ben ik lang niet zo herkenbaar en dat is de uitdaging. Berlijn is comfortabel - New York is enerverend." MARCELLA VAN DER WIEL |