Televizier
Jan Hopman

Herman wil overblijven

19 maart 1977
Het was niet zo maar dat Aad van den Heuvel op zaterdagavond 12 maart Herman van Veen voor de camera (KRO) in een televisieprogramma over angst betrok. Want laatstgenoemde steekt dit thema in zijn liedjes bepaald niet onder stoelen of banken. Twee dagen later, op de verjaardag van Herman, werd zijn gloednieuwe dubbel-lp ten doop gehouden. Het bleek wederom een vakbekwame proeve van angst en twijfel..


HET is nog maar vier jaar geleden dat er in het repertoire van Herman van Veen een duidelijke kentering kwam. Daarbij werden de dichterlijke nostalgie en romantiek naar de achtergrond verschoven, terwijl een veel meer aan tijd en plaats gebonden twijfel in zijn woorden begon door te klinken.

Lijfgitarist Harry-Sacksioni zegt dat die ommezwaai eigenlijk in de lucht zat. Voor .iedereen afzonderlijk. „Je stond avond aan avond gelukkig te wezen. Toen brak het moment aan waarop je bewust over de dingen ging nadenken die er om je heen gebeurden. En dat had consequenties."
In dit theatershow „En nooit weerom" (en dat geldt uiteraard ook voor de gelijknamige langspeelplaat) kreeg het publiek dan ook een portie twijfelamusement voorgezet dat er, ondanks de sterke hang naar grappen en grollen van André van Duin, wel degelijk als koek in ging.

Sindsdien werd de invalshoek vanwaaruit Herman van Veen en de zijnen (rasmuzikanten en rastekstschrijvers) aan de weg timmerden, alleen maar groter. De produktiemaatschappij Harlekijn verscheen uit het niets in Westbroek. Dat hield in dat er nieuw en zeer aantrekkelijk grammofoonplatenmateriaal op de markt verscheen, terwijl men zich ook richtte op de ondersteuning van theatergroepen die wel degelijk iets te vertellen hadden, maar dank zij ons huidig bestel tussen de wal en het schip belandden. Alleen kwaliteit diende als uitgangspunt. Was die in ruime mate aanwezig, dan zou elk afzonderlijk project ook wel z'n geld opbrengen ... Deze gedachte bleek juist.

Maar Van Veen ging ook over de grens de boer op. In Duitsland vielen zijn teksten eveneens in de smaak en toonde de televisie in hoge mate belangstelling voor de veelzijdige sprongen van dit wervelend talent. Momenteel werkt hij aan zes kinderfilms die door de Duitse televisie zullen worden uitgezonden en waaraan tevens zijn vaste begeleiders meewerken.
Toch wilde Herman nog meer. Sinds 1974 had hij geen plaat gemaakt. Daar moest iets aan gebeuren. Hij stapte de studio binnen en fabriceerde binnen enkele maanden een dubbel-album met gloednieuwe nummers! En dat was in ons landje nog nimmer gerealiseerd. Op zijn verjaardag, maandag 14 maart, werd deze bijzondere lp, „Overblijven" geheten, ten doop gehouden door de „baas" zelf.
Het is een knap verpakt overzicht geworden waaruit je na goed luisteren kunt achterhalen welke gedachten in de afgelopen twee jaar een rol hebben gespeeld bij het schrijven van teksten. Zeg maar vijfentwintig stukken en beetjes met een duidelijke lijn die niet voor iedereen dezelfde zal zijn. Want Van Veen gaat er altijd vanuit dat hij iets op een volstrekt eigen wijze wil zeggen. Nooit met het voornemen in het achterhoofd om alles voor een zo groot mogelijke groep mensen duidelijk te maken.

Adri Verstijnen van Harlekijn zegt: „Het is helemaal vanuit de inhoud gemaakt, vanuit de teksten. En aan het einde van de rit heeft men er muziek bijgemaakt. We waren bij dit album zo geweldig betrokken dat we alles hebben gedaan om de geluidskwaliteit op een zo hoog mogelijk peil te brengen. Daarom werd de mixage verzorgd in Engeland (CTS-Stu- dio, Wembley) en heeft Herman ter plekke nog dingen ingezongen." Heeft Rob Chrispijn heel wat teksten voor de platen geleverd, Erik v.d. Wurff heeft niets nagelaten om de zaak muzikaal stevig van de grond te krijgen. Zeker de helft van de liedjes die op „Overblijven" staan, komt in de lopende theatershow voor.
Adri: „Je kunt niet spreken van een nieuw programma. Er gaan oude dingen uit en er komen nieuwe onderdelen bij. Of in omgekeerde volgorde. Als je naar deze liedjes luistert, weet je ongeveer onze opvattingen."

„Overblijven" is in zoverre tastbaar „geëngageerd" dat het terugkerend „Wiegeliedje" uit Zuidafrikaanse koker stamt en dat „Prikkeldraad" afkomstig is uit een bundel die door Amnesty International wordt uitgegeven. De rest moet je zelf achterhalen. Het verbazingwekkende van Herman van Veen anno Nu is dat hij met het minimum aan woorden onmetelijke spanningsvelden kan bouwen die, naarmate, het liedje voortduurt, op even razendknappe wijze met de muziek worden verweven.

Niets ligt voor de hand, alles gaat net even anders. Zinnen als „Ik woon op de weg van de minste weerstand", „Wie komt er niet klaar op de deining van een vliegdekschip", „Ik sta geplakt aan de muur omdat ik word gezocht wegens lichaamstemperatuur" en „Wijs me waar de toetsen zitten" krijgen dank zij deze ontwikkeling een wonderlijk accent. Ze zeggen meer dan de cryptische titels op de hoes. „Afscheid van de man", „In het midden", „Hoe dikwijls", „Pudding", „Hebben en houwen" en „Voor altijd" (om eens wat te noemen). Vorige week zaterdagavond sprak Aad van den Heuvel met Herman van Veen over het thema angst. Dit album bevestigt nog eens dat diens partnerkeuze niet zo maar uit de lucht was komen vallen ...



Zondag 20 maart 1977, Ned 1