Utrechts Nieuwsblad Rein Wolters |
Aanraken mag in speciale verpleegkamers |
18 sep 1990 |
| ROTTERDAM - Menswaardiger verplegen van léukemiepatiënten dankzij particulier initiatief. Dat ttlijkt mogelijk in de dr. Daniël den Hoed Kliniek in Botterdam. Mensen met bloedkanker, die voor hun genezing een diep ingrijpende en levensbepalende beenmergtransplantatie moeten ondergaan, hoeven er de behandelingsperiode van minimaal zes weken niet meer in een volledig geïsoleerde omgeving door te brengen. De kankerkliniek - op het gebied van deze ziekte het grootste onderzoeks- en behandelcentrum in Nederland - beschikt namelijk over acht bacterie-arme yerpleegkamers van elk driehonderdduizend gulden. Het geld hiervoor is bijeengescharreld door de Stichting Colombine van cabaretier Herman van Veen. Het rijk droeg, onder druk van de publieke opinie, aan het project alsnog ruim een half miljoen gulden bij. In de oude verpleegsituatie, die overigens deels blijft bestaan, wordt gebruik gemaakt van steriele tenten. Die zijn van levensbelang. Als gevolg van behandeling met zware medicijnen sterft bij een leukemiepatiënt het beenmerg af. Daardoor stokt de natuurlijke bloedaanmaak. Tijdelijk is er dan geen enkele weerstand tegen infecties. Pas nadat nieuw donorbeenmerg is geïmplanteerd, is het grootste gevaar voorbij. Zelfs de geringste infectie kan fataal zijn. Om elk denkbaar risico uit te sluiten is volstrekte en steriele afzondering onontkoombaar. Mentaal is dat voor de patiënt een zware belasting. Dierbaren mogen niet aan het bed komen. Het doorzichtige zeil van de tent blijft een onverbiddelijke scheidslijn. Elkaar aanraken mag niet, behalve dan met de armen en handen in een plastic slurf. Aan deze door veel betrokkenen als onmenselijk ervaren situatie, komt nu in de dr. Daniël den Hoed Kliniek een eind voor patiënten die behandeld worden met donormerg van bloedverwanten.. Voor mensen die noodgedwongen behandeld worden met niet-verwant beenmerg, daar worden blijven op de afdeling twee ste- De 'Colombiit riele 'flows' (tenten) beschik- staat uit acht baar. Zij kunnen niet anders dan scheiden kamers en uitzicht op een parkje. De kamers zijn voorzien van elk denkbaar gemak en laten ook communiceren met lotgenoten toe. Er zijn zelfs douches en wat belangrijker is: de patiënt mag (na het wassen van de handen en het omdoen van een monddoekje) aan bed bezoek ontvangen. Men mag elkaar zelfs vasthouden. Luchtstroom Het geheim van de kamers is - simpel omschreven - een speciaal ontworpen geavanceerde, computer-gecontroleerde steriele luchtstroom, die constant van de patiënt afstaat. Hierdoor is het onmogelijk dat schadelijke bacteriën tot hun vernietigende werk kunnen komen. Overigens heeft de nieuwe verpleegmethode geen hoger genezingspercentage tot gevolg. De grote winst is de veel menselijker wijze waarop getracht wordt de patiënten door de moeilijke periode heen te loodsen. Die menselijke kant bewoog Herman van Veen tot het opzetten van de actie 'Isoleren is genezen'. Van Veen is al geruime tijd bevriend met de hematoloog/internist Ton Hagenbeek. Na een grondige studie in Amerika bij onder anderen Bob Gayle (de bij de kernramp in Tsjernobyl door de Sovjetunië te hulp geroepen specialist in bloedkanker) vestigde Hagenbeek zich in 1982 in de Den Hoedkliniek. Hij brak meer dan eens vergeefs een lans voor de bouw van wat toen nog isoleerkamers heette. Als gevolg van door het rijk opgelegde bezuinigingen, kon voor de bouw geen cent worden vrijgemaakt. Van Veen en Hagenbeek maakten zich samen knap kwaad over de afwijzende houding van de overheid. De cabaretier ondernam de nodige initiatieven voor de inzameling. Al eerder had de door hem opgerichte stichting Colombine met succes geld bijeengebracht voor projecten in de Derde Wereldzin 1987 gaf Herman van Veen in het Circustheater in Scheveningen een benefietvoorstelling van zijn eigen theaterprogramma. De opbrengst van vijftigduizend gulden was het beginsaldo van de 2,7 miljoen die nodig was voor de acht felbegeerde kamers. Op die succesavond ontstond bij de krant Het Vrije Volk het plan Van Veens actie te ondersteunen met een benefietgala in De Doelen. Toen raakte de zaak in een stroomversnelling, herinnert Ton Hagenbeek zich. Ondanks zijn vreugde over het resultaat kritiseert Ton Hagenbeek de in ons land ontstane situatie dat een deel van de gezondheidszorg overeind gehouden moet worden door particuliere inzamelingsacties. "Het begint al aardig te lijken op het Amerikaanse systeem", zegt hij. Volgens Hagenbeek komt er voor de Den Hoedkliniek extra overheidsgeld beschikbaar als het ziekenhuis als academisch wordt erkend. "Nu vallen we nog onder het rijtje van gewone ziekenhuizen. Onjuist", benadrukt hij fel. "Onze speciale taak is het doen van onderzoek, het vinden van geneeswijzen voor kanker. Dan kan onvoldoende door gebrek aan geld. We zijn groter dan het Anthonie van Leeuwenhoek- Ziekenhuis in Amsterdam. Jaarlijks behandelen wij tienduizend patiënten, van wie vijfendertighonderd nieuwe. Dat is niet niks. Daarom is en blijft het onjuist dat de rijksoverheid de budgettering over één kam scheert". De acht bacterie-arme verpleegkamers worden morgen met enig ceremonieel vertoon door Herman van Veen aan het ziekenhuis overgedragen. Donderdag en vrijdag zijn bestemd voor bezichtiging en daarna worden de verpleegkamers daadwerkelijk gebruikt. Rein Wolters |