| DE DORDTENAAR Nico Heemeler |
'Prijzen komen met de jaren' |
18 mrt 2002 |
|
Herman van Veen kreeg gisteren de Radio 2-zendtijdprijs voor zijn oeuvre. Over zijn nieuwste cd zegt hij: "Ik stel vast dat het leven een groot schaakspel is, waar stukken uit zijn verdwenen." AMSTERDAM - In de prijzenkast van Herman van Veen stonden al acht Edisons, een Gouden Harp en god mag weten welke onderscheidingen nog meer. Gistermiddag is daar de Radio 2- zendtijdprijs bijgekomen. Van Veen kreeg hem voor zijn totale oeuvre. Tijdens het jaarlijkse Gala van het Nederlandse Lied in theater Carré in Amsterdam werd de winnaar met eigen werk toegezongen door diverse collega's. Onder hen bevonden zich Marco Borsato, Liesbeth List, Daniël Lohues van de Drentse popgroep Skik, De Kast, Matilde Santing en Stef Bos. Ook de vorige Zend- tijdprijswinnaar Rob de Nijs deed mee aan de muzikale hommage en noemde Van Veen een 'meesterlijke muzikant, performer en vertolker van het Nederlandse lied'. Na Rob de Nijs, Ger- rit den Braber, Annie M.G. Schmidt en Boudewijn de Groot is Herman van Veen de vijfde winnaar van de trofee. De gelauwerde artiest toonde zich verguld. "De prijzen komen met de jaren", constateerde hij droogjes. "Soms is zo'n onder- - scheiding eervol, soms niet. De laatste prijs die ik heb gekregen was, onlangs nog, in een Duits hotel. Een vreemde man met cape en zwaard meldde zich om n uur in de ochtend. Bleek het om een Duitse Schnappsprijs te gaan. Ik moest een paar glazen Duitse jenever achteroverslaan om de prijs in ontvangst te mogen nemen. Daar word je op zo'n tijdstip behoorlijk kachel van, maar mijn geledigde fles jenever kwam tussen die van Mick Jagger en Boris Becker te staan. Toen vond ik het toch ook wel weer mooi." Herman van Veen heeft de laatste tijd veel te vieren. Eind vorig jaar kwam zijn liedje Hilversum III op de eerste plaats van de Nederlandstalige Cover Top 100 van kenner en verzamelaar van Nederlandse muziek Vic van de Reijt. Dit seizoen staat hij pre precies 35 jaar op de planken. Vorige week vierde hij zijn 57ste verjaardag en vorige week kwam ook zijn nieuwste cd Andere namen uit. Alle registraties van shows en in het buitenland uitgebrachte platen meegeteld is Andere namen zijn 123 ste cd. Van Veen: "Er zijn mensen die dat soort statistieken voor mij bijhouden. 1-2-3 is inderdaad een mooi getal. Zo hebben ze mij ook voorgerekend hoe vaak ik in mijn carrière heb opgetreden. Zo vaak, dat wil je gewoon niet weten. Maar je merkt het niet. Mijn dochter is nu al 34 jaar oud. Als iemand mij dat onder de ogen wrijft zeg ik: sodemieter op - 34, ben ik dat zelf al?" De laatste top 40-hit van Herman van Veen ligt in een ver verleden, al bevatten de 14 liedjes op Andere namen voldoende kandidaten om weer ouderwets te scoren. Zoals het titelnummer van de cd. Van Veen terugkijkend op het repertoire van de afgelopen 35 jaar: "Als ik de laatste plaat vergelijk met zijn voorganger gaat het om kleine marges. Over de jaren heen constateer ik wel een duidelijk andere manier van werken. Als je jong bent, maak je liedjes uit hypothese, vanuit een als...dan...-situatie. Als je ouder bent, is het eenvoudiger te vertellen wat er is. Zonder belang en zonder angst kun je zingen wat er vandaag gebeurt en hoe je dingen nu ziet. De dingen die ik in mijn jonge jaren bezong waren projecties, nu zijn het vaststellingen. "Wat ik op mijn nieuwste cd vaststel is dat het leven een groot schaakspel is, waar stukken uit zijn verdwenen. In de periode tussen mijn laatste twee cd's is er een en ander gebeurd. Ik ben mijn ouders verloren en heb menigmaal aan het graf gestaan van vrienden, muzikanten. Tegelijk zijn er nieuwe mensen voor in de plaats gekomen. Ongeveer dezelfde tijd dat mijn vader stierf, is mijn eerste kleinzoon geboren. Andere namen dus. Vandaar die titel." Wat er in al die jaren onveranderd is gebleven: elk bedje van Herman van Veen komt voort uit een situatie die hij zelfheeft ervaren. Alles is autobiografisch. Voor de man die hij bezingt in het titelnummer van zijn nieuwste cd (Hij is een kind/een heel oud kind/ Alfred Jodocus Kwak en Don Quichot) stonden twee markante mensen uit zijn (indirecte) woonomgeving model. "Dat gaat om een man die vroeger bij ons aan de deur kwam en wist dat mijn zoon stripalbums van Guust Flater verzamelde. Hij vroeg om die albums en ruilde ze uiteindelijk voor bijbels. De ander die ik bezing is een man die altijd luid zingend door mijn dorp fietst. Iemand die nergens vandaan komt en nergens naar toe gaat. In de ogen van de maatschappij zijn het gekken. In mijn optiek zijn het de lieven. De halve gare die met falset op de fiets zit, staat ook symbool voor mij. Wij kunstenaars, legitieme gekken, horen tot hetzelfde slag volk en worden bewonderd om dat 'andere aspect'. "Het is tevens een ode aan alle dwazen, mensen die het durven om hun mond open te doen en lak hebben aan alle wetten of regels. Mensen die ik enorm bewonder, of ze nu Jezus Christus, Mohammed, Bob Dylan of Björk heten of omdat ze zingend door het dorp fietsen. Ik heb dat soort voorbeelden uit mijn directe omgeving nodig om een situatie te kunnen bezingen. Zo'n figuur als Pim Fortuyn, daar kan ik niet zo veel mee, het staat te ver van mij af. Ik snijd maatschappelijke thema's aan in mijn liedjes, maar niet eerder nadat ik het een naam heb gegeven. Op mijn vorige cd stond een liedje met de titel Geef de oorlogskinderen een naam. Je kunt zingen over oorlogskinderen in het algemeen, maar dat staat ver buiten ieders belevingswereld. Maar zodra zo'n kind Bas blijkt te heten en dezelfde naam heeft als je eigen zoon, komt zo'n onderwerp akelig dichtbij. Ik ben geen polemist, maar een kunstenaar die een stuk van zijn werkelijkheid beschrijft. Het is dezelfde Herman van Veen geweest die die 123 cd's heeft gemaakt, maar wel eenzelfde man na telkens weer een andere ervaring." Nico Heemelaar |