|
Algemeen Dagblad JAQUELINE STORM |
Wilminks wondere wereld |
16 juni 2005 |
|
Deze vuist op deze vuist. Hilversum 3 bestond nog niet. De naam Willem Wilmink zal niet bij iedereen een belletje doen rinkelen, maar zijn werk kennen we allemaal. Het Enschedese museum Jannink wijdde een tentoonstelling aan het leven en werk van de in 2003 overleden woordkunstenaar. Het is het eindpunt van de M trein, Willem Wilmink en Enschede hóren bij elkaar. De latere taaltovenaar - bekend vanwege zijn televisie-, cabaret- en liedteksten - werd er in 1936 geboren in de Javastraat en schreef er zijn eerste dagboekjes en schriftjes met liedjes en gedichten vol. In 1954vertrok hij naar Amsterdam om er Nederlands te studeren. Hij zou zich er nooit écht thuis voelen. En van het op de Universiteit van Amsterdam zo benadrukte onderscheid tussen lectuur en literatuur moest hij ook weinig hebben. "Als Eddy Christiani zingt: Mijn achterband is wel wat zacht, maar dat geeft niet lieve pop, springmaar achterop, springmaar achterop, dan heeft hij geen fiets bij zich en daarom is het literatuur", zei Wilmink ooit vastberaden. De uitspraak is typerend voor de man die uitblonk in het verwoorden van alledaagse zaken in ongedwongen rijm. Wilmink, die in 2003 op 66-jarige leeftijd in zijn geliefde Enschede stierf, was de meester van de de lichte, heldere toon en de schijnbaar terloopse vorm. Of, zoals hij het zelf in 1995 verwoordde: "De vorm moet perfect zijn, maar terloops, de overhand mag hij niet nemen.Zodra je een gedicht 'knap' gaat noemen, is er iets mis." Met zijn talent voor taal verrijkte hij de Nederlandse populaire cultuur enorm, zowel die voor volwassenen als die voor kinderen. Want als zijn werk één ding ademt, is het wel het belang van de kindertijd als basis voor het verdere leven. "Men kan zijn kindertijd herdenken uit weemoed om het verloren geluk", zei Wilmink vaak "maar ook omdat men op zoek is naar een verloren gegane waarheid." Wilmink was een totaal-taalkunstenaar, met een verbijsterend hoog werktempo. Hij schreef liedjes en teksten voor De Stratemakeropzeeshow, De Film van Ome Willem, J.J. de Bom, Sesamstraat en Het Klokhuis. Maakte scenario's voor tv-films als Het verhaal van Kees en Richting Engeland. Publiceerde tientallen kinderboeken en even zoveel dichtbundels. Schreef liedjes voor onder anderen Herman van Veen (Hilversum 3) en Wieteke van Dort (Arm Den Haag). Verklaarde het Wilhelmus voor kinderen en ontsloot Middeleeuwse evergreens als Manken van Nieumeghen, Beatrijs en Elckerlyc vooreen groot publiek. Veel van zijn werk is op de tentoonstelling Willem Wilmink in het Enschedese museum Jannink te zien en te horen. Van Wilminks eerste publicatie in de schoolkrant tot z'n dagboekjes en de schriften met liedjes en gedichten, van foto's en brieven tot Wilminks typemachine en accordeon. Bovendien kan er een bezoek worden gebracht aan Wilminks speciaal nagebouwde Enschedese stamcafé Het Bolwerk en zijn er fragmenten uit de diverse televi sieseries te zien. Voor de zanglustige is er bovendien het Karaoke Theater, waar met al Wilminks liedjes kan worden meegezongen. Willem Wilmink: Museum Jannink, Haaksbergerstraat 147, Enschede. T/m 30 oktober, dinsdag t/m vrijdag van 10.00 uur tot 17.00 uur, zaterdag en zondag van 13.00 uur tot 17.00 uur. JAQUELINE STORM |