|
Trouw RINSKE WEES |
Carré is nóg meer Carré na de
verbouwing. |
15 nov 2004 |
|
Tien maanden en tien dagen heeft het hele project geduurd. Het hele 'voorhuis' | van Koninklijk Theater Carré is ingrijpend verbouwd. De entree, de gangen, de foyers, de zaal en het podium zijn onder handen genomen. In de zomer van 2003 kwam er nog een verrassing bij. De palen waar het theater op rust, bleken aangetast door paalrot. Daar zijn nieuwe palen naast geslagen. Directeur Hein Jens: "Ze zeggen wel dat een harttransplantatie de moeilijkste operatie van allemaal is. Wij hebben het hart laten zitten, maar alle andere organen zijn eruit geweest." Vanavond is de feestelijke opening in het bijzijn van hare majesteit de koningin. Met een voorstelling waarin alle mogelijkheden van Carré getoond worden, van pistebespeling - zoals bij het circus gebruikelijk is - tot toneel- bespeling. Jens wil er niets over kwijt: "Niemand weet het nog, ik blijf hef geheimzinnig houden." De rondleiding door het gerenoveerde theater begint helemaal bovenin. "Dit is mijn geheime gangetje", zegt Jens. "Kijk uit waar je loopt." Het gangetje loopt naar de lichtzolder. "Kijk hier eens naar beneden." Oei, we blijken heel erg hoog boven het podium te staan, je kijkt zo de diepte in. Je kunt hier, weliswaar gebogen, over het hele plafond van Carré lopen. Een plek waar vooral theatertechnici vertoeven om lampen te stellen. De oude stalen constructie van de overspanning piept hier en daar door nieuwe muren. Kruip- door-sluip-door komen we, zo ongeveer in de nok van Carré, in een nieuwe foyer. Directeur Hein Jens: "Hier sta ik straks met de koningin. O, dat plankje moet nog worden weggehaald. Er stond een emmertje op, er was lekkage, maar die is opgelost." In die nieuwe foyer is goed te zien dat Oscar Carré, de bouwer en naamgever van het theater, een slimme streek heeft uitgehaald. Toen hij het theater in 1887 bouwde, moest Carré het theater met de grootste overspanning van een zaal in Europa worden. Daar had hij een stalen constructie voor nodig. Carré kwam uit bij Gustave Eiffel in de Elzas, 'omdat die jongen zo leuk met ijzer kon werken'. Hij heeft Eiffel - toen al bekend van de Eiffeltoren in Parijs - uitgelegd wat hij wilde. "Meneer Eiffel zei: Nou joh, heel leuk, ik wil het graag maken, over driejaar ben je aan de beurt. Maar Carré was al begonnen met bouwen aan de Amstel. Toen liep hij de tuin in en daar zag hij grote overspanningen liggen. Hij zei: Wat is dat? Het bleken de voorbereidingen voor een nieuwe brug buiten Bordeaux te zijn en die heeft 'ie gewoon onder de bips van Bordeaux weggekocht. Die hebben toen drie jaar langer op hun brug moeten wachten. Een leuk verhaal, maar het is ook echt waar. Oscar Carré was handelstechnisch zeer goed onderlegd." De constructie van de brug buiten Bordeaux is nu in volle glorie te bewonderen in de nieuwe foyer die als het ware onder die halfronde stalen constructie gebouwd is. Gratis erbij gekregen: een weids uitzicht over de Amstel en Amsterdam. De foyer biedt plaats aan 450 mensen, er kan in de toekomst zelfs getrouwd worden. Hoewel het er modem uitziet en van alle gemakken is voorzien, ademt het de oude sfeer van Carré. Het rood, het pluche, de kroonluchters en andere 'ouderwetse' details. Er hangen bijvoorbeeld geschilderde panelen te pronken. "Die hebben we", vertelt Jens "beneden achter de parterre- wand gevonden. Ze komen uit 1892." Samen met Martien van Goor, de architect, heeft Hein Jens in 2000 een plan ontworpen. "We hebben op een rij gezet wat er allemaal moest gebeuren. Dat betekende in feite dat heel Carré van binnen afgebroken en weer opnieuw opgebouwd moest worden. We moesten ook een visie opbouwen. Daarin ligt mijn bijdrage: Carré moest Carré-eiger worden dan het was. Dit theater heeft zijn naam en faam te danken aan zijn ambiance, zijn pluche, dat het rondspelend is met een piste. Als je binnenstapt, kom je in een andere tijd terecht. Oude gebouwen moetje niet moderniseren, maar wel monumentaal zo aanpassen dat het aan deze tijd voldoet. Arbo-technisch en aan alle brandweervoorschriften." De feiten. De verbouwing heeft zo'n 23 miljoen euro gekost. Twee miljoen was er gespaard voor de doorlopende kosten tijdens de verbouwing, 10 miljoen euro kreeg het theater van de gemeente. Er rest nu een schuld van 13 miljoen. "Die moeten we de komende jaren zien te verdienen. Van elk verkocht kaartje gaat 1 euro naar het monumentenfonds en ik heb een inspanningsverplichting op mijn nek genomen om jaarlijks 500 000 euro aan sponsorgeld binnen te halen. Het zal de eerstkomende paar jaar heel moeilijk zijn, we zullen elke kromme spijker recht moeten slaan. Maar als ik mijn begroting goed nakijk en mijn inschattingen juist zijn, dan kunnen wij het voor elkaar boksen." De rondleiding voert verder, de zaal in. Mensen die vroeger met lood in hun schoenen de1 trappen opliepen op weg naar het schellinkje, zullen nu verbaasd ópkijken. De bovenste plaatsen in Carré zitten niet meer weggestopt onder het plafond, er is licht! Dat komt omdat het plafond een sterrenhemel, met 2 verhoogd is. Ook de stoelen zijn nieuw. Hoger geworden, nu met meter zodat je tijdens het zoeken naar je plaats niet meer bang hoeft te zijn de diepte in te duikelen. Je wordt nu tot aan je knie tegengehouden. Achter de laatste stoelen zijn ramen geplaatst waardoor een ruimtelijk effect ontstaat. De stoelen zijn nagemaakt van de oude stoelen van Carré. Directeur Hein Jens ging persoonlijk naar Ljubljana om ze 'in te zitten'. Dat betekende ruim een uur zitten, kwartiertje lopen en weer een uur zitten. Twee dagen lang. De stoel heet nu bij de fabrikant The Royal Carré'. Van hieruit heb je prima overzicht over het grote podium. Carré is een theater waar nationale en internationale artiesten van oudsher graag spelen. De Snip & Snap Revue, de clown Buziau, Toon Hermans, Freek de Jonge, Herman van Veen, Youp van 't Hek, allemaal stonden ze er. Van Veen en Van 't Hek staan er volgend jaar weer. "Ik heb twee klanten", zegt Jens. "De bespeler wordt benaderd als klant en ik heb een klant aan de voordeur. Feitelijk zijn wij alleen maar het tussendoek. Wij moeten er voor zorgen dat achter het doek een artiest staat die goed ontvangen is, zich prettig voelt en helemaal opgeladen is. Die klaar staat voor het publiek aan de andere kant, dat diezelfde verwachtingen heeft. Het enige dat wij doen is het doek wegtrekken en hopen dat het die avond tot een grote climax komt." Door met de rondleiding. Die voert over het podium naar de achterkant van Carré. Op een van de grote deuren naar buiten, daar waar decorstukken in- en uitgeladen worden, hangt nog een briefje van het Wereldkerstcircus van vorig jaar. 'It is absölutely forbidden to use this passage during the tigerflion-act.' Het heeft de verbouwing overleefd en zal straks weer zeer van toepassing zijn. Carré-directeur Hein Jens kijkt nog eens de zaal in. Hoeveel ouder deze operatie hem gemaakt heeft? "Ik ruik, voel en denk zo langzamerhand Carré. Maar men zegt dat ik nog steeds zo jeugdig en ondeugend kan zijn als daarvoor. We hebben heel hard gewerkt, met zijn allen. Maar van hard werken word je niet ouder, hoor." Vanavond is zijn finest hour, hoewel, hij is pas morgenochtend een gelukkig man. En dan nog: "Mijn fďnest hour is eigenlijk pas als al die kleine puntjes ook opgelost zijn, dat kan best nog een halfjaar duren. Maar voor de buitenwereld is Carré weer open en ziet er glanzend en glansrijk uit." Rinske Wels |