| De Standaard |
"Het teater moet loskomen uit tradities" |
15 oktober 1971 |
|
Wie denkt dat Harlekijn Herman Van Veen tijdens een gesprek voortdurend op zijn hoofd gaat, staan, of de ene spitse zet na de andere op tafel gooit, komt bedrogen uit. Het is een eerder gewoon gesprek. Enigszins verward, dat wel. Toch niet zo chaotisch als de chaos die hij op het toneel wil scheppen. Na zijn voorstelling in het Brussels Paleis voor Schone Kunsten, gingen we even met hem praten. Hij leek nogal vermoeid en zijn verkoudheid speelde hem heel wat parten. Ons inziens was dat ook merkbaar tijdens de voorstelling. Herman Van Veen is vrij groot en atletisch gebouwd. Hij is ernstig en je voelt spontaan sympatie voor deze rare vogel. Hij is 26 jaar, de lengte van zijn haar kan moeilijk verstoppen dat hij al aardig kaalt. Sinds een zestal jaren staat, deze Utrechtse volksjongen op de planken. Momenteel wordt hij bewonderd door de allergrootsten. Men noemt hem wel eens de vierde van de grote drie: Wim Kan, Hermans en Sonneveld. - Ik meen dat het in het tweede jaar van het konservatorium was dat Laurens Van Rooyen en ik elkaar ontmoetten. Even later zijn we met de Harlekijn-show gestart. We brachten toen een deel klassieke muziek, hel andere deel was een parodie op de klassieke muziek. Geleidelijk kwamen er mensen bij. voornamelijk studiegenoten. - Je bent gestart in België ? - Inderdaad, een zestal jaren geleden speelde ik voor het eerst in de Leuvense Aula, Mens, wat lijkt, dat lang geleden. Ik werk nog steeds graag in België. Jullie luisteren veel meer naar liedjes dan in Nederland. Het is net of de Vlamingen meer plezier beleven aan de hele zaak. - Jij hebt wel je eigen opvattingen over wat er in een teater moet gebeuren. - Het teater zit vastgeroest in tradities. Je weet wel: centen betalen, zitten, handjes klappen, opstaan. Wij willen door het scheppen van een chaos een grotere aktiviteit losroepen bij hèt publiek. We willen meer beweging. Als we tijdens de pauze het doek dicht gooien en iedereen staat op en even later doen we dat doek weer open, dan krijg je chaos. Het. teatcr is maar aan één kant open en dat vind ik een nadeel. Daarom willen wij chaos scheppen. Maar dat zijn geen hoogdravende idealen hoor. We vinden het gewoon prettig op die manier. - Is het juist dat je deze maand Danny Kaye gaat opzoeken in New York ? - Dat was aanvankelijk de bedoeling, ja. Maar nu blijkt het dat, hij zelf naar Nederland komt. Momenteel is hij in Aziè en begin november komt hij naar Nederland. We gaan samen een programma doen op 11 november, een grote Unicefavond. Wij tweeën zijn de basis, maar daarnaast hopen we nog andere Unicefambassadeurs te mobilizeren. We proberen Peter Ustinov en Petula Clark te lijmen... KINDEREN - Af en toe werkje ook voor het Nederlandse Bijbelgenootschap ? - Men vraagt ons zo ontzettend veel dat je voor jezelf een keuze moet maken. Unicef staat op de eerste plaats voor mij. Het is een nuttig werk en het gebeurt voor kinderen. Dat zijn zo ongeveer de enigen op deze idiote wereld waar nog wat aan te redden is. Daarnaast is er inderdaad het Bijbelgenootschap, waar ik een paar 45- toerenplaatjes voor maakte. Eenvoudige dingetjes die de bijbel verhalen voor imbecielen. - Ben jij gelovig ? - Nou, ik geloof niet echt in een god. Daartegenover staat dat als ik me gelukkig of ongelukkig voel, ik steeds de neiging heb daar iemand voor de bedanken of iemand de schuld van te geven. Diep in mij is er wel een zeker religieus gevoel, maar ik kan het niet goed thuis brengen. Ik kan er zeker geen «hij» of «zij" op plaatsen. - Herman Van Veen lijkt me helemaal niet de uitbundige figuur van het podium. - Voor een deel heb je gelijk. Ik meen van mezelf dat ik een matige optimist ben. Uiterlijk verslijt iedereen me voor een vrolijke kwant, maar vaak ben ik dat slechts voor de anderen. Ik ben eerder droefgeestig van natuur. Dat merk je allemaal best in de voorstellingen: ik wil voortdurend het personnage dat ik schep relativeren. Vaak komt dat niet zo goed over, hoor. Soms wil ik bijvoorbeeld het publiek op zijn plaats zetten. Ik bedoel: namens het publiek zeggen dat ze het, niet zó goed vinden, of dat ze geshockeerd zijn. Om hen dan weer op mijn hand te krijgen moet ik mezelf verontschuldigen dat ik het zo fors aanbracht. Het is allemaal moeilijk uit te leggen hoor, maar het is op die wijze dat ik het aanvoel. Als ik vrolijk ben wil ik daar iets treurig tegenover zetten. Als ik verdrietig ben, dan wil ik alle ramen openen. Dat is iets wat je niet verwacht, je zou eerder geneigd zijn de gordijnen te sluiten. Ik heb ook een enorme angst voor zekerheden, voor dingen die je niet kunt verschuiven, dat werkt als een bunker op mij. Ook als ik sukses beleef, wil ik dat laten teruglopen tot ik het weer van op de grond moet opbouwen. CHAOS Vaak komen de mensen in een uitbundige stemming naar de show kijken, ze willen dal je dan op datzelfde niveau aanpikt. Dat kan niet, je kan niet 3 uur door op hun stemming doorspelen. Daarom moet je dingen opbouwen en afbreken. Vandaar dat ik vaak mijn eigen liedjes vermoord, of dat ik na een lied de mikro tegen de grond laat vallen... Het is precies dat beeld dat de maatschappij in zich draagt. Je rijdt op een autoweg langs torenhoge flatgebouwen en plots merk je ergens een antieke schuur. Ik hoor volledig thuis in deze tijd: chaotisch en toch gedisciplineerd. Dat moet, anders wordt je onder de voet gelopen. Het is jammer dat je in een voorstelling steeds gebonden zijt aan een bepaalde tekst- en mu- ziekkonstruktie. Wat je deze avond op het podium zag, was er gisteren ook. In feite hol ik zo steeds achter de feiten. Op dit moment sta ik al veel verder dan wat ik thans op het podium breng. - Wat verwacht je van de toekomst ? - Gewoon dat ik verder kan doen zoals het nu verloopt. Dat ik de dingen die ik voel, ook kan uiten. Dat ik met geen frustraties hoef rond te lopen. Ik mik helemaal niet meer op een internationale carrière zoals vroeger. Ik wil dat het blijft zoals nu. De technische middelen waarover ik beschik moeten wel zo perfect mogelijk zijn om een goede show te kunnen maken. - Ik las dat er in december een nieuwe show komt. - Ik ook, maar het, is niuet zo. Dat kan niet. Er zullen waarschiinliik een paar nieuwe ingrediënten zijn, akkoord. Maar een totaal nieuwe show ? Dat is onmogeliik. |