Schager Courant
LIESBETH PLANTINGA

Herman van Veen blijkt amusante rattenvanger



15 februari 1981
HOORN — De manier waarop Herman van Veen de grote mensen aanspreekt in zijn show Onderwater verschilt niet zo veel van die waarop hij met de kinderen omspringt in de middagvoorstelling. Maar de reacties vanuit de zaal zijn verschillend. Hij krijgt 's avonds met geen mogelijkheid de zaal tot meezingen en dreigt de saboteurs met straffen, bij de kinderen gaat hef andersom Die zingen na de eerste regel al mee en dus dreigt hij de meezingers met dezelfde straffen.


Op het juiste ogenblik gaat hij over op een ander onderwerp, gaat verder met het verhaal van Jan, de haring, die een keer in de netten van schipper Stoppel gevangen werd. op een haringkraam terecht kwam, daar zag hoe al zijn broertjes en zusjes en familie de kop werd afgesneden graat er uit gehaald en in de uien gedoopt. Jan springt over de rand, komt in de goot terecht, spoelt weer naar zee en vlucht met de school haring naar de andere kant van de wereld want Lispel, de kwal heeft aan de schipper verraden waar de vissen zich verborgen houden. Ze ontmoeten zeesterren. zeewier. kwallen en een walvis en pinguïns en een geleerde professor.
Zonder ook maar ooit in een schoolmeesterstoon te vervallen probeert hij de kinderen enig begrip bij te brengen van de noodzaak dieren voor uitroeiing te behoeden. Hij tracht ze te motiveren zonder droge cijfers, zonder bloeddorstige beelden, maar met verhalen die helemaal in de sprookjessfeer liggen of aan de realiteit ontleent zijn of ronduit kolder zijn.

Maar in alle gevallen leeft de kinderschaar mee en geeft commentaar. Zijn woordkeus mag dan in sommige oren banaal klinken, het feit dat Van Veen niet met een veelzeggende knipoog en een vette lach woorden gebruikt die nu eenmaal tegenwoordig lang niet meer zo beladen zijn als vroeger ontlokt aan de kinderen geen gejoel of geginnegap.

Het is gewoon razend knap wat hij doet, hoe hij de kinderen precies aanvoelt, weet wanneer hij moet omschakelen, de maat kent hoever hij ze betrekken kan in het verhaal en hun aandacht overbrengt op de balletgroep die in geestige dansen de onderwaterwercid uitbeeldt. In de finale neemt Herman van Veen de hele kinderschaar mee achter zich aan als een moderne rattenvanger en maakt een polonaise door de hele schouwburg.

Het hele programmablad voor de matinee bevat veel meer dan een opsomming van de nummers. Interessante informatie over de samenstelling van de aarde, over eb en vloed; er staan prachtige gedichten in die allemaal betrekking hebben op milieubeheersing, een interview met een kanaalzwemster, recepten om vis te bereiden met daar pal onder een verhandeling over de vraag of de vissen pijn kennen. Je leest er in over het leven van en de jacht op walvissen, over Greenpeace en wat deze milieubeschermers trachten te bereiken, over de haringvisserij en hoe dat uit de hand is gelopen.
Zelfs een onderwaterspel ontbreekt er niet in. Herman van Veen brengt een kinderprogramma waaraan uitbundig plezier werd beleefd, maar dat daarnaast in educatief opzicht bijzonder geslaagd is.


LIESBETH PLANTINGA