|
NRC HANDELSBLAD MARCEL ABRAHAMS |
Verslaafd aan het mooiste vak op aarde |
14 aug 2003 |
|
Jacques d'Ancona is terug bij de KNVB, als coach van jonge scheidsrechters. "Je moet als leidsman nooit te beroerd zijn om een vergissing toe te geven." PATERSWOLDE, 14 AÜG. Jureren en recenseren, dat doet Jacques d'Ancona naar eigen zeggen het liefst. Hij noemt die twee werkzaamheden zijn 'passies voor het leven.' Als theaterrecensent, mediatrainer en nu weer als coach van veelbelovende scheidsrechters beoordeelt d'Ancona artiesten, arbiters en managers. Na vijf jaar is de man uit Paterswolde terug op het oude nest. Na een conflict met de toenmalige scheidsrechtersbaas John Blankenstein verliet d'Ancona in 1998 de NVB, waarvoor hij als waarnemer en rapporteur werkzaam was geweest. Even verrassend als hij vertrok, keerde hij terug. d'Ancona: "Hoofd scheidsrechterszaken Jaap Uilenberg vroeg me om weer iets voor de voetbalbond te gaan doen. Uiteindelijk is daar de functie van coach uitgerold. Ik ga twee jonge scheidsrechters die op de C-lijst staan begeleiden en adviseren. Ik bekijk wedstrijden van die jongens en geef dan mijn mening. Met maar één doel: hen beter maken." Op een onlangs gehouden bijeenkomst voor scheidsrechters in Zeist liet d'Ancona zich bijpraten over het arbitersvak. "Ik heb de laatste jaren weinig voetbalduels gezien en ben niet goed op de hoogte van het huidige niveau van de scheidsrechters. De voetballerij is natuurlijk in een rap tempo veranderd. Een foutje van een arbiter wordt door talloze camera's feillos geregistreerd. Je moet als leidsman dan ook nooit te beroerd zijn om een vergissing toe te geven. Een man als Roelof Luinge is daar heel goed in. d'Ancona is dan ook "ten dele" voorstander van het gebruik van elektronische hulpmiddelen. "Als het gaat om het gegeven of een bal wél of niet de doellijn heeft gepasseerd zeg ik: 'Prima, laat de camera's hun werk maar doen'. Maar als we gaan praten over wel of geen buitenspel ben ik erg kritisch. Dan moet een situatie heel nauwlettend worden geregistreerd. Bovendien kun je je afvragen of een voetbalwedstrijd dertig keer moet worden stilgelegd vanwege twijfelgevalletjes." Tijdens de scheidsrechtersbijeenkomst in Zeist viel d'Ancona de directe manier waarop arbiters elkaar bejegenden op. "Er werd open gesproken met elkaar, via videobeelden werden fouten geanalyseerd. Op kritische, maar respectvolle wijze werden sommige scheidsrechters stevig aangepakt. De richtlijnen voor komend seizoen werden nog eens doorgenomen. Zo wordt een vechtpartij sneller met een rode kaart bestraft en gaat men nog beter letten op de Schwalbe. Een belangrijke verandering ten opzichte van vroeger is overigens het feit dat arbiters nu wél toezage krijgen in door rapporteurs opgestelde beoordelingen. Een prima zaak." d'Ancona ('Mijn leeftijd noem ik niet, dat is het geheim van paleis Soestdijk') was van 1956 tot 1980 scheidsrechter in het amateurvoetbal. In die periode was hij verantwoordelijk voor een opvallende daad: hij tekende protest aan tegen een 8,2 als beoordeling. "Ik verdiende dat cijfer niet, dus zei ik er iets van. Dat doet niemand me meer na, vrees ik." Als grensrechter assisteerde D'Ancona diverse malen arbiters als Frans Derks en Charles Corver in het betaalde voetbal. Van 1980 tot 1986 maakte de noorderling deel uit van de scheidsrechters-commissie van de KNVB, waarna hij onder meer bekendheid verwierf als jurylid van het populaire televisieprogramma De Soundmixshow. Tussendoor bleef hij voor de KNVB werken als waarnemer en was hij voor het Dagblad van het Noorden actief als theaterrecensent. Vanuit laatstgenoemde functie, die hij al meer dan dertig jaar vervult, leerde hij cabaretier Herman van Veen kennen. Over een Amerikaanse tournee van Van Veen schreef d'Ancona in 1983 het boekEen vlucht vooruit. d'Ancona ziet zichzelf voornamelijk als iemand die graag mensen beoordeelt. "Ik ben een geboren analist en kijk kritisch naar de wereld om mij heen. Ik maak mensen graag beter, het beoordelen en jureren zit me in het bloed. Als arbiter voelde ik me altijd in mijn element. Ik had bovendien een enorme manifestatiedrang, dat kan ook niet anders als je maar 1 meter 65 groot bent. Het fluiten van een voetbalduel vond ik het mooiste vak op aarde. Scheidsrechter zijn betekent niet de baas spelen, maar leiding geven. Dat hoop ik over te brengen op de nieuwe generatie arbiters." d'Ancona is blij met de komst van oud-profvoetballers die een scheidsrechterscursus willen volgen. "Die jongens hebben een goede achtergrond. Zelf was ik een belabberde speler, als arbiter mis je dan wat ervaring. Ben Haverkort is een goed voorbeeld van een oud- speker die een goede scheidsrechter is geworden. Als voormalig prof weet hij wat er leeft in het veld, bovendien staat hij tussen maar ook bóven de spelers." Zelf is d'Ancona naast een aanhanger van voormalige arbiters als Frans Derks ('Pure extravagantie') en Leo Horn ('Van zo'n persoonlijkheid accepteerde je een foutje") liefhebber van Italiaanse scheidsrechters. "Die mannen zijn zeer expressief. Zo'n Pierluigi Collina is geweldig, die kan toch zó in het theater? Italiaanse scheidsrechters hebben iets onaantastbaars over zich, daar zouden sommige Nederlandse collega's iets van kunnen leren." Dit is de derde aflevering van een serie artikelen voorafgaand aan het voetbalseizoen 2003-2004 waarin de terugkeer centraal staat. MARCEL ABRAHAMS |