RIJN & GOUWE

Wortels in de pop

12 mrt 1999

AMSTERDAM
"Had je soms gedacht dat het stil zou blijven met drie vrouwen aan een tafeltje?", vraagt jazz-zangeres Lydia van Dam plagerig aan de verslaggever die haar heeft bedankt voor een meer dan geanimeerd gesprek. Van Dam heeft met haar collega's Astrid Seriese en Jannemien Cnossen - artiestennaam Jann - diepgaand zitten bomen over de kunst van het liedjeszingen. Bij een kopje thee en een spaatje rood blijkt al snel dat de nieuwe generatie vocalisten een kind is van de popmuziek. En dat heeft consequenties voor het repertoire. Lydia van Dam trekt op dit moment door het land met een voorstelling die is gewijd het repertoire van de Amerikaanse popzangeres Jo- ni Mitcheil. Astrid Seriese heeft zich nooit strikt tot het standaard jazzrepertoire beperkt. En dat terwijl wijlen Michiel de Ruyter, ooit het jazzgeweten van Nederland, haar de hemel in had geprezen. Zondag gaat haar nieuwe theaterconcert Weep in première. In de Amsterdamse Kleine Komedie zullen dan weer mooie liedjes te horen zijn die Seriese selecteerde uit de diverse stromingen en stijlen van het wereld repertoire.



]ann, die zojuist haar goed ontvangen debuut-cd op de markt bracht, is ook van alle markten thuis. Zij zingt naast songs van Duke Ellington of Richard Rodgers ook liedjes van tangokoning Astor Piazzolla en popdiva Sheryl Crow. Lydia van Dam vindt het niet zo verbazingwekkend dat haar generatie andere liedjes zingt dan Rita Reys en Greetje Kauffeld deden en doen.

"Popliedjes zijn mijn roots omdat ik daarmee ben opgegroeid. Tijdens mijn studie heb ik natuurlijk het jazzrepertoire leren zingen. Maar daarna merkte ik dat ik behoefte had om terug te keren naar waar ik vandaan kwam." In november nam zij de cd Both Sides Now, a Tribute to Joni Mitcheil op. Van Dam hoorde als 15-jarige Mitchells plaat Hejira bij een vriendin. "Ik ben door de jaren heen steeds naar Mitchell blijven luisteren, en dat heb ik niet met veel muziek", verklaart ze. "Toen ik met mijn groep op zoek ging naar een project voor de nieuwe cd, leek Mitchell een goed idee. Zeker omdat mijn saxofonist Yuri Honing en mijn drummer Joost Lij- baart ook fans van joni zijn." Astrid Seriese, die op haar vorige cd het werk van Kurt Weill en Tom Waits centraal stelde, koos nu voor het thema Weep, huilen of wenen. "Je moet", vertelt ze, "in verband met de tourneeplanning anderhalf jaar van tevoren bedenken waarover je nieuwe programma gaat. Dus moet je een onderwerp nemen waarvan je denkt: dat zal me de komende tijd nog wel bezighouden. Nou, m'n moeder was toen pas overleden en m'n vriend had net een ander, dus ik dacht: me dunkt, het thema is wel duidelijk!" Debutante Jann heeft nog geen concerttournee om haar cd te ondersteunen. Ze zingt en speelt viool bij Herman van Veen met wie zij momenteel door Europa trekt. "Veel tijd voor een eigen tour heb ik dus niet", zegt ze, "en het zou stom zijn om nu bij Herman weg te gaan.
Ik mag een eigen liedje zingen en na afloop van de show wordt mijn cd naast die van Herman verkocht. "Aan het eind van het jaar mag ik met Herman mee naar New York waar hij gaat optreden met het Rosenberg Trio. Dat is een kans die ik niet kan laten lopen." Seriese en Van Dam geven haar groot gelijk: thuis bij de telefoon zitten wachten kan altijd nog. Na Janns internationale carrière buigen we ons over het respect dat een zangeres voor het werk van de componist moet hebben. Seriese: "Je moet heel veel eerbied voorde componist hebben, maar daarna ook heel veel eerbied voor je eigen interpretatie. Dat blijft dus een wankel evenwicht. "Ik heb op mijn vorige cd een stuk van Schubert 'gecovered', zal ik maar zeggen. Dat wordt je door de klassieke wereld niet in dank afgenomen: heiligschennis! Zelf vond ik dat ik een mooie bewerking heb gemaakt en veel mensen vonden dat met mij." Jann valt haar bij: "Het is belangrijk dat je weet dat je het met eerbied hebt gedaan. Als je Joni Mitchell zingt, weet je zeker dat mensen jou met het origineel gaan vergelijken, je krijgt kritiek. Op mijn cd staat Chiquilin de Bachin van Astor Piazzolla.

Ik wilde die tango, maar er zit bijvoorbeeld ook een heftige elektrische gitaar in. "Ik had de bandoneonist Carel Kraayenhof, een échte purist, gevraagd mee te spelen en ik vroeg mij af wat hij van die gitaar zou vinden. Hij vond het geweldig omdat het zo overtuigend was. Ik vond het een mooi liedje en heb mij dat - met respect - eigengemaakt." Het ultieme eigengemaakte lied is natuurlijk het zelfgeschreven lied. Lydia van Dam, die in het verleden een aantal eigen stukken opnam, noemt die werkwijze moeilijk maar dankbaar, Jann zou graag zelf willen schrijven, maar is er nog niet aan toe gekomen. Seriese heeft net On Children uitgebracht, een cd vol eigen stukken. Astrid Seriese straalt wanneer zij erover vertelt "Het is muziek uit de NCRV tv-serie De kinderen van de Hondsberg, een docu- mentairereeks van Roel van Dalen. Ik heb die melodietjes thuis aan de piano zitten maken en later met mijn gitarist Martijn van Agt uitgewerkt Zo'n cd is héél bijzonder, echt een dingetje van jezelf. Bovendien was het fascinerend om teksten en muziek op het lijf van kinderen te schrijven." Het is ook een kind dat zonder het te weten een einde maakt aan het gesprek. Astrid Seriese wil terug naar dochter Anne die thuis ziek op haar wacht. De zangeressen schudden elkaar de hand en beloven eikaars carrière te blijven volgen. Zondag bij de première van Weep wellicht? Helaas, er moeten elders in het land nog boterhammen worden verdiend.-