|
Stentor Deventer Dagblad MIEKE WASSEVELD |
Vragen over leven en dood actueler dan ooit |
12 jan 2005 |
|
De doelstelling van het EKR-huis in Zutphen, de landelijke vestiging van de stichting Elisabeth Kübler-Ross Nederland en als zodanig centrum voor stervensbegeleiding en rouwverwerking is meer dan ooit actueel. Niet alleen op lokaal of landelijk niveau, maar wereldwijd. Voorzitter Anneloes Eterman: 'Je ziet dat een enorme golf van emotie zich over de wereld verspreidt. Dat mensen in actie komen is een mooie uiting van betrokkenheid.' Sinds het overlijden van de Amerikaanse arts/psychiater Elisabeth Kübler-Ross (24 augustus van het vorig jaar) is vanuit het EKR-huis veelvuldig contact geweest met zoon Ken. Hij heeft vanuit Amerika bij de stichting EKR Nederland de vraag neergelégd of'Zutphen' ook voor Europa het centrum wil zijn, dat het gedachtegoed van zijn moeder uitdraagt. Eterman wil graag op dat verzoek ingaan, maar bij een tamp zoals die zich nu manifesteert, voelt ze ook een immense onmacht. 'Als ik hier in mijn mooie kantoor zit en alles tot me door laat dringen, denk ik wel: waar zijn we mee bezig? Op dit grenzeloze leed hebben wij ook geen antwoord. Wij gunnen iedereen zo graag een mooie dood, maar realiteit is dat de dood vaak helemaal niet mooi is.' Ook vanuit haar praktijkervaring als verpleegkundige weet Eterman daar alles van. 'De dood is ook de verrotting en de smerigheid, maar die komen meestal niet zo naar buiten.' Met de gruwelijke beelden die nu non-stop de huiskamers binnendringen, is dat wel even anders. Eén ding - en dat is het relatieve van het lichaam - maken ze heel duidelijk, stelt Eterman. 'Dat is ook wat Kübler-Ross steeds heeft gezegd. Wij zijn niet ons lichaam. Als je je leven alleen daarmee laat samenvallen, blijft er heel weinig van over. Datgene wat je liefhebt in een lijf, is niet het lijf.' Dat mensen massaal in actie komen na de catastrofale natuurramp is alleen maar positief, vindt Eterman. 'Je voelt je vaak zo machteloos en je wilt zo graag wat doen. En al voelt het soms of je met het geven van geld iets op een makkelijke manier afkoopt, het is - zeker op dit moment - in elk geval iets. En heb je geen geld, dan kun je op zoveel andere manieren iets doen. Medemenselijkheid tonen, dat is waar het uiteindelijk om draait.' Eterman hoopt wel dat de geraaktheid die zich nu op alle fronten manifesteert, stand zal houden. Kwijtschelden 'Dat regeringsleiders eindelijk eens beseffen dat ze na al het gepraat over het kwijtschelden van schulden nu eens knopen moeten doorhakken. Al die armoe in de wereld is echt niet nodig. Misschien helpt deze afschuwelijke ramp om een doorbraak in het denken te bewerkstelligen.' Dat zou volgens Eterman het effect op macroniveau moeten zijn. 'Op kleine schaal zou de ramp bij individuen tot het besef moeten leiden dat zoiets ook jou kan overkomen. Dat je er altijd rekening mee moet houden dat de dood je elke dag kan treffen. Risico's loop of neem je altijd en dan vertrouw je ermaar op dat het goed komt. Kijk je naar een natuurramp als deze, dan moet je weten: dat kan de aarde dus met ons doen. Het is goed daar rekening mee te houden. Al wil ik daarmee beslist niet zeggen dat je het leven niet zou moeten vieren. Integendeel, je moet eruit halen wat er in zit. Dat is helemaal in de geest van Kübler-Ross.' Rouwkunst h het EKR-huis aan de Haltertraat in Zutphen is een expositie ingericht met werk van Sil ran Oort. In het bedrijf Ontwerpcamer Waterdruk in Arnhem heeft de kunstenaar zich gespecialiseerd in rouwkunst. Van Oort s ook nauw betrokken bij stichting De Roos, een initiatief van Herman van Veen. Deze vraagt net zijn stichting aandacht voor iet Onbekende Kind, dat er niet neer is. Omdat hij het wonder- ijk vindt, dat staatshoofden wel bloemen leggen op het Graf van ie Onbekende Soldaat, maar dat er nergens een plek is voor de nagedachtenis van kinderen. In deze dagen waarin duizenden anderen het leven hebben gelaten spreekt die gedachte meer dan ooit tot de verbeelding. Maast de kleurrijke kunst aan de muur van het EKR-huis, zijn van haar hand ook persoonlijke rouw- en condoléancekaarten aanwezig. Alles voorzien van kleine proza. Misverstanden over 0900-8844 |