Haagsche Courant
Martin Hermens

Cabarethistorie zonder Jaap Fischer

11 nov 1997

Amsterdam - Een monument voor het Nederlandse cabaret uit de twintigste eeuw.*Die omschrijving vindt Kick van der Veer uitstekend passen bij de cd-box 'lk zou je het liefste in een doosje willen doen'. Daarin zijn maar liefst 364 liedjes en conferences samengebracht.


Een uniek project, want voor de eerste keer in de historie verleenden alle betrokken platenmaatschappijen, artiesten, componisten en tekstschrijvers hun medewerking aan een fonografische verzamelbundel. Allemaal, behalve Jaap Fischer. "Eigenlijk is het een gemis dat er geen repertoire van Jaap Fischer (tegenwoordig Joop Visser, red.) in de cd-box zit. We hadden vier nummers van hem in gedachten", stelt Van der Veer. "Hij is een zo ongelooflijk unieke en dwarse man. Aan de andere kant: het zou ons zijn tegengevallen als hij 'ja' had gezegd. Fischer vindt platenboeren maar pooiers en tuig. Hij wil alles zelf doen en niets met Hilversum te maken hebben". Het is niet de eerste keer dat een omvangrijk verzamelproject van cabaretmateriaal verschijnt. In de jaren zeventig maakte Wim lbo al eens een 22-delige elpeeserie. "Dat was niet mis. Maar lbo kon alleen beschikken over materiaal dat door Phonogram was uitgebracht. En dus ontbraken mensen als Robert Long, Freek de Jonge en Herman van Veen in die serie. Voor ons project konden we heel vrijelijk putten uit al liet materiaal".

Sonneveld

Urenlang hebben Kick van der Veer en mede-samensteller Jacques Klöters geluisterd naar cabaretopnames uit deze eeuw. "We weten allebei veel van het cabaret. Over sommige nummers was ook geen discussie mogelijk, die moesten op de cd. Neem de 'Tearoom tango' van Wim Sonneveld. Dat is zo'n klassieker, die mag. je niet missen. Af en toe hadden we wel discussies. Jacques is meer de satiricus, ik ben meer de romanticus. Maar de meningsverschillen vielen reuze mee, hoor. Basis-uitgangspunt was dat de mensen in 2010 nog moeten kunnen begrijpen waar de liedjes over gaan. Om die reden is veel materiaal van Wim Kan al gevallen; liet is zo gedateerd". "We keken ook of er goede muziek hij de teksten was en of de opnames daarvan kwalitatief goed waren.

Je kunt hele mooie liedteksten hebben, maar bij een slechte uitvoering blijft daar weinig van over. Tenzij die slechte uitvoering natuurlijk juist de bedoeling was. Onze persoonlijke voorkeuren waren niet zaligmakend. Er zijn nummers in de verzameling opgenomen waar wij niet zo gek op zijn, maar waarvan we wisten dat we daarmee een groot publiek ('(ai plezier doen. Een nummer als Hilversum 3' van Herman van Veen bijvoorbeeld. Kon lekker liedje, hoor, waar niks mis mee1 is. Maar als ik naar mijn persoonlijke smaak kijk, had ik daar een alternatief voor genomen""Er stond ons een enorme hoe veelheid materiaal ter beschikking.Dus moesten we criteria aanleggen", vervolgt Van der Veer. "Het kinderrepertoire, hoe mooi soms ook, viel buiten beschouwing. Ook vind je geen opnames van Belgische artiesten zoals Raymond van 't Groenewoud of Urbanus van Anus in deze verzameling. Maak je een dergelijke selectie niet, dan heb je aan veertig cd's nog niet voldoende".

Toelichting

Deze cd-box voegt veel toe aan de geschiedschrijving over het Nederlandse cabaret. Bij elk nummer is een klein verhaaltje geschreven. Zet je al die verhaaltjes achter elkaar, dan heb jil eigenlijk een kleine encyclo- I "die in handen. Die toelichting by elk nummer is erg belang rijk. Ze zegt iets over de geschiedenis die eraan verbonden is".

Cabaretkenner Wim lbo was een belangrijke steun en toeverlaat voor beide samenstellers. "Als hij er niet was geweest, was de box maar half zo dik", zegt Van der Veer. "lbo heeft oud, vergeten repertoire laten opnemen door moderne cabaretiers. Zo zong Gerard Cox eens een liéd van Pisuisse over de Eerste Wereldoorlog. De versie van Cox is in deze cd- box opgenomen. Daarnaast was lbo producer bij Phonogram. Voor die platenmaatschappij heeft hij tientallen cabaretnummers geproduceerd". Toch waren Van der Veer en Klöters het niet altijd met hem eens. "Jacques en ik zijn een stuk jonger dan hij en kijken soms anders tegen de zaken aan. Dus maakten we ook andere keuzes dan lbo zou hebben gedaan". Vanaf 12 november ligt de cd- box in de winkels. Van der Veer wil, net als Jacques Klöters, niet spreken van een levenswerk. "Je kunt elk werk dat je aflevert wel een levenswerk noemen. Dit was een mooi project. Bijzonder ook omdat juist iedereen wilde meewerken. Daarnaast: de eeuw is nog niet afgelopen. Er komen nog steeds cd's uit waarop nummers staan die ook in deze bloemlezing thuishoren. Dat is niet erg: wat / heeft het voor zin om precies tot 31 december 1999 te wachten? Als het nodig is, maken we in 2005 wel een aanvulling".

De box 'lk zou je het liefste in een doosje willen doen' bestaat uit tien dubbel-cd's en heeft als extraatje de cd 'Kees' waarop twaalf liedjes over Kees staan. Quintessence Entertainment brengt de box uit op het voor dit doel gecreëerde Nikkelen Nelislabel.



MARTIN HERMENS