Helmonds Dagblad Van onze redactie financiën |
Herman van Veen doet het beter dan Philips |
9 juni 1990 |
| Herman van Veen doet het goed, maar Philips heeft het o slecht gedaan. Heinz heeft het correct aangepakt, terwijl Unilever een onvoldoende krijgt. Risicomanagement behoort tot de normale taken van een onderneming, maar de ondernemingsleiding houdt zich er te weinig bewust mee bezig. Dat is de mening van ir. J. Vis en J. Brouwer RA van het organisatie-, advies- en accountancybureau TRN Groep in een onlangs gepubliceerde brochure. De publikatie is vooral bedoeld voor het midden- en kleinbedrijf. Vis en Brouwer hebben in september 1989 ondernemingen gevraagd of zij op de hoogte zijn van het begrip risico-management. Daarop antwoordde 85 % van de ondervraagden bevestigend. Maar op de vraag wat het dan betekent, moesten velen het antwoord schuldig blijven. Ondernemers vinden het wel belangrijk onzekerheid te verminderen. Daarvoor dient risicomanagement. "Risicomanagement houdt in het proces van plannen, organiseren, leiden en beheersen van de middelen en activiteiten van de onderneming met als doel de kans op nadelige effecten van schadegevallen op die onderneming te minimaliseren", zo schrijven Vis en Brouwer. Vis denkt dat ondernemingen vijf tot tien procent kunnen besparen op hun algemene kosten met behulp van risicomanagement. Brouwer legt het boekje op tafel van het programma, waarmee Herman van Veen in Carré op de planken staat. In het boekje is een bureau vermeld dat het risicomanagement voor Van Veen verzorgt. Het bureau zorgt bijvoorbeeld voor reservemusici en -geluidsmensen. Dit gaat veel verder dan alleen de zaken verzekeren, aldus Brouwer. Verbrokkeld Vis en Brouwer preténderen niet een nieuwe uitvinding te hebben gedaan. Ondernemers doen wel aan risicomanagement, maar het is te verbrokkeld, vinden ze. De problematiek is nog niet zo samenhangend naar voren gebracht, aldus Vis. Om een greep te doen: een voortdurende bewaking van de assurantieportefeuille, letten op de adviezen die van buiten worden gevraagd, een oog op de kosten van communicatie en van interne corrigerende maatregelen en een continue beoordeling van het personeel dienen hand in hand te gaan. Een goed personeelsbeleid houdt in dat de directie op de hoogte is van het privéleven van werknemers, aldus Vis. Als een ge-trouwde man een vriendin heeft, kan dat spanningen geven als hij met zijn salaris geen twee huishoudens kan onderhouden. Een te dure auto of een te groot huis kan een signaal van fraude zijn. Dit beleid raakt aan privacy, geeft Vis toe, maar het is ook in het belang van de werknemers. Mensen moeten een gebalanceerd leven leiden, anders branden zij na twee of drie jaar af. Dat bezorgt niet alleen de werkgever, maar ook de mensen zelf een kater. Daarom moet je in een sollicitatiegesprek vragen naar rela-ties en hobbies, zegt Vis. Vragen moeten wel in de zakelijke sfeer blijven en niet uit nieuwsgierigheid worden gesteld. Cultuur Een goed personeelsbeleid is één van de preventieve maatregelen tegen fraude. Brouwer heeft tien jaar geleden een grote automatiseerder geadviseerd fraude te bestrijden door het personeel goed te betalen. "Daardoor haal je de drang om extra te verdienen weg", aldus Brouwer. De invoering van risicomanagement is vooral een kwestie van cultuur. De vrijblijvendheid moet verdwijnen, zegt Vis. "Je moet zeggen waar het op staat." De gemakzucht, de idee van "maak je niet druk", moet worden verbannen. De rol van de leiding is daarbij zeer belangrijk. Die moet de nieuwe cultuur uitdragen, naar het personeel, naar kapitaalverschaffers en naar het publiek. Philips heeft die risicocommunicatie slecht verzorgd. Beleggers weten niet wat er precies is gebeurd en zijn niet van tevoren gewaarschuwd over de onlangs bekend geworden slechte kwartaalresultaten . Philips is "erg fout" bezig", aldus Vis. Ook Perrier doet het volgens Vis en Brouwer niet goed. Nog steeds is niet duidelijk wat de oorzaak was van de vervuiling van het bronwater met benzeen. De Amerikaanse markt kan Perrier de komende jaren wel vergeten. De Fransen hadden dat kunnen voorkomen door niet alleen afspraken te maken over kwali-teitszorg, maar die afspraken ook voortdurend te toetsen, zo meen Vis. Unilever heeft destijds niet doortastend opgetreden toen bleek dat Iglo-produken waren vergiftigd met nitriet. Dat doet nu, jaren later, Lucas Aardenburg die de diepvriesprodukten fabriceerde, de das om. Heinz heeft volgens de organisatie-adviseurs laten zien hoe het moet. Toen bleek dat in Groot- Brittannië enkele potjes baby- voedsel waren vergiftigd, zijn meteen alle supermarkten leeggehaald. Heinz zou zelf met een mededeling komen als alles we in orde was. Preventie Een ondernemer moet erop zijn voorbereid dat "morgen weer de bliksem inslaat", aldus Brouwer. Bij de grote storm van 25 januari leden veel aannemers grote schade. Eén bouwonderneming met een omzet van 180 miljoen werd slechts 10.000 armer. Die had tijd alle materialen vastgesjord. De Nederlandse Spoorwegen hadden de chaos van het treinverkeer flink kunnen verminderen. Bomen storten niet op hoe spanningsleidingen als zij niet vlak langs de rails staan. Preventie was mogelijk geweest. Vis en Brouwer zijn druk doende hun boodschap te verspreiden voordrachten voor de Kamers van Koophandel. Ondernemers reageren vaak met: "Wat jij nu vertelt hoort ook tot mijn taak alleen heb ik me het nooit zo gerealiseerd." Die bewustwording is volgens Vis en Brouwer juist van belang voor de continuďteit van een bedrijf. |