Friesch Dagblad
Wiggele Wouda

Gevoelsclown Herman van Veen wederom in topvorm

8 april 2011

Hij behoort tot de groten van het Nederlandse theater. Misschien is hij daarbinnen wel dé grootste. In ieder geval heeft Herman van Veen in de afgelopen ruim veertig jaar zowel het nationale als het internationale cabaret een eigen en uniek gezicht gegeven qua kleur, klank en vorm. En zeker ook wat inhoud betreft. Geen gepreek, geen zwartgallig cynisme, geen wegwerphumor. Niets van dit al. Van Veen is de gevoelsclown die met cabareteske fijnlijnigheid zijn eigen pad heeft uitgetekend waarlangs hij tot groot genoegen van iedereen zingt, musiceert en acteert. Ook dit seizoen eindelijk weer eens in Nederland.


De Nederlandse tour, zoals de voorstelling heet, is een show van absolute klasse. Hoewel het geluid voor de pauze te afstandelijk is, is deze voorstelling er weer een om in te lijsten. Het lijkt allemaal zo eenvoudig, wat Van Veen doet op het toneel, maar het is een meesterwerk dat hij je als toeschouwer het gevoel kan geven dat hij bij je thuis optreedt. Zo intiem, zo sfeervol en vol'energie.
Van Veen is een virtuoos in het lichten van tegels op een manier die je bijna niet in de gaten hebt, maar die je wel voelt. Zo geeft hij via een in de war geraakte vriend genaamd Johnny commentaar op onze samenleving en openbaart daarin onze kwetsbaarheden als het om minderheden gaat of zo iets 'triviaals' als kernenergie. De bindende factor daarbij zijn z'n liedjes die de boven- en ondertonen van ons geweten weerspiegelen. En die liedjes zijn pareltjes. Of het nu om een eerbetoon gaat aan moeders of om een kinderliedje: zijn specifieke stemgeluid omfloerst het geheel met een betekenis die je nergens anders zo ervaart.

Aan de zijkant van het toneel staan naakte etalagepoppen, dummies. Zij staan voor het kopiegedrag waar de meesten van ons zo goed in zijn. Napraten, nabootsen van wat er al is, in plaats van een eigenheid te koesteren die het allemaal juist zo mooi maakt. Het is een lichte verwijzing naar de eentonigheid waarin we leven, de gebondenheid die ons belet te zijn wie en wat we eigenlijk zouden willen zijn. De speelsheid waarmee Van Veen dat illustreert op de geweldige gitaarklanken van Edith Leerkes (en die van Erik van der Wurff en Jannemien Cnossien) is fenomenaal.


Incident


Enige dissonant gisteravond was een incident met een kunstarm waarmee Van Veen een tafeltennisballetje van het toneel wilde slaan. De kunsthand raakte los en belandde op het gezicht van een toeschouwer. Zichtbaar aangedaan onderbrak Van Veen zijn show en wist ook hier een heilzame .oplossing voor te vinden vanaf het toneel dat ondertussen bezaaid lag met bekertjes, balletjes, papiertjes en glitters.
Alsof het een metafoor was van de chaos waarin Herman van Veen ons wel een weg zal wijzen. Als hij dat met die overgave, die intensiteit en oprechtheid blijft doen, zal ik hem blijven volgen.



Wiggele Wouda