Nijmegens Dagblad

Koopman winnaar 3M-prijs

7 oct 1989

AMSTERDAM - Ton Koopman heeft dit jaar het 3M Muziek laureaat gewonnen, een prijs ter grootte van honderdduizend gulden, ter beschikking gesteld door de Nederlandse tak van de multinational 3M. De prijs werd gistermiddag uitgereikt tijdens een lunch in het Amsterdamse Okura Hotel, hetgeen gastspreker mr. C. J. A. van Lede, voorzitter van het verbond van Nederlandse Ondernemingen de uitspraak ontlokte, dat wij als typische Nederlanders bij Japanners gaan eten om daar een met Amerikaans geld gefinancierde prijs aan een landgenoot te laten geven. Ton Koopman zelf vertelde ten zeerste verrast te zijn met de prijs.


Hoewel er de laatste tijd vreemde dingen om hem heen gebeurden, wist hij tot gistermorgen een uur of elf niets zeker. Van de vreemde dingen was hem vooral opgevallen dat hij toelichtingen uit zijn CD-archief miste. Verder was hij gistermorgen nog van Amsterdam naar den Haag gesleept om daar te vernemen dat de uitgeschreven vergadering op Schiphol zou plaatshebben. Uiteindelijk werd het Amsterdam en kwam hij in Okura terecht en toen had hij het wel door.


Bescheiden


Nadat Ton Koopman de prijs uit handen van divisie-directeur van 3M Nederland BV, E.J. Van Beurten, had ontvangen, vertelde de winnaar wat hij mogelijkerwijs met het geld gaat doen. Hij begon, bescheiden, maar naarmate de middag vorderde, werden zijn ideeën duidelijk geïnspireerd door visioenen, die op hun beurt weer voortkwamen uit langgekoesterde wensdromen. "Ik stel me voor om een clavecimbel van de Utrechtse bouwer Kroesbergen, dat ik nu ook al weer zo'n acht a negen jaar van hem leen, te kopen. De prijs? Ja,dat zal wel op zo'n dertig duizend gulden neerkomen. En dan denk ik aan uitbreiding van m'n documentatie. Het is al vele malen gebeurd dat ik uit het buitenland met een ernstig geschonden honorarium terugkwam, omdat ik weer zoveel boeken en muziek had gekocht."

"Ik denk bijvoorbeeld aan de internationale muziektijdschriften die ik lees. Dat zijn er zo'n stuk of zeven. De oude jaargangen zijn daarvan bijna allemaal herdrukt, een mooie aanschaf. En dan zou ik graag een archief van microfiches willen opbouwen.
Laatst was weer eens in Londen, in het British Museum. Daar heb ik gewerkt, zo blijkt uit de fiches, tot de letter n. Tot daartoe heb ik het gezien, de rest nog niet. Wat" zou het mooi zijn, als ik zo het een en ander daarvan thuis kan bestuderen." "Hét geheel in mijn huis zou ik dan willen catalogiseren in een computer, maar ik geloof dat er niet eens een programma bestaat voor de ideeën en wensen die ik er wat dat aangaat op na hou."


Bloemen


Even onderbreekt hij zichzelf. Er heeft een bos bloemen de drie- en-twintigste verdieping van het hotel bereikt. Een attentie van Herman van Veen. "Bij hem heb ik m'n eerste plaat gemaakt Wat stond daar ook al weer op? O ja, Sweelinck in ieder geval." Meer en meer worden de filosofieën van de winnaar dieper. "Ik zou graag een film met Woody Allen willen maken. Een film over Handel met Allen in de titelrol. Dat is niet zo vreemd als het lijkt. Het is toch zo, dat Handel ook zo'n man is geweest bij wie regelmatig van alles mis ging. Zeker, hij was beroemd, hij had succes, maar wie de anekdoten van deze componist goed kent, weet, dat hoe klungelig het soms kon gaan met hem."

worden van een barok-opera. Het gebouw heeft er de sfeer en ook precies de juiste grootte voor. Doordenken in die richting. En wat er dan zou moeten worden aangeschaft is een basisdecor voor opera's uit de baroktijd." Ton Koopman is onderscheiden als musicoloog, projectontwikkelaar, auteur, pedagoog, organist, dirigent en clavecinist. En dan speciaal voor het laatste, aldus de jury, die bestond uit Frans de Ruiter, directeur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, Hein van Royen, artistiek directeur van van het Koninklijk Concertgebouworkest, Peter Smids, directeur van het Muziekcentrum Vredenburg, Marien van Staalen, solo-cellist Rotterdams Philharmonisch Orkest en Jan van Vlijmen, componist. Ton Koopman is bij het grote publiek vooral bekend als dirigent van The Amsterdam Baroque Orchestra en solo clavecinist. Veel aanwezigen op de bijeenkomst hadden gehoopt, dat VNO-voorzitter Van Lede met concrete uitspraken zou komen over sponsoring door het bedrijfsleven van de kunsten en die van de muziek in het bijzonder. Dat was niet het geval.
Van Lede is van mening dat je met betrekking tot de kunst nauwelijks kunt spreken van sponsoring. Hij noemt het liever "maatschappelijke betrokkenheid van de onderneming."

Dit laureaat is dan ook in Van Lede's ogen geen spqnsoring, omdat er geen tegenprestatie voor wordt gevraagd. De eerste prijswinnaar van dit laureaat was Henk Guittart, altviolist en motor achter Schönberg Ensemble, verleden jaar ging de prijs naar de jazzmusicus en componist Theo Loevendie. Deze feliciteerde zijn medeprijswinnaar en gaf hem een dwingende raad:
"Hoe nodig het ook moge zijn, zoals bij mij, betaal er nooit je loodgieter of zo van. Besteed de prijs aan de muziek!"