TROUW
Anita Twaalfhoven

Van Veen ontroert ondanks oorlogs- en milieu pamflet

6 okt 2003

'Für Elise' van Herman van Veen met het Het Gelders Orkest 7/10 in Amsterdam, 10/10 in Nijmegen, 12/10 in Rotterdam.

Klassieke concerten voor een jong publiek blijven vaak steken in een 'sandwich-formule'. Korte klassieke composities afwisselen met een ludiek optreden van een verteller, performer of popmuzikant. Die pogingen verbleken jammerlijk bij het concert 'Für Elise' van Heiman van Veen met Het Gelders Orkest.


In het symfonisch sprookje 'Für Elise' krijgt Herman van Veen niet alleen de musici van Het Gelders Orkest, maar ook de ouders en kinderen in de zaal van Muziekcentrum Vredenburg in beweging. Zowel muzikaal als theatraal is het familieconcert een belevenis die doet denken aan 'Peter en de Wolf' en het is jammer dat het maar zo kort speelt. Van Veen vond een simpele oplossing om het negentig man sterke orkest een heldere theatrale functie te geven. Zij zijn het volk in het land van een koning, die leeft voor de mu ziek en strijdt met een broer die muziek juist verafschuwt. Elke musicus heeft een herkenbaar beroep, de dikke bakker zit achter de tuba, een vrolijke verpleegster speelt harp, soldaten schetteren plichtsgetrouw de trompet en de plaatselijke penoze speelt de contrabas.
Als muzikaal volk staan ze voor de taak om de koning met wisselende composities van zijn ondergang te redden. Herman van Veen is de verteller, die ook fungeert als koning Frans en zijn broer Otto die de koning naar het leven staat.

In een veertigtal liederen ontvouwt zich een spannend verhaal op composities die de klassieke muziekwereld tot leven wekken. Werk van Bach, Beethoven. Berlioz, Schubert, Mozart, Scarlatti of Wagner is aangevuld met gelegenheidscomposities van dirigent Erik van der Wurff. Herman van Veen laat de musici niet alleen hun instrument bespelen. Ze staan, zwaaien, lachen, rennen heen en weer over het podium en door de zaal en tussendoor tilt van Veen nog even de verbouwereerde verpleegster achter haar harp vandaan om haar de lucht in te gooien.

Ondertussen zingt hij zoals gewoonlijk de sterren van de hemel. Maar of hij nu zingt, vertelt of in de rol van schurk Otto een denderende donderpreek houdt, zijn stem hypnotiseert de zaal tot in elke uithoek. Gelukkig gaat hij daar integer mee om en schmiert hij niet. De zanger weet ondanks zijn technische perfectie het publiek met regelmaat te ontroeren.
Het is alleen jammer dat van Veen de moraal in zijn verhaal niet aan de verbeelding van het publiek overlaat en zo expliciet benadrukt dat hij tegen oorlog en voor het milieu is. Zeker in de toegift op de melodie van het lied van zijn geesteskind Alfred Jodocus Kwak -'lk ben vandaag zo vrolijk'- ligt deze boodschap er te dik bovenop.
Maar luisterend naar een volgende toegift - het publiek in het Utrechtse Vredenburg kreeg er maar niet genoeg van - ben je al snel opnieuw verkocht door De Stem op het gitaarspel van zijn vaste begeleidster Edith Leerkes.



Anita Twaalfhoven