Regionaal
Frans Mulder

Een avondje circus met lieve Herman van Veen

5 apr 1991

ENSCHEDE (Twentsche Schouwburg) - "Hooggeëerd publiek", zo begint het programmablad van de nieuwste Herman van Veen-show. Daarmee is de toon aangegeven: een avondje circus met 'lieve Herman' en zijn tover fles waarin veel geest zit opgesloten die voortdurend van kleur en vorm verandert en de zaal in boeien legt.


Het is een mallemolen van serieuze liedjes en kolder. Uiteraard vooral clownerie met veel muziek. De duizendpoot Van Veen is in zijn veelzijdigheid alom zo kleurrijk beschreven, dat elke typering in een kolom hem tekort doet. Hij roept associaties op met Buziau, Neerlands grootste vooroorlogse clown, met mimespelers als Marcau en met klassieke franse chansonniers en stijgt daar bovenuit als troubadour met wortels in de Comedia dell'arte.

In zijn show laat hij wederom een kant zien waarover weinig wordt gesproken, die van illusionist (goochelaar). Al die kwalificaties zijn samen te vatten tot: theatermaker pur sang.
Als met magie geladen bespeelt hij bühne en publiek. Verrassingen zijn niet van de lucht en van verbazing rol je in een lachstuip. De brief 'Lieve Herman' is een toverformule en laat de zaal van de ene deuk in de andere vallen. Wat een leidraad lijkt te zijn (geboorteheraling, Julius, vandaar de keizersnee) blijkt een toevallige reeks interrupties, maar het zijn tegelijk raak geplande springplanken van weemoed naar gein.

De timing is verbluffend exact, klap op de knie, met donderend geweld stort de hemel in en is de broek kapot. Zijn fameuze pianist Erik van der Wurff is al even maf als Herman. Van de vele kostelijke scènes zal ik enkele beelden lang vast houden, bijvoorbeeld de scène voor twee kale schedels en enorme pet; de act voor hoogte, vrees en ademtest. Als tennisster in slowmotion is hij een bewegingsartiest en van klasse en hij is een grandioze poppenspeler als hij ten onder gaat in een enorme doodkist en een daaruit opstijgende pop tot leven brengt.

Grote muzikale kwaliteiten bij de saxofonist Nard Reynders en prachtige solo dansen van Muriel Janssens en Gaëtane Boucher. Talent alsof het niet op kan. Met elkaar een compleet variété, een adembenemend circus. Als je over zoveel kwaliteiten beschikt als de fantastische theaterpersoonlijkheid Herman van Veen, dan hoef je mijns inziens niet toe te geven aan de zuiging van sex op het toneel. Maar het is een kniesoor die daarop let.



Frans Mulder