| Goudsche Courant
Rob Vermeulen |
Ciske de rat met
louter sterren
|
4 augustus 1983 |
|
Amsterdam — Een elfjarig
jongetje komt klem te zitten in het stukgelopen huwelijk van zijn ouders. De
enige weg naar lijn geluk,
belichaamd door een lieve
tante, wordt afgesloten
door zijn moeder. Er ontstaat ruzie, handgemeen,
door toedoen van de jongen komt de moeder te
overlijden. Het kind van
de rekening dreigt via de
tuchtschool definitief in de
goot te belanden...
Een draak van een drama, een bijna mythologische vertelling, of een knap stuk sociale litera- tuur? De onderwijzer Piet Bakker schreef het kort voor de tweede wereldoorlog in elk geval als een 'levensechte' trilogie. die grote bekendheid kreeg als 'Ciske de rat'. Zaterdag beginnen in Amsterdam de opnamen voor de tweede filmversie dit boek, dat in 1958 al werd verfilmd door Wolfgang Staudte met in de hoofdrollen onder anderen Dick van der Velde, Kees Brusse en Riek Schagen. Ditmaal is het regisseur Guido Pieters. die het boek als uitgangspunt heeft gekozen voor een nieuwe versie. Belangrijke rollen daarin worden gespeeld door Willeke van Ammelrooy, Peter Faber, Herman van Veen en Rijk de Gooyer, terwijl voor de titelrol de dertienjarige Danny de Munk is geselecteerd. Niet zinloos Guido Pieters, bekend van onder meer 'Dr. Vlimmen' en 'Kort Amerikaans', ontkent met klem dat het om een re- make van de eerste filmversie gaat. "Ik heb die film pas gezien nadat ik het script had geschreven", zegt hij. „Op dat moment was ik er helemaal van overtuigd, dat het niet zinloos was wat ik deed". De nieuwe 'Ciske de rat' verschilt in opzet aanmerkelijk van de vorige. Pieters: „Wolfgang Staudte heeft nauwkeurig het boek gevolgd, dat wordt verteld vanuit de optiek van de onderwijzer, in feite Piet Bakker zelf. Ik heb gekozen voor het standpunt van Ciske, de jongen die er door de omstandigheden thuis en in de samenleving onderdoor dreigt te gaan, maar die het toch redt dankzij zijn brutaliteit en flair en doordat een paar mensen zich iets van hem aantrekken". Evenals het boek speelt Pieters' film zich af in de jaren dertig. Niet dat een identieke geschiedenis zich nu zou kunnen afspelen. maar er is toch sprake van herkenbaarheid. Ik heb ook nog geprobeerd een script te maken dat het verhaal in 1984 situeert'.. maar het bleek al snel dat zoiets een mislukking zou worden Je kunt wel zo'n film maken, maar dan met een heel ander verhaal". Mager De elfjarige Ciske wordt gespeeld door de twee jaar oudere Danny de Munk, een mager, rasecht Amsterdammertje dat al enige lokale bekenheid heeft verworven door te zingen op talentenjachten. Met de popgroep Drukwerk trad hij op in de Bijlmerbajes en op het Rembrandtplein, en tijdens een musical op school deed hij zowel zang- als acteerervaring op. Via een advertentie, waarin kandidaten werden opgeroepen voor de rol van Ciske, werd hij één van de 900 jongens waaruit Guido Pieters zijn keuze kon maken. Klein voor zijn leeftijd, met grote, sprekende ogen en een brutaal Staatsliedenbuurt-accentje is hij precies de Ciske. die menig lezer van het boek zich voor de geest heeft gehaald. "Ik had nog nooit van 'Ciske de rat' gehoord", vertelt Danny zonder een spoor van verlegenheid. "Ik heb inmiddels natuurlijk het boek gelezen en de oude film heb ik twee keer gezien. Ik denk dat ik dat schoffie wel zal kunnen spelen". Video Danny, die in Purmer op de MAVO zit ("ik weet nog niet of ik zanger of acteur wil worden") en voor zijn rol een poosje school zal moeten missen. heeft er intussen een paar weken hard werken op zitten. Om geen enkel risico te nemen wilde Guido Pieters hem uitgebreid op de video zetten, samen met alle andere acteurs en actrices die in de film zullen spelen. ..Hij kan het en hij houdt het vol, iedereen kan met hem overweg", stelt de regisseur tevreden vast. 'Ciske de rat", met pasen volgend jaar in première, wordt een dure produktie voor Nederlandse begrippen. Producent Matthijs van Heijningen heeft een budget van 2.5 miljoen gulden, nodig voor een dergelijke kostuumfilm met veel opnamen op lokatie en vrijwel louter sterren in de cast. Het moet dan ook een typische familiefilm worden. Guido Pieters: „het verhaal is tijdloos en universeel, en ik maak het zo dat het voor iedereen herkenbaar is". Rob Vermeulen |