|
Leeuwarder Courant Kirsten van Santen |
Verontrustende peptalk van Herman van Veen |
3 mrt 2004 |
|
Aan de vooravond van zijn Friese theatertour nam Herman van Veen de tijd om naar een voorstelling van negen studenten van ROC Friese Poort te komen kijken. Hij hield er gistermiddag een verontrustende peptalk. LEEUWARDEN - Er werd geen vraag gesteld. Dat was eigenlijk wel de bedoeling, maar Herman van Veen, gistermiddag op bezoek bij ROC Friese Poort in Leeuwarden, stak na het zien van de voorstelling Troost' direct van wal. Zijn woorden waren troostend, maar ook verontrustend. "We staan aan de vooravond van een godsdienstoorlog." De realiteit drong het theater binnen. De 'grote meester' zit midden in een kring tussen de studenten, benen en armen gekruist. Hij praat zacht en doet vaak zijn ogen dicht tijdens het praten. "Uhmmm... jullie proberen te begrijpen wat de betekenis van troost is. Als je zo relatief oud bent als ik dan weet je dat troost bestaat uit het besef dat je iets kwijt bent geraakt, iets waarvan je - toen je het nog had - de betekenis nog niet wist." De negen derdejaars studenten van de opleiding Sociaal Cultureel Werk Theater lieten Van Veen gisteren scènes uit hun voorstelling 'Troost' zien. Het stuk, geregisseerd door docent Gooitsen Eenling, is geïnspireerd op de bundel 'Troost' die Van Veen schreef naar aanleiding van het overlijden van zijn ouders. Iedere student, in ondergoed of in badjas, draagt een intieme monoloog voor. Het zijn droevige verhalen die laten zien waar de jongeren mee worstelen. Met het overlijden van pa- ke, onzekerheid en vraatzucht. "Spannend", vindt Van Veen de voorstelling, die volgende week in première gaat. "In jullie stuk kleden jullie je uit. Daar is moed voor nodig. Als je iets uit doet, komt de waarheid tevoorschijn. Dat afpellen gaat je hele leven door." Hij vindt het opvallend dat de jongeren veel over hun eigen problemen vertellen, zoals bijvoorbeeld Jelte Keur over zijn gevoel dat alles wat hij doet nep is. Soms is het veilig en zelfs lekker om je in je problemen te wentelen, zegt Van Veen. Zoals oude mensen terug kunnen verlangen naar de oorlog, vormen problemen vaak een 'thuis', vertrouwd en herkenbaar. Zelf krijgt hij een troostend 'thuisgevoel' wanneer hij zich het kuchje van zijn vader herinnert. Het is hetzelfde kuchje als waaraan zijn vader overleed. "Ik zie hier op het podium schemerlampen en keukenzeil; dingen met een thuisgevoel, net als de problemen waar jullie over vertellen. Maar weet je wat het is: je zou je eigenlijk ook op je gemak moeten voelen bij iets dat je niet herkent." Van Veen raakt op dreef. "Dat is het probleem in Nederland. We zijn alleen maar op zoek naar herkenning en worden op die manier een conservatief land. Er staat ons een godsdienstoorlog tussen het christendom en de islam te wachten. De basis van onze economie is het conflict, heel vertrouwd. Daar voelen we ons veilig bij. Ook bewapening is iets herkenbaars." De jongeren zwijgen. Dit hadden ze niet achter hun voorstelling gezocht. Maar mooie woorden zijn het wel. Van Veen heeft ook nog een paar kritiekpuntjes op 'Troost'. Het kan vlotter en bewuster. Hij geeft uitleg over contrapunt en lichaamshouding. "Als je iets zegt, probeer het dan voor je te zien. Dat doe ik ook. Zie je het voor je, dan ga je het proeven en kan het publiek het verstaan." Er wacht de jonge toneelspelers volgens Van Veen een belangrijke taak. "Theater probeert ons de werkelijkheid duidelijk te maken waar we zelf geen flauw benul van hebben, maar waar we wel acteurs voor hebben ingehuurd." De voorstelling 'Troost' is van 8 tot 12 maart in ROC Friese Poort te zien, in de* gloednieuwe theaterzaal die sinds gif teren de Herman van Veenzaal heer Kirsten van Santen |