|
de Standaard Peter Vantyghem |
GEEN SLEET OP HERMAN VAN VEEN |
16 nov 2002 |
|
BRUSSEL "Om alles wat geweest is, sta ik hier nu te zingen", zingt Herman van Veen in "Maria", een van de vijftien liedjes op zijn nieuwe album. Maar wie denkt dat dit offensief - een cd,een autobiografie en twee dvd's - bet begin van het feestelijke einde inluidt, vergist zich. Van Veen klinkt krachtiger dan ooit. De cd en dvd's verschenen op Universal. Het boek verscheen bij uitgeverij Signature, www.hermanvanveen.com Je denkt telkens dat hij gaat rusten, na een concert- of theatertournee, om dan fris terug te komen. Maar zo is Herman Van Veen niet. Hij lijkt wel voortdurend met tien projecten tegelijk bezig. In Duitsland, Zwitserland, Frankrijk, in eigen land en in Vlaanderen. Hij schrijft boeken, maakt films, treedt op, heeft nu ook de dvd ontdekt. "We moeten rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan", zong hij in zijn hit "Opzij". Waar kan hij toch zo'n werkethiek opgedaan hebben? De nieuwe oogst van die huisvlijt wordt nu in vier gedaanten op ons losgelaten. De cd Andere namen bevat vijftien liedjes, voor de helft covers van buitenlandse songschrijvers. De dvd In vogelvlucht en het gelijknamige boek kijken terug op een leven dat begon in maart 1945, op het bordes van een Utrechts ziekenhuis. De dvd Carré 2000 biedt een live- concert aan. De cd Andere namen is Van Veens 123ste album. "Ik ken... Ik zie... Ik hoorde... Ik loop...": zo beginnen de vier eerste liedjes van de plaat. Hij kent een wonderlijke man in zijn straat, hij ziet een man buiten het station, hij hoort een treurig liedje, hij loopt onder de bomen in het bos. Kortom, Van Veen observeert de wereld, en in zijn geest verbinden die prikkels zich met de dingen van weleer. Het is een uitstekende plaat, met een gevarieerde liedjeskeuze en heldere arrangementen. Het gitaarspel van Edith Leerkes is het warme draagvlak waarop piano, subtiele strijkers en Van Veens viool rusten. Er zijn ook wat moderne accenten: een beat in "Robin Hood" en een rockarangement in "Andere namen". Maar vooral trekt Van Veen zuidwaarts, naar de gebieden waar chanson, fado en tango nog voortleven. Zijn hart. De liedjes komen deels van hemzelf. "Boem Boem" en "Nog één" zijn van die typische repetitieve taalspelletjes waar deze man zo van houdt. Oude getrouwen Willem Wilmink en Rob Chrispijn zijn erbij. Maar Van Veen verbreedt ook zijn horizon met andere namen: Alain Souchon, Madredeus, Goran Bregovic, Secret Garden, Willem Vermandere en Arno. Zuiderse kleuren gevat in een Utrechtse tongval en Hollandse helderheid, dat is het geheim van deze plaat. Tekstueel kijkt Van Veen om. De wereld is een woud vol symbolen, die met elkaar verbonden zijn. Hij hoort een liedje en hij denkt aan Parijs, een liefde van vroeger, het verdriet toen het niet meer ging. In de wind hoort hij stemmen, in de stilte vermoedt hij een gestorven vriend. "Voor Marie-Louise" van Vermandere brengt hij als een levensles, als een boek vol troost. Op de dvd In vogelvlucht staat datzelfde liedje, met nog 21 andere, als een alternatief overzicht van meer dan dertig jaar carrière. Echt boeiend is die dvd niet, wel grappig en vertederend. Je vindt er veel beelden op van vroeger, een paar Chaplin-oefeningen, oude liveopnames die vervloeien in recente, en één echte clip voor "Sarah". Boeiender echter is hoe Van Veen bij elk liedje uitlegt wat het voor hem betekent, of hoe het tot stand kwam. De dvd krijg je cadeau bij de gebonden uitgave van In vogelvlucht, een boek waarin Van Veen terugkijkt op zijn leven. Een autobiografie is dit niet, wel een collectie van afwisselend gedichten en korte teksten, die chronologisch geordend zijn. Zoals Vermandere wil Van Veen zijn herinneringen ordenen. Hij doet dat niet in lange taalstromen, maar in korte, heldere, beeldrijke clips. Hij beschrijft treffend en debiteert af en toe een korte wijsheid: kort, maar raak. Het eerste verhaal gaat over zijn geboorte tijdens de oorlog. Het is opvallend hoe jeugdherinneringen een veel prominenter rol spelen dan de ervaringen van de volwassen Van Veen. Net als bij het beluisteren van zijn plaat krijg je de jndruk dat in het hoofd van de inmiddels 57-jarige artiest de vragen over hemzelf samenvallen met die over waar hij vandaan komt. Het boek is vooral vanuit die invalshoek interessant. Herman Van Veen is een kind van Brel, een landgenoot van Toon Hermans en Ramses Shaffy, een voorbeeld voor een hele generatie zangers en muzikanten die in het Nederlands zingen. Zijn nieuwe cd is het bewijs dat hij nog niet versleten is. Zijn platenfirma had gelijk toen ze hem onlangs een nieuw contract voor nog eens tien jaar aanbood. Peter Vantyghem |