de Stad Amersfoort Benno Sniiker |
Thalia speelt "Hollands Fris" van Herman van Veen |
1 nov 1995 |
| AMERSFOORT - Het Amersfoortse toneelgezelschap Thalia speelt vrijdag de première van hun nieuwe produktie in de Grote Zaal van De Lieve Vrouw. Hollands Fris is gebaseerd op een stuk van Herman van Veen uit 1978. Regisseur Ronald Stout heeft het wat eigentijdser gemaakt. Een aanrader voor wie van hard en confronterend theater houdt. De Amersfoortse Toneelgroep Thalia werd opgericht in 1950. Al bijna een halve eeuw levert het kleine gezelschap jaarlijks een of twee produkties af. En hoewel geen van de oprichters nog lid is en de samenstelling van het gezelschap steeds is gewijzigd, slepen ze keer op keer prijzen in de wacht. Dat succes van Thalia valt toe te schrijven aan hun artistieke beginselen. In de oprichtingsstatuten is vast- gelegd dat ieder seizoen met een andere, professionele regisseur wordt gewerkt. Op die manier worden de acteurs gedwongen te spelen vanuit verschillende invalshoeken. Bij aanvang van elke nieuwe produktie ligt de relatie tussen regisseur en acteur weer helemaal open. Elke presentatie kan dus volkomen anders uitpakken dan een voorgaande uitvoering. En ook dit seizoen verrast Thalia het publiek. Na vorig jaar met een klucht uit de Decamerone te zijn opgetreden in Amersfoort (steeds uitverkocht) en in Amsterdam, heeft het gezelschap nu het vaderlandse sociaal-realisisch drama 'Hollands Fris' op het repertoire staan. Kolkrijst De try-out van 'Hollands Fris' werd onlangs gespeeld in het Hooglandse café De Kolkrijst. Het Amersfoortse gezelschap pleegt daar na de repetities door te zakken. 'Hollands Fris' speelt zich af in een kroeg. De sfeer van de Hooglandse bar benadert de stemming die heerst in het toneelstuk. Zo ontstond het plan de try-out van 'Hollands Fris' te spelen in De Kolkrijst, terwijl de bar gewoon open was voor de vaste klanten. Achter het buffet stonden bij die gelegenheid twee dames de bestellingen op te nemen. De ene voor de vaste' klanten de andere voor de acteurs die zich met echt pils lieten vollopen. Al gauw was de scheiding tussen spel en werkelijkheid ver te zoeken bij actrice Karin van de Geer die moeiteloos een dubbelrol improviseerde. Zij bediende zowel de klandizie van De Kolkrijst als die van 'Hollands Fris'. Met zichtbaar plezier nestelden de acteurs zich in de sfeer van het Hooglandse café. Aanvankelijk werd er een beetje vreemd opgekeken naar de spelers. Maar geleidelijk aan werd het stil en bij de ontknoping van het drama kon je een speld horen vallen. Een bemoedigend teken voor Thalia: een kroeg plat te kunnen spelen met hun nieuwe produktie. Dat geeft goede hoop voor de première van vrijdag 3 november in de Lieve Vrouw. Alleen zal de opbouw van de kroegsfeer daar geheel en al voor rekening komen van de toneelgroep... 'Hollands Fris' is een eigentijdse bewerking van 'Jukebox 2008' van Herman van Veen. Die schreef het stuk in 1978 en droeg het op aan zijn toenmalige echtgenote Marloes Fluitsma. In die dagen schokte 'Jukebox 2008' het grote publiek dat de beschaafde liedjes van Herman van Veen kende, maar niet diens verbondenheid met de rauwe mentaliteit van de Utrechtse volkswijk waarin hij opgroeide. Het wereldbeeld van de werklieden, hun passie voor voetbal en hun gewelddadige omgangsvormen zijn trefzeker geportretteerd. De ontknoping van het drama is verrassend actueel. 'Hollands Fris' is de naam van een Utrechtse volkskroeg waar de supporters van DOS en van Elinkwijk elkaar ontmoeten. Dankzij het gezag van eigenaresse Geert blijft de rivaliteit beperkt tot verbaal geweld. En dat liegt er niet om. Op een dag loopt het achter haar rug om behoorlijk uit de hand. Er ontstaat een gevecht tussen de mannen van DOS en de aanhang van Elinkwijk. De aanleiding tot die confrontatie heeft echter niets met voetbal te maken... De Amersfoortse regisseur Ronald Stout (1964) heeft ruim negen maanden met Thalia gewerkt aan 'Hollands Fris', met een onderbreking van twee maanden tijdens de zomervakantie. De produktie werd een zware bevalling omdat er halverwege enkele obstakels mopsten worden genomen nadat de rollen verdeeld waren. Rugklachten en een zwangerschap noodzaakten twee leden ertoe hun medewerking op te zeggen. Met twee gastspelers en een dubbelrol van Gert Kruyt kreeg het stuk geleidelijk aan vaste vorm. Er is vooral veel gelachen tijdens de repetities en dat is een goed teken want spelplezier is een belangrijke voorwaarde voor een geslaagde uitvoering... In zijn regie heeft Ronald Stout de nadruk gelegd op interactie. Daarbij zoeken de acteurs de karakters van hun personages bij zichzelf om te voorkomen dat er lege typetjes ontstaan. Harde rockmuziek breit de scenes aan elkaar en draagt bij tot een overtuigend decor. Om die reden wordt ook echte pils geschonken en wordt er flink gerookt op het toneel. De Thalia- leden Coks Leenheer en Herman Jan van Dorth bouwden het decor. Want in principe doen de leden van Thalia alles zelf. Er was minder aandacht nodig voor de kostumering dan verleden jaar, toen de acteurs in prachtige zelfgemaakte vijftiende eeuwse kleding optraden, omdat 'Hollands Fris' een eigentijds stuk is. Dit keer is het speelveld bewust klein gemaakt zodat het publiek bovenop de voorstelling zit. ,,Ze moeten alles meebeleven; horen, zien en ruiken..." Eenakter Volgende maand is Thalia terug in De Lieve Vrouw. Dan speelt het gezelschap met 'Gedoodverfd' mee in het Tweejaarlijkse Eenakterfestival dat georganiseerd wordt door de Amersfoortse Culturele Raad. Deze kleine produktie staat eveneens onder regie van Ronald Stout en heeft een volkomen ander karakter dan 'Hollands Fris'. Toneelgroep Thalia met 'Hollands fris' Theater De Lieve Vrouw Vrijdag 3 en zaterdag 4 november Aanvang: 20.30 uur Benno Sniiker |