NRC Rob Meines |
Deelnemers grote VN-conferentie keuren ambitieuze programma's goed |
1 okt 1990 |
| NEW YORK, 1 okt. - Eenenzeventig staatshoofden en regeringsleiders hebben gisteren op de 'kinder-topconferentie' van de Verenigde Naties in New York een verstrekkende verklaring aangenomen. Daarin beloven ze in de eerste plaats dat voor het jaar 2000 het aantal van 14 miljoen kinderen dat voor het vijfde levensjaar sterft met. een derde moet zijn teruggebracht. Daartoe moeten volgens dit plan de geboortesterfte en ondervoeding worden gehalveerd 'overal veilig drinkwater en toiletgelegenheid aanwezig zijn. Verder moet voor het jaar 2000 voor minstens 80 procent van de kinderen basisonderwijs voorhanden zijn en het analfabetisme bij volwassenen zijn gehalveerd. Bovendien moet voor elk kind een 'cocktail- inenting' beschikbaar zijn, die het immuun maakt tegen de vijftien meest voorkomende (kinder)ziektes. En dit eerste actieprogramma om de positie van kinderen in de wereld te verbeteren, is nog te betalen ook. Deskundigen van Unicef, het VN-kinderfonds, hebben uitgerekend dat men met ongeveer 7,5 miljard dollar per jaar een heel eind komt. Met 20 miljard dollar per jaar zou men het probleem zelfs grotendeels definitief kunnen oplossen. De Nederlandse minister van ontwikkelingssamenwerking Pronk, die een actieve rol heeft gespeeld in de voorbereiding van de topconferentie in het VN-ge- bouw, concludeerde gisteravond, dat tweederde deel van de 7,5 miljard kan komen uit herschik-king van de begrotingen in de Derde wereld zelf. In de praktijk betekent dat vooral: minder geld uitgeven aan bewapening. Het resterende deel valt volgens Pronk te halen uit een herschikking van prioriteiten bij de hulpverlening door de rijke landen. Hulp voor gezondheidszorg en onderwijs moet weer van 10 naar 20 procent, net als in het begin van de jaren zeventig. De regeringsleiders en staatshoofden legden achter elkaar verklaringen van maximaal vier minuten af, waarin zij hun visie op de verdrukking gaven waarin kinderen zich bevinden.' President Havel van Tsjechoslowakije verklaarde: "Als het mogelijk zou zijn, zou ik graag een andere paragraaf toevoegen aan de overeenkomst die ik vanochtend heb ondertekend (...) dat het verboden wordt voor ouders en volwassenen in het algemeen om te liegen, dictaturen te dienen, te klikken over anderen, je rug te buigen, bang te zijn voor dictators (...) en dat het verboden wordt voor alle moordenaars en dictators om kinderen over hun hoofd te aaien." Dat laatste was kennelijk een verwijzing naar onder anderen het recente optreden van de Iraakse leider Saddam Hussein voor CNN-televisie. Premier Lubbers, die driekwart jaar geleden een van de eerste regeringsleiders was die toezegde te komen en die daardoor uiterst sceptische EG-collega's over de streep trok, was er uiteindelijk zelf niet bij gisteren. Tien dagen geleden stuurde hij een briefje aan de secretaris-generaal van de VN, Perez de Cuellar, dat nationale en internationale politieke zaken hem aan Den Haag bonden. Het gevolg was dat de Nederlandse delegatie, nu onder leiding van minister Pronk, wel bij de openingstoespraak (van president Bush) en de slotceremonie mocht zitten, maar niet bij de eigenlijk conferentie. De regels waren streng: alleen delegaties werden toegelaten met een staatshoofd of regeringsleider aan het hoofd. Om de situatie van kinderen te verbeteren, moet je beginnen met die van de ouders, zei hij. Hij gaf aan dat ook de Verenigde Staten nog moeite zouden hebben met het voldoen aan de eisen die in de verklaring staan. De Amerikaanse media presenteren naar aanleiding van de VN-conferentie al dagen lang een golf aan programma's en artikelen over de slechte positie van kinderen in de Verenigde Staten. Een cijfer dat daarbij voortdurend opduikt is bij voorbeeld dat er per jaar 375.000 verslaafde baby's worden geboren in Amerika. Cynisme De New York Times meldde gisteren vol cynisme op de voorpagina, dat op enkele kilometers afstand van de plaats van de glazen wolkenkrabbers van de Verenigde Naties, in 'Central Harlem' de kindersterfte even groot is als in Maleisië: 23,4 per duizend geboorten. "Wij zullen een gevecht aangaan met al die statistieken", zei president Bush in zijn rede. De statistieken die hij noemde hadden echter betrekking op de 40.000 kinderen op de wereld die elke dag doodgaan aan ondervoeding en ziekten. Artsen in New York hebben zich inmiddels opgewonden tot de president gericht met de oproep om toch vooral in eigen land te beginnen. Naast de kindersterfte duiken in de VN-statistieken steeds de honderd miljoen kinderen op die geen kans krijgen op basisschool-onderwijs. Twee derde deel van hen zijn meisjes. En dan is er nog niet eens gepraat over alle zwerfkinderen in de wereld, alle gehandicapte kinderen, de door kinderarbeid uitgebuite kinderen, kinderen die als soldaat of guerrillastrijder worden ingezet, enzovoorts. Afrika's probleem met de dood van zo vele kinderen, zei president Museveni van Oeganda, is "de overal bestaande autoritaire, van boven naar beneden regeringsstijl". Premier Brian Mulroney van Canada, een van de initiatiefnemers, constateerde somber dat het hele 'vredesdividend' dat na het einde van de Koude Oorlog aan kinderen ten goede had kunnen komen, verloren dreigt te gaan door de Golfcrisis. Tot veler geruststelling werd de bijeenkomst geen pathetische show, maar werden er serieuze politieke eisen op tafel gelegd, waaraan in principe kan worden voldaan. De verklaring die werd aangenomen, wordt een officieel VN-stuk, waarvan de uitvoering ook gecontroleerd moet worden, internationaal en in de VN-lidstaten afzonderlijk. De kindertopconferentie heeft Nederland in de Verenigde Staten weer eens in het nieuws gebracht. Op de voorpagina van de New York Times van gisteren stonden de cabaretier Herman van Veen, speciaal Unicef-afgezant en lid van de Nederlandse delegatie, met de drie Nederlandse kinderen, Jeroen Westerbeek uit De Bilt, Carla Hodge uit Vlaardingen en Julie van Nieuwenhuyzen uit Zeist. Sinds D66-leider Hans van Mierlo in 1967 op dezelfde plaats als de Nederlandse Kennedy werd gepresenteerd, is zoiets niet meer voorgekomen. Rob Meines |